Η Τουρκία αποκατέστησε ομαλές σχέσεις με την Αίγυπτο και την ίδια στιγμή διαπραγματεύεται την προσχώρησή της στην Ομάδα BRICS plus.
Πρόκειται για μια κίνηση που έχει ευρύτερη δυναμική, καθώς δεν περιορίζεται στην κατά προτεραιότητα μέχρι στιγμής προσέγγιση με τις χώρες-συμμάχους των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Το Κάιρο, το Ριάντ και η Αγκυρα, δυόμισι και πλέον χρόνια μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, με τη στάση τους στη διεθνή συγκυρία πιστοποιούν ότι δεν ζούμε ένα ριμέικ του Ψυχρού Πολέμου, αλλά μια πολύ πιο σύνθετη και περίπλοκη διεθνή συγκυρία.
Οταν οι ασκήσεις του ρωσικού στρατού γύρω από την Ουκρανία έγιναν εισβολή, πολλοί πίστεψαν ότι η Τουρκία θα αναδιπλωθεί στον ρόλο του προκεχωρημένου φυλακίου της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ στην περιοχή.
Η πραγματικότητα διέψευσε το σενάριο της αυτόματης προσέγγισης όχι μόνον για την Τουρκία, αλλά και για τη Σαουδική Αραβία, όπως και για την Αίγυπτο.
Οχι μόνο οι παραπάνω χώρες δεν στοιχήθηκαν δίπλα στο ΝΑΤΟ, αλλά στην πράξη προσέγγισαν τη Μόσχα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πετρελαϊκή συμμαχία Ρωσίας-Σαουδικής Αραβίας που έχει εξοργίσει τις ΗΠΑ.
Ετσι, η σύγκρουση στην Ουκρανία, αντί να χωρίσει τον κόσμο σε δύο μπλοκ όπως προέβλεπαν ειδήμονες και μη, επιτάχυνε την ανάδυση ενός πολυπολικού και πολυκεντρικού χάρτη.
Ποιος προκάλεσε περισσότερο τις ΗΠΑ; Ο Ερντογάν με τους S-400 ή το Ριάντ με την άρνησή του να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου για να πέσουν οι τιμές;
Εάν, εκτός απροόπτου, η Τουρκία προσχωρήσει στους BRICS plus και εξομαλύνει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τοτε θα έχει ολοκληρώσει μια επαναδιατύπωση των στρατηγικών της ισορροπιών.
Με ανοιχτό το ερώτημα αν η πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική θα αποδώσει στο ορατό μέλλον, είναι βέβαιο ότι οι διάδοχοι του Ερντογάν δεν θα βιαστούν να επιστρέψουν στην ατλαντική κανονικότητα.
Ολίγον εθνικός και ολίγον χριστιανίζων, όπως έλεγε ο Αλεξανδρινός ποιητής, ο Ερντογάν με τις αντιφάσεις της εξωτερικής του πολιτικής φάνηκε να επιχειρεί να προεξοφλήσει εδώ και τώρα μελλοντικά εισοδήματα και κέρδη.
Τέλος, είναι φανερό ότι οι ΗΠΑ έχουν εμμονή στη λογική των μπλοκ. Οταν στις αρχές της δεκαετίας του ’50 άρχισε να καταρρέει η αποικιοκρατία, στην Ουάσινγκτον με έκπληξη διαπίστωσαν ότι η πλειονότητα των νέων χωρών απέρριπτε και τα δύο μπλοκ και δήλωνε αδέσμευτη. Ετσι, το 1956 στο Μπαντούνγκ της Ινδονησίας ιδρύθηκε το Κίνημα των Αδεσμεύτων.
Γιώργος Καπόπουλος:
