Καθώς γράφουμε αυτές τις γραμμές δεν υπάρχουν νερό και ηλεκτρικό ρεύμα στη Γάζα. Σύντομα δεν θα υπάρχουν ούτε τρόφιμα και φάρμακα. Μια πρωτοφανής ανθρωπιστική καταστροφή εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας. Κάθε ώρα λαμβάνουμε αγωνιώδεις εκκλήσεις για βοήθεια από ανθρώπους σε κάθε γωνιά της Λωρίδας της Γάζας.
Πάνω από 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι ζουν στη Γάζα. Περισσότεροι από τους μισούς είναι παιδιά. Όλοι τους τώρα υφίστανται την πολιορκία που καθιστά ακόμα πιο ασφυκτικό τον δεκαεξάχρονο αποκλεισμό. Η διαταγή του Ισραήλ προς όλους τους Παλαιστίνιους που ζουν στη Βόρεια Γάζα και στην πόλη της Γάζας να μετακινηθούν προς το νότιο μέρος της λωρίδας προκάλεσε μια έξοδο προς μια περιοχή όπου υπάρχει ήδη τεράστιος συνωστισμός. Και δεν υπάρχει άλλο μέρος να πάνε. Η Γάζα είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του πλανήτη. Τα 365 τετραγωνικά χιλιόμετρά της συνορεύουν από τη μια μεριά με τη θάλασσα, ενώ η άλλη ελέγχεται και περιφράσσεται από ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας. Τα σύνορα με την Αίγυπτο έχουν κλείσει για τους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον πόλεμο και οι ενδιάμεσες περιοχές βομβαρδίζονται – δεν υπάρχει ασφαλές μέρος.
Ο απολογισμός των νεκρών αυξάνεται και τα νοσοκομεία πλημμυρίζουν από τραυματίες που χρήζουν άμεσης φροντίδας και σε ορισμένες περιπτώσεις περίπλοκων χειρουργικών επεμβάσεων. Δεκατρία μέλη του προσωπικού της UNRWA έχουν σκοτωθεί, εγκαταστάσεις των Ηνωμένων Εθνών έχουν υποστεί ζημιές, ανάμεσά τους και ιατρικά κέντρα. Και μέχρι στιγμής περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι έχουν αναζητήσει καταφύγιο στα σχολεία της UNRWA. Αυτό που λαμβάνει χώρα σήμερα στη Γάζα μπορεί να καταλήξει σε συλλογική τιμωρία για τις ωμότητες που διέπραξε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Η επίθεση της προηγούμενης εβδομάδας κατά Ισραηλινών ήταν φριχτή – ανατριχιαστικές εικόνες και μαρτυρίες συνεχίζουν να έρχονται στο φως. Η δολοφονία και η κακοποίηση αμάχων, και το να τους παίρνει κανείς ομήρους αποτελούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και μπορεί να αποτελούν εγκλήματα πολέμου. Η Χαμάς θα πρέπει να λογοδοτήσει στη Δικαιοσύνη για τις πράξεις της.
Ομως η απάντηση στη δολοφονία αμάχων δεν μπορεί να είναι η δολοφονία περισσότερων αμάχων. Η επιβολή ασφυκτικής πολιορκίας και ο βομβαρδισμός υποδομών αμάχων σε πυκνοκατοικημένες περιοχές δεν αποτελούν λύση. Δεν θα φέρουν την ειρήνη και την ασφάλεια στους Ισραηλινούς και στην ευρύτερη περιοχή. Αυτός ο πόλεμος προέρχεται από βαθιά, υποβόσκοντα προβλήματα και στις δύο πλευρές και μόνο εντατικές και αυθεντικές διαπραγματεύσεις μπορεί να επιφέρουν τις αλλαγές που απαιτούνται. Το δίκαιο των διεθνών ένοπλων συγκρούσεων θέτει κάποιες ελάχιστες προδιαγραφές για τη συμπεριφορά όλων των πλευρών, έχοντας έναν συνεπή και μόνιμο στόχο: να μειώσει τον ανθρώπινο πόνο που προκαλεί ο πόλεμος.
