Ραγδαίες, θα λέγαμε, οι εξελίξεις, και τα ζητήματα που τέθηκαν, από τα οποία άλλα αποσαφηνίστηκαν και άλλα έμειναν μετέωρα, είναι κι αυτά που προσδιορίζουν την ατζέντα των επόμενων μηνών. Πρώτον, η εκτός ημερησίας διάταξης συζήτηση στη βουλή για την οικονομία και τη διαπραγμάτευση, σ΄ αυτό το πεδίο, που πρώτα απ΄ όλους η ίδια η κ. Γεννηματά θα κατάλαβε ότι δεν ήταν καθόλου σοφό να προκαλέσει. Δεύτερον, η συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ που απ΄ ότι προέκυψε έγινε ένα ακόμη βήμα παρά το ότι, για διαπραγματευτικούς κυρίως λόγους, έμειναν ανοιχτά κεφαλαιώδη ζητήματα όπως το χρέος.
Αλλά, ξεκινήσουμε από το λιγότερο ευνοϊκό, από τα δύο ζητήματα που ανέφερα, για την κυβέρνηση, το Γιούρογκρουπ. Δεν υπάρχει θέμα, επρόκειτο για μια κρίσιμη συνεδρίαση στην οποία, σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες συζητήθηκαν μεν όλα τα ακανθώδη εκκρεμή θέματα για το ελληνικό ζήτημα. Σε κάποια, μάλιστα, κατέληξαν και σε συμφωνίες αν και υπήρξαν πολύ φειδωλοί σε ανακοινώσεις ή σε άλλα παρέμειναν οι διαφωνίες, αν και μικρότερες. Αποφασίστηκε, όμως, ότι στο Γιούρογκρουπ της 21ης Ιουνίου θα υπάρξουν τελικές αποφάσεις και στο μεσοδιάστημα ανατέθηκε στους θεσμούς η ολοκλήρωση μιας επικαιροποιημένης βιωσιμότητας χρέους.
Πίστη με φειδώ από τους εταίρους
Ο Μάριο Σεντένο, πρόεδρος του Γιούρογκουπ, παρά τους επαίνους, υπήρξε αρκετά φειδωλός στο να πει οτιδήποτε για το χρέος. Υποστήριξε ότι υπάρχει μερική σύγκλιση για το χρέος, αλλά ως εκεί. «Κοινός στόχος είναι να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Για το σκοπό αυτό δόθηκε εντολή στους θεσμούς να προχωρήσουν στην τελική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους (DSA) ώστε να προσαρμόσουμε τα μέτρα στα πλαίσια των αποφάσεων του περασμένου Ιουνίου», δήλωσε και πρόσθεσε: «Οι αποφάσεις θα ληφθούν τον Ιούνιο και τόνισε ότι αυτή είναι η πρώτη προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την Ελλάδα».
Πιο αισιόδοξος ακόμη εμφανίστηκε ο κ. Μοσκοβισί: «Η ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης είναι κρίσιμη» τόνισε «Το SLA (Τεχνική Συμφωνία) δείχνει τη δέσμευση της Ελλάδας». Όσον αφορά δε τις προοπτικές για το Γιουρογκρουπ της 21ης Ιουνίου που θα είναι και το πλέον καθοριστικό τόνισε: «Η εμπειρία μου είναι ήδη σημαντική και με βάση αυτή η εκτίμησή μου είναι ότι κάναμε πρόοδο και ότι όλοι θέλουν να φτάσουμε στο τέλος. Είμαι αισιόδοξος άνθρωπος, αλλά η αισιοδοξία μου δικαιώνεται. Έτσι διορθώνω όσα είπα: δεν είμαι αισιόδοξος, είμαι πεπεισμένος ότι θα πετύχουμε τη συμφωνία στις 21 Ιουνίου».
Συγκρατημένο λόγω χρέους
Συγκρατημένος, κυρίως διότι παραμένει πάντοτε εκκρεμές τι θα γίνει με το χρέος και τι θα κάνει, επομένως, το ΔΝΤ, ήταν και ο σχολιασμός της συνεδρίασης από το υπουργείο Οικονομικών. Εκκρεμούν, εξάλλου, να καθοριστεί το είδος της αυξημένης παρακολούθησης, καθώς, επίσης, και τα προαπαιτούμενα που θα μείνουν μετά το τέλος του προγράμματος. Αφού σημειώνει ότι το Eurogroup «ολοκληρώθηκε σε καλό κλίμα όσον αφορά τη συζήτηση για την Ελλάδα, παρουσίασε τις εργασίες του ως εξής:
• Χαιρέτισε τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο και έστρεψε την προσοχή του στην ελάφρυνση του χρέους που αποτελεί τον τελευταίο κρίσιμο κρίκο για την ολοκλήρωση του προγράμματος.
