Macro

Γιώργος Καπόπουλος: Τι δεν είναι οι BRICS+

Ο ιστορικός του μέλλοντος δεν θα δυσκολευτεί να απαντήσει στο ερώτημα ποιο ήταν το σημαντικότερο γεγονός του 2024.
 
Σε άλλες εποχές το ερώτημα θα περιοριζόταν στις εν εξελίξει πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, με την προσοχή να εστιάζεται στις όποιες ομοιότητες παρουσιάζει η σημερινή παγκόσμια και περιφερειακή συγκυρία με την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
 
Είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις δύο περιφερειακών δυνάμεων, της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας, που προσέγγισαν την Ομάδα BRICS+ όχι στη λογική ανατροπής συμμαχιών αλλά ως προαπαιτούμενη κίνηση για τον επαναπροσδιορισμό των σχέσεών τους με την Ουάσινγκτον.
 
Ενα είναι βέβαιο, ότι η BRICS+ δεν διεκδικεί τον ρόλο μιας αντιαμερικανικής συσπείρωσης και συμμαχίας.
 
Οι μέχρι στιγμής κινήσεις και πρωτοβουλίες της Ομάδας όχι μόνο δεν νομιμοποιούν τον χαρακτηρισμό της ως αντί ΝΑΤΟ αλλά, αντίθετα, τη φωτίζουν ως φόρουμ αναζήτησης των υποχρεωτικών συμβιβασμών που υπαγορεύει ο πολυπολικός και πολυκεντρικός χαρακτήρας του μετα-αμερικανικού κόσμου.
 
Ενα κοινό γνώρισμα των περιφερειακών δυνάμεων που επενδύουν στους BRICS+ δεν είναι μόνο ότι έχουν φτάσει από διαφορετικούς δρόμους στο επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης που τους επιτρέπει να διεκδικήσουν περιφερειακούς και παγκόσμιους ρόλους.
 
Χώρες, όπως η Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν, έχουν αυτοκρατορικό παρελθόν το οποίο επιτρέπει να παρουσιάζεται η σημερινή τους αναβάθμιση ως επάνοδος στη συνέχεια μιας ιστορικής κανονικότητας.
 
Θα αποκτήσει το παγκόσμιο σύστημα την προσαρμοστικότητα που είχε η τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη την περίοδο ανάμεσα στο Συνέδριο της Βιέννης το 1814 και την έκρηξη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου το 1914;
 
Στο παραπάνω πεδίο θα κριθεί και η δεύτερη τετραετία Τραμπ, αν δηλαδή αποτελέσει ρεαλιστική προσαρμογή στη σύνθετη παγκόσμια πραγματικότητα η φυγή προς την απελθούσα παντοδυναμία.
 
Η Ομάδα BRICS+ εξέπληξε με τη συμπερίληψη χωρών που έχουν διαχρονική αντιπαλότητα, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, που την εξομάλυναν το καλοκαίρι του 2003 με μεσολάβηση της Κίνας.
 
Οι BRICS δεν έχουν κανένα λόγο να μετεξελιχτούν σε αντίπαλο δέος της Δύσης.
 
Αν η Ομάδα αυτή δεν μπορεί να γίνει αντιαμερικανική συμμαχία, κατά μείζονα λόγο δεν μπορεί να γίνει επανέκδοση του κινήματος των Αδεσμεύτων.
 
Τα παραπάνω δείχνουν έναν άλλο δρόμο για την Ομάδα ΒRICS+, τη μετεξέλιξή της ως υποκατάστατου του ΟΗΕ, έναν ρόλο που πριν από λίγα χρόνια φαινόταν ότι θα αναλάβει η το G-7.
 
Γιώργος Καπόπουλος