Δύο είναι τα νέα που μάς έρχονται από την ΕΕ σχετικά με τα φυτοφάρμακα. Το πρώτο είναι καλό, το δεύτερο είναι κακό. Ας αρχίσουμε με το καλό. Χθες στις 19.1.2023, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) εξέδωσε μια πολύ σημαντική απόφαση, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη δεν μπορούν να παρεκκλίνουν έστω και προσωρινά από την απαγόρευση που υπάρχει ήδη από το 2018 σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοφαρμάκων που ανήκουν στην οικογένεια των νικοτινοειδών. Τα εν λόγω φυτοφάρμακα ευθύνονται, εκτός των άλλων, και για τη μείωση του πληθυσμού των μελισσών που έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Με άλλες λέξεις, δόθηκε οριστική αρνητική απάντηση σχετικά με τη χρήση αυτών των φυτοφαρμάκων στη γεωργία.
Αυτή η εξαιρετικά σημαντική απόφαση ξεκίνησε με την αποστολή προδικαστικού ερωτήματος από το βελγικό ΣτΕ προς το ΔΕΕ και αφορούσε την άδεια που ενέκρινε η κυβέρνηση του Βελγίου σχετικά με τη διάθεση στην αγορά σπόρων που υπέστησαν επεξεργασία με νικοτινοειδή. Το ΔΕΕ έκρινε ότι δεν επιτρέπεται καμία παρέκκλιση από τη γενική απαγόρευση, κλείνοντας έτσι οριστικά το δρόμο στα κράτη μέλη να επιτρέψουν τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση φυτοφαρμάκων που ανήκουν στην οικογένεια των νικοτινοειδών. Να σημειωθεί ότι οι εταιρείες που παρασκευάζουν αυτά τα φυτοφάρμακα, ασκούν πιέσεις στα κράτη μέλη για να απελευθερώσουν τη χρήση τους. Μεταξύ των κρατών που “υπέκειψαν” στις πιέσεις είναι η Γαλλία και η Ελλάδα που έλαβαν μέρος στη δίκη υποστηρίζοντας το Βέλγιο.
Το άλλο (κακό) νέο είναι η ανανέωση της έγκρισης από την Επιτροπή της δραστικής ουσίας γλυφοσάτη που χρησιμοποιείται στο φυτοφάρμακο Roundup της εταιρείας Bayer/Monsanto. Η ανανέωση της έγκρισης τον Δεκέμβριο 2022 (κανονισμός 2022/2364) έγινε ενώ, αφενός εκκρεμεί η επιστημονική γνωμοδότηση της EFSA (θα δοθεί τον ερχομενο Απρίλιο), αφετέρου υπάρχει η μελέτη του οργανισμού για την έρευνα για τον καρκίνο (IARC) της ΠΟΥ σύμφωνα με την οποία η γλυφοσάτη είναι καρκινογόνος ουσία. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ή ανανέωση της έγκρισης έγινε χωρίς να εκφράσουν γνώμη οι επιστήμονες του οργάνου που είναι επιφορτισμένο με την παροχή γνωμοδότησης προς την Επιτροπή σχετικά με την έγκριση μιας ουσίας (Standing Committee). Αναδεικνύεται δηλαδή για άλλη μια φορά το μείζον πρόβλημα που είναι γνωστό ως ‘δημοκρατικό έλλειμα της ΕΕ’.
ΥΓ. Για να μετριάσει κάπως τα πράγματα, η Επιτροπή επιτρέπει στα κράτη μέλη να επιδοτούν τους αγρότες που δεν θα χρησιμοποιήσουν το roundup, θέτοντας κατά μέρος τον κανόνα της απαγόρευσης κρατικής βοήθειας. Να σημειωθεί ότι η Γαλλία ήδη το έπραξε δίνοντας 2.500 ευρώ σε κάθε αγρότη που δεν θα χρησιμοποιήσει αυτό το φυτοφάρμακο και θα ακολουθήσει η Ισπανία, η Σουηδία κλπ. Μήπως θα πρέπει να το δει και η ελληνική κυβέρνηση;
Γιώργος Μπάλιας
Ανάρτησή του στο Facebook
