Άρχισαν σήμερα οι εργασίες της COP27 μέσα σε ένα κλίμα απαισιοδοξίας σχετικά με την επιτυχία της. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι α) η εν λόγω διάσκεψη ονομάστηκε “διάσκεψη εφαρμογής των κλιματικών ρυθμίσεων” χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις και β) το μείζον και περίπλοκο ζήτημα που αφορά στην ως άνω εφαρμογή που είναι “οι απώλειες και ζημίες” που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή και για το οποίο, επίσης, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις. Ειδικότερα:
α) Η εφαρμογή της Συνθήκης των Παρισίων (Paris Agreement 2015) προϋποθέτει ότι τα κράτη πρέπει να εφαρμόζουν πολιτικές ώστε να συγκρατηθεί η μέση θερμοκρασία του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Για την ανάγκη της ως άνω συγκράτησης έκανε λόγο επανειλημμένα λόγο η Επιτροπή για την κλιματική αλλαγή (IPCC), τονίζοντας στην τελευταία έκθεση (2022) ότι η μη συγκράτηση θα είναι καταστροφική.
Όπως είναι γνωστό, για να επιτευχθεί ο στόχος των 1,5 βαθμών Κελσίου απαιτείται η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων. Αντί για τη μείωση αυτή έχουμε αύξηση της χρήσης τους, όπως αναφέρει ο ΟΗΕ με συνέπεια η αύξηση της θερμοκρασίας πρόκειται να υπερβεί τους 2,6 βαθμούς Κελσίου (UN, Long-term low-emission development strategies. Synthesis report by the secretariat, 2022). Μάλιστα δε οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις προς τις εταιρείες αυτές από τα 51 πιο ισχυρά οικονομικά, κράτη του πλανήτη διπλασιάστηκαν το 2021 και έφτασαν στο αστρονομικό ποσό των 700 δις ευρώ και θα συνεχιστούν και το 2022 (OECD Companion to the Inventory of Support Measures for Fossil Fuels 2021).
Να σημειώσουμε ότι στις γνωστές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (πολλαπλάσια ακραία καιρικά φαινόμενα, αύξηση της στάθμης των ωκεανών, συχνές ξηρασίες κλπ) προστίθενται και οι σημαντικές και χωρίς προηγούμενο επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων (The Lancet The 2022 Global Report on the health) και ιδίως των παιδιών, καθώς 2 δις παιδιά σε όλο τον πλανήτη μέχρι το 2050 θα είναι συνεχώς εκτεθειμένα σε συνεχείς καύσωνες με επιπτώσεις στην υγεία τους από αυτή την ηλικία (Unicef 2022, The coldest year of the rest of their lives).
β) “Οι απώλειες και ζημίες”
Το εν λόγω ζήτημα αφορά τις μη αναστρέψιμες οικονομικές και μη οικονομικές απώλειες που οφείλονται τόσο σε ακραία καιρικά φαινόμενα όπως και σε αργές κλιματικές καταστροφές (άνοδος της στάθμης των θαλασσών, λιώσιμο των πάγων κλπ). Οι οικονομικές κυρίως καταστροφές περιλαμβάνουν τη ζωή, τα μέσα επιβίωσης, τα σπίτια, τα συστήματα τροφίμων, την απώλεια εδαφών κλπ. Αυτές βιώνονται κατ’εξοχήν από τους φτωχούς κατοίκους του πλανήτη, από αυτούς δηλαδή που -κατά τραγική ειρωνεία- συνέβαλαν ελάχιστα στην κλιματική αλλαγή.
Ενώ υπάρχει η σχετική πρόβλεψη στη Συνθήκη των Παρισίων, εν τούτοις δεν δημιουργήθηκε το ταμείο (100 δις δολάρια το χρόνο έως το 2025 με αποκλειστική χρηματοδότηση από τα πλούσια κράτη) για την αποκατάσταση των απωλειών και των ζημιών ιδίως των φτωχότερων κρατών. Το θέμα είναι στην ατζέντα της διάσκεψης αλλά μέχρι τώρα κανένας δεν έδειξε ενδιαφέρον για μια τέτοια συμφωνία (ιδίως οι ΗΠΑ και η ΕΕ).
ΥΓ. Όπως είπε ο Υπουργός εξωτερικών της Αιγύπτου “δεν έχω συναντήσει σε άλλον τομέα πολιτικής τέτοια διάσταση λόγων και έργων από τους ισχυρούς του πλανήτη. Άλλα λένε δημόσια και άλλα αποφασίζουν στις κλειστές συσκέψεις τους”.
Γιώργος Μπάλιας
Ανάρτησή του στο Facebook
