Macro

Γύρω γύρω πανδημία και στη μέση νέα ύφεση

Oι ενδείξεις «επιπεδοποίησης» των κρουσμάτων της υγειονομικής κρίσης, ίσως η δική μας εξοικείωση, ως πολιτών, με την επιδημία, πάντως το κλίμα των τελευταίων ημερών επηρεάστηκε, αρκούντως, από οικονομικά ζητήματα: προτάσεις, όπως το σχέδιο «μένουμε όρθιοι» του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, αποφάσεις, όπως του Γιούρογκρουπ και κυρίως συνέπειες, όπως το πρώτο στοιχείο – σοκ για την ανεργία τον Μάρτιο. Και, βέβαια, τις προβλέψεις επίσημων θεσμών – Ευρωπαϊκή Επιτροπή – για την ύφεση στην Ελλάδα που την υπολογίζουν 8% – 9% για το 2020.

Τα παράπλευρα θύματα

Όμως, τα θύματα του κορωνοϊού αυξάνονται, πάντα, και κανένας, εφόσον μιλάμε για ζωές ανθρώπων, δεν πρέπει εύκολα να γυρίζει η σελίδα, ακόμη και αν πρόκειται για τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης, κοινωνικές και οικονομικές. Αίφνης, για παράδειγμα, ο θάνατος μιας κρατούμενης στη Θήβα έφερε στο τραπέζι το οξύ πρόβλημα της ζωής στις φυλακές εν μέσω επιδημίας. Η συνεχιζόμενη απαράδεκτη στάση της κυβέρνησης στο προσφυγικό, που αγνοεί ακόμη και τις συστάσεις, έως πιέσεις, της Επιτροπής για αποσυμφόρηση των νησιών (ρεπορτάζ στις σελ. 14-15) ξαναβάζει το ζήτημα αυτό πολύ πιο επιτακτικά. Τα συνεχιζόμενα κενά στο ΕΣΥ, εμποδίζουν την αποτελεσματικότητά του καθώς τόσοι πολλοί νοσηλευτές έπεσαν θύματα του κορωνοϊού. Έχουμε, τέλος, την εγκληματικά συμβιβαστική κυβερνητική έναντι της Εκκλησίας που επιμένει στην ανεύθυνη στάση της.
Υπάρχει, επίσης, ο πολιτικός κυνισμός της κυβέρνησης, με ευθύνη προφανώς του, με διατυμπανιζόμενα «ηγετικά προσόντα», πρωθυπουργού, να επωφελείται της υγειονομικής κρίσης και του φόβου που δημιουργεί στους πολίτες για να περάσει στη Βουλή, με διαδικασία εξπρές, σειρά είτε ούλτρα νεοφιλελεύθερου περιεχομένου νομοσχεδίων είτε με «τακτοποιήσεις”, όπως αυτή της ανέγερσης, τελικά, της πολυκατοικίας δώδεκα ορόφων στην Ακρόπολη (σελ. 16-17). Έχουμε την ανατροπή του Φιλόδημου, τη νομοθεσία για το περιβάλλον, πολεοδομικές ρυθμίσεις, και βέβαια για την παιδεία (ανάλυση στη σελ.7).

Γιούρογκρουπ: αρνητικός συμβιβασμός

Η απόφαση του Γιούρογκρουπ δεν μπορεί να θεωρηθεί καν συμβιβασμός. Παρά τις ενδείξεις για κάποια ανησυχία της Γερμανίας – «η ευημερία της Γερμανίας εξαρτάται από την καλή κατάσταση της Ευρώπης» είπε η κ. Μέρκελ – επέμεινε και η απόφαση, με την ιστορικά επαναλαμβανόμενη, πια, υποχωρητική στάση της Γαλλίας, είχε τη σφραγίδα της. Το Γιούρογκρουπ δεν απάντησε στο «αίτημα των πολιτών για μια Ευρώπη που βοηθά» όπως, εξωραϊζοντας, είπε μετά τις αποφάσεις ο πορτογάλος πρόεδρός του, Σεντένο. Αλλά η συζήτηση δεν έκλεισε, δεν μπορούσε να κλείσει, εφόσον η ύφεση προχωρεί. (Ανάλυση Γιάννη Αγγέλη, σελ. 13).
Η στάση της ελληνικής πλευράς, ήταν να μείνει, όπως και άλλες χώρες, δυστυχώς, στο περιθώριο για να μην «τσαλαπατηθεί» από τα βουβάλια. Ο κ. Σταϊκούρας μίλησε για «μία ικανοποιητική συμφωνία που προσφέρει νέα χρηματοδοτικά εργαλεία για να αντιμετωπισθούν οι πρωτόγνωρες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της εξάπλωσης του κορωνοϊού» και ότι θα πρέπει «να αποτελέσει το εφαλτήριο για ακόμη πιο φιλόδοξες – μελλοντικά – ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες» «για την επιστροφή της οικονομίας στην κανονικότητα».