Η Τέταρτη Σύμβαση της Γενεύης σχετίζεται ειδικά με την προστασία των αμάχων σε καιρό πολέμου. Και αυτό οφείλεται στην παραδοχή ότι οι άμαχοι και όσοι δεν λαμβάνουν ενεργό μέρος στη σύγκρουση -άνδρες, γυναίκες και παιδιά- δεν φέρουν ευθύνη για τη συμπεριφορά των εμπόλεμων πλευρών της σύγκρουσης και δεν πρέπει να γίνονται στόχος αντιποίνων. Οι Συμβάσεις της Γενεύης απαγορεύουν τη στοχοποίηση αμάχων και υποδομών που χρησιμοποιούν, όπως και τις επιθέσεις που δεν διακρίνουν μεταξύ νόμιμων στρατιωτικών στόχων και αμάχων. Οι επιθέσεις δεν πρέπει να καταλήγουν σε δυσανάλογες απώλειες ζωών αμάχων και ζημιών σε υποδομές, ακόμη και όταν υπάρχει στρατιωτικός στόχος. Η συλλογική τιμωρία απαγορεύεται. Η παραβίαση αυτών των θεμελιωδών υποχρεώσεων δύναται να αποτελέσει διεθνές έγκλημα, που θα συμπεριλαμβάνει εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Οι άνθρωποι στη Γάζα αισθάνονται απελπισμένοι – και εγκαταλειμμένοι από τη διεθνή κοινότητα. Ρωτούν: «Πού είναι ο ΟΗΕ και η UNRWA;». Ο OHE είναι στη Γάζα. Και η UNRWA διαθέτει από μόνη της προσωπικό που υπερβαίνει τα 13.000 άτομα. Ανθρώπους που εργάζονται συνεχώς με ελάχιστα εφόδια για να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες ανάγκες σε νερό, φαγητό, φάρμακα και ψυχολογική βοήθεια. Ο ΟΗΕ δεν μπορεί να παράσχει στον άμαχο πληθυσμό ούτε τα απαραίτητα για τη σωτηρία της ανθρώπινης ζωής, παρά μόνο αν λάβει σημαντική υποστήριξη. Καλούμε όλα τα κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στον UNRWA αυτή την περίοδο. Πάνω απ’ όλα, όμως, πρέπει να δράσουμε. Έχουμε καθήκον, ηθικό αλλά και νομικό, να προστατεύσουμε τους άμαχους πληθυσμούς. Το Διεθνές Δίκαιο και ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής δεν έχουν ποτέ μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι σε στιγμές απελπισίας, οργής και πόλωσης.
Μια αναστολή των εχθροπραξιών για ανθρωπιστικούς λόγους πρέπει να λάβει χώρα χωρίς καθυστέρηση προκειμένου να αποτραπεί η απώλεια περισσότερων ζωών. Το Ισραήλ οφείλει να σταματήσει την πολιορκία και τον αδιάκριτο βομβαρδισμό αμάχων και να ανοίξει ανθρωπιστικό διάδρομο. H Χαμάς οφείλει να απελευθερώσει αμέσως σώους και αβλαβείς όλους τους ομήρους. Η ανθρωπιά πρέπει να επικρατήσει. Διαφορετικά, οι συνέπειες θα είναι τραγικές και θα διαρκέσουν για πολλά χρόνια μετά, τόσο για τη Γάζα όσο και για την ευρύτερη περιοχή.
Ο Philippe Lazzarini είναι γενικός επίτροπος της Υπηρεσίας Ανθρωπιστικής Βοήθειας του ΟΗΕ. Ο Martin Griffiths είναι συντονιστής Εκτάκτων Ανθρωπιστικών Υποθέσεων