• Ανέθεσε στους θεσμούς την ολοκλήρωση ενός επικαιροποιημένου DSA (ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους) που θα αποτελέσει τη βάση για τον τελικό προσδιορισμό των μέτρων ελάφρυνσης.
• Δεσμεύεται να υπάρχει συνολική συμφωνία για το χρέος μαζί με την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης του 3ου προγράμματος στις 21/6.
Πολλοί έπαινοι, πολλή δουλειά
Οι δύσκολες συζητήσεις, ωστόσο, μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας που συνεχίζονται παρ΄ όλα αυτά δεν εμπόδισαν να προωθηθούν άλλα ζητήματα, στη βάση της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο, και έγινε η κοινή εκτίμηση ελληνικής πλευράς και δανειστών ότι τα προαπαιτούμενα θα έχουν ολοκληρωθεί στο Γιούρογκουπ της 21ης Ιουνίου. Οι εκπρόσωποι των δανειστών δεν τσιγκουνεύτηκαν γενικότερα επαίνους για τις επιδόσεις της Ελλάδας παρά το ότι βέβαια δεν παρέλειπαν να τονίζουν ότι χρειάζεται πολύ δουλειά ακόμη, κοιτάζοντας, προφανώς, προς την ελληνική πλευρά.
Χαρακτηριστική, απ΄ αυτή την άποψη ήταν η απάντηση του κ. Ρέγκλιγκ, προέδρου του (ESM) Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε συνέντευξή του σε ισπανική εφημερίδα: «Η πρόοδος είναι ορατή στην Ελλάδα. Η ανάπτυξη έχει επανέλθει, η δημοσιονομική κατάσταση είναι εν τάξει, η ανταγωνιστικότητα έχει επανέλθει», τόνισε και εξέφρασε την εκτίμηση ότι τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο θα υπάρξουν αποφάσεις για τη χορήγηση πρόσθετης ελάφρυνσης χρέους στην Ελλάδα. Τόνισε συγκεκριμένα: «Συζητάμε τώρα πρόσθετη ελάφρυνση του χρέους. Δεν είμαστε στο τέλος της διαδικασίας αυτής. Πιστεύω, όμως, ότι αν η Ελλάδα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, οι υπουργοί Οικονομικών θα καταλήξουν σε κάποια συμπεράσματα για μία πρόσθετη ελάφρυνση του χρέους τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο». Η χώρα πέτυχε να προσαρμόσει τα δημόσια οικονομικά της, «έχει δημοσιονομικό πλεόνασμα, όχι μόνο πρωτογενές πλεόνασμα, επί τρία χρόνια» δήλωσε. «Έχει την ευκαιρία τώρα να αποτελέσει και αυτή η περίπτωση επιτυχίας μετά την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Κύπρο που έλαβαν οικονομική βοήθεια από τον ESM ή το EFSF» κατέληξε.
Μακριά από ιστορίες επιτυχίας
Είναι γνωστό ότι και οι δανειστές θέλουν να παρουσιάσουν μία ακόμη «επιτυχία» της εφαρμοζόμενης φιλελεύθερης πολιτικής τους. Εμείς ,εδώ, βέβαια, γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τι κοινωνικό κόστος είχε αυτή η «επιτυχία», τι μέρος του παραγωγικού τμήματος της χώρας κατέστρεψε, τι ταπείνωση έκανε να αισθανθούν οι έλληνες πολίτες. Όμως, η έξοδος σήμερα από το τελευταίο μνημονιακό πρόγραμμα, παρά το μνημονιακό κορμό που αφήνει πίσω του, τις ουρές για το μέλλον και την αυξημένη επιτήρηση που θα καταλείπει, είναι και κάτι πολύ σημαντικό, είναι αυταξία. Αυτή η προοπτική και συγχρόνως η νέα διευρυμένη δυνατότητα να ασκηθούν πολιτικές και με την ταυτότητα της Αριστεράς, είναι πλέον ορατή από τους πολίτες, ανεξάρτητα πως, τελικά, αυτοί θα τοποθετηθούν.
Αυτό ήταν και το περιεχόμενο της συζήτησης στη Βουλή την Τετάρτη. Η αντιπολίτευση δεν μπόρεσε να παρουσιάσει το δικό της σχέδιο, να ξεφύγει από την εμμονή της σε ένα προβλεπόμενο καταστροφικό σενάριο, που, όμως, παρά τις δυσκολίες που θα παραμένουν δεν επιβεβαιώνεται.
Παύλος Κλαυδιανός
Πηγή: Η Εποχή