Η κυβέρνηση υποεκτιμά

Δεν πρόκειται, απλώς, για υπερεκτιμήσεις. Αποκαλύπτει την υποτίμηση της κυβέρνησης για το πού βαδίζει ή μάλλον πού βυθίζεται η οικονομία και την ιδεολογία που διατρέχει το σχέδιό της. Πριν λίγες μέρες ο κ. Υπουργός προέβλεπε μείωση του ΑΕΠ κατά 3% – 4%! Ο επίτροπος για τα Οικονομικά, ο κ. Τζεντιλόνι, μίλησε για 8% – 9%. Αλλά έχουμε χρεία μαρτύρων; Η απώλεια θέσεων εργασίας τον Μάρτιο ήταν τρομακτική, ξεπέρασε και την επίδοση του 2012. Οι απωλεσθείσες θέσεις ήταν 41.903 έναντι πρόσθετων θέσεων 43.403 τον Μάρτιο του 2019. Και αυτό παρά το ότι πρόλαβαν, να ανακόψουν την τάση οι αποφάσεις της κυβέρνησης, να μην απολύουν.
Η κυβέρνηση διακατέχεται, επιπλέον, από μια άκρως συντηρητική αντίληψη στη χάραξη της πολιτικής της. Αυτό υποδηλώνει, ως αντιμετώπιση της κρίσης, το «βλέποντας και κάνοντας». Έχει σχέση, όμως, και με το ότι δεν θέλει να δεσμευτεί τώρα σε μέτρα που ενισχύουν τον ρόλο του δημοσίου στο μέλλον. Θέλει να έχει λυμένα τα χέρια της και για το «μετά» το τέλος της υγειονομικής κρίσης, πώς θα διανεμηθεί το κόστος της επανόδου της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στην «κανονικότητα». Αυτό το σχέδιο είναι μια αυταπάτη, αλλά ωστόσο η επιδίωξή της από την κυβέρνηση θα έχει πολλά, πάρα πολλά, θύματα.
Μ’ αυτή την οπτική, το σχέδιο για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίστηκε με σιωπητήριο. Στα περισσότερα ΜΜΕ, οι πολίτες άκουγαν να επικρίνει και να απαξιώνει ο κ. Πέτσας ή ο κ. Σταϊκούρας, το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο όμως δεν είχαν πριν ακούσει! Ο κ. Πέτσας μίλησε ξανά για «ανεύθυνες υποσχέσεις» και «πλειοδοσία» προκειμένου να το χαρακτηρίσει. Μέσα στη διατύπωσή του «να αντιμετωπίσουμε μέχρι τον Ιούνιο την υγειονομική κρίση ώστε να σχεδιάσουμε ξανά την επανεκκίνηση της οικονομίας» εμπεριέχεται η, τραγική για το κοινωνικό κόστος της, πολιτική της Κυβέρνησης.
Η στάση της κυβέρνησης, ωστόσο, έναντι του σχεδίου «μένουμε όρθιοι» εμπεριέχει και το φόβο μπροστά στις εξελίξεις, που θα είναι άμεσες και τα οικονομικά ζητήματα θα είναι στο τραπέζι. Οι ειδήσεις τα βράδια δεν θα περιλαμβάνουν κατά 80% ή και περισσότερο ειδήσεις για τον κορωνοϊό. Ούτε αυτό θα είναι το κύριο θέμα στις συντροφιές. Τότε, οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία θα έχουν άλλο φωτισμό παρά το σκοτάδι και την αποσιώπηση τώρα. Η ανεργία, η απώλεια εισοδημάτων, η απώλεια της κατοικίας, τα χρέη θα είναι η δεινή πραγματικότητα στη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας που θα ζητεί ευθύνες από την κυβέρνηση για τη σημερινή στάση της.
Η αναγκαιότητα των προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από τον ρεαλισμό τους, ενισχύεται κατά οδυνηρό τρόπο από τις τελευταίες αποφάσεις του Γιούρογκρουπ. Ο κ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι η χώρα δεν θα κάνει χρήση της δυνατότητας να δανεισθεί η χώρα από το ESM. Μια άλλη απογοητευτική απάντηση ήταν η άρνηση της Επιτροπής να αναβληθεί η κατάργηση του νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Αλοίμονό μας, μ’ άλλα λόγια αν δεν ενεργήσουμε έτσι που να μην ξαναβρεθούμε στην ανάγκη να διαπραγματευτούμε βοήθεια από την Ευρώπη.

Παύλος Δ. Κλαυδιανός

Πηγή: Η Εποχή