Η επίσκεψη του αποχωρούντος υπ. Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπλίνκεν στην Τουρκία είναι η πρώτη έμμεση πλην σαφής κίνηση μετά την ανατροπή του Ασαντ προληπτικής παρέμβασης των ΗΠΑ, ώστε τουλάχιστον να οριοθετηθούν το πλάτος και το βάθος του ήδη υφέρποντος ανταγωνισμού της Αγκυρας με το Τελ Αβίβ στη μετά Ασαντ εποχή.
Μια νέα στρατηγικών διαστάσεων αντιπαλότητα εγκαθίσταται στη Μέση Ανατολή, η σύγκρουση του Ισραήλ με την Τουρκία, η οποία στο άμεσο μέλλον θα κινηθεί για να καλύψει το κενό που προέκυψε από το τέλος της επιρροής και παρουσίας του Ιράν στη Συρία.
Η νεο-οθωμανική ατζέντα του Ερντογάν είναι ασύμβατη με την ατζέντα του Νετανιάχου, που δεν δέχεται άλλη δύναμη με περιφερειακές φιλοδοξίες παρούσα στη Μέση Ανατολή.
Δίχως υπερβολή, αν τελικά η Τουρκία υποκαταστήσει το Ιράν στην πολυπαραμετρική εξίσωση των ισορροπιών στη Μέση Ανατολή, τότε όταν σταματήσουν οι θριαμβολογίες του Ερντογάν, θα αναδειχτεί η σκληρή για το Τελ Αβίβ νέα πραγματικότητα της επιδείνωσης της θέσης του στους περιφερειακούς συσχετισμούς.
Μια σουνιτική πλέον Συρία δίπλα στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα, όπου η ηγεμονία της σουνιτικής Χαμάς εξακολουθεί να είναι αδιαμφισβήτητη, συνιστά για το Τελ Αβίβ μια απειλή πιο υπαρξιακή σε σχέση με το Ιράν και τους συμμάχους του – από το Ιράκ μέχρι την Υεμένη.
Από την άνοδο του Ερντογάν και του ΑΚΡ στην εξουσία, στα τέλη του 2002, η υιοθέτηση αναθεωρητικής νεο-οθωμανικής ατζέντας για αλλαγή συνόρων εκ των πραγμάτων ευνοεί και τον αναθεωρητισμό των Κούρδων στη Βορειοανατολική Συρία, στο Βόρειο Ιράκ, στο δυτικό Ιράν και στη Νοτιοανατολική Τουρκία.
Με το Ιράν εξοργισμένο για την έξωσή του από τη Συρία και τη Ρωσία να βλέπει την παρουσία της στην Ανατολική Μεσόγειο να απειλείται, αλλά και την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία να μην έχουν ρόλο στην επόμενη μέρα στη Δαμασκό, η διαμόρφωση ενός ετερόκλητου μεν, ευρύτατου δε μετώπου δυσαρεστημένων με τις επιλογές της Αγκυρας μπορεί να προεξοφληθεί από τώρα.
Οι σημερινές συναντήσεις του Μπλίνκεν με τον υπ. Εξωτερικών Φιντάν και στη συνέχεια με τον Ερντογάν φωτίζουν την αγωνία της απερχόμενης κυβέρνησης Μπάιντεν να υποχρεώσει τον Τραμπ να συνεχίσει την πολιτική των ΗΠΑ στο Κουρδικό, οι κατευθυντήριες γραμμές της οποίας χαράχτηκαν από τους Μπους και Μπέικερ την άνοιξη του 1991, αμέσως μετά την «Καταιγίδα της Ερήμου», με πρώτο βήμα υλοποίησης την de facto ανεξαρτησία του κουρδικού Βορείου Ιράκ.
Γιώργος Καπόπουλος
