Δεν χρειαζόταν η άνευ νοήματος και περιεχομένου σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. των 27 με τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων για να διαπιστώσουμε ότι ο ενταξιακός ορίζοντας των υποψήφιων προς ένταξη χωρών δεν είναι θολός αλλά ανύπαρκτος.
Δεν είμαστε στο 2002, όταν οι τότε 15 της Ε.Ε. αποφάσισαν την πλήρη ένταξη των 10 νέων χωρών από την 1.5.2004, χωρίς να έχει κατοχυρωθεί η πολιτική εμβάθυνση της Ένωσης.
Τότε προεξοφλήθηκε η υιοθέτηση της Συνταγματικής Συνθήκης που επεξεργαζόταν η Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης και η οποία ναυάγησε στα δημοψηφίσματα της Γαλλίας και της Ολλανδίας την άνοιξη του 2005, με τη μινιμαλιστική Συνθήκη της Λισαβόνας που ακολούθησε, να μην εγγυάται την ενίσχυση της λειτουργικότητας.
Σήμερα πλησιάζει, αν δεν έχει ήδη έλθει, η ώρα της αλήθειας για την Ε.Ε.-ευρωζώνη καθώς, αν επικρατήσει η θέση του Βερολίνου και των Φειδωλών του Βορρά για επιστροφή στην προ της πανδημίας σκληρή περιοριστική δημοσιονομική πολιτική, όπως αυτή ορίζεται από το Σύμφωνο Σταθερότητας, οι χώρες του Νότου και η Γαλλία θα βρεθούν μπροστά σε υπαρξιακά διλήμματα, καθώς εκ των πραγμάτων δεν θα υπάρχει το περιθώριο των συμβιβασμών και των συμψηφισμών της τελευταίας στιγμής που διατήρησαν την ευρωπαϊκή ενότητα την τελευταία δεκαετία.
Σε ένα παρόμοιο σκηνικό, δεν θα είναι η Γαλλία μόνη της πλέον στη διαχρονικά αρνητική και σταθερή θέση της απέναντι στη διεύρυνση.
Η αρνητική στάση της Γαλλίας στη διεύρυνση προέκυψε από τη διαπίστωση ότι οι ευνοϊκοί γι’ αυτήν συσχετισμοί και ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί διαδοχικά στην ΕΟΚ των Έξι και στη συνέχεια στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα των Εννέα, των 10 και των 12, θα διαλύονταν με τη διεύρυνση προς Ανατολάς, καθώς η περιοχή ήταν ιστορικά προνομιακός χώρος επιρροής της Γερμανίας.
Οι παραπάνω φόβοι και ανασφάλειες συμπυκνώθηκαν στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα για το 1990 του τότε προέδρου της Γαλλίας, Μιτεράν.
Όρθιος μπροστά σε έναν χάρτη της Ευρώπης, κρατώντας έναν χάρακα, εξέθεσε στους τηλεθεατές το όραμά του για το μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Σύμφωνα με τον Μιτεράν, η Ε.Ε. των 15 έπρεπε κατ’ αρχήν να μετεξελιχθεί σε ομοσπονδία, η οποία μαζί με τις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης θα συναποτελούσαν την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία.
Η εξέλιξη των πραγμάτων υπήρξε μια πλήρης διάψευση του οράματος του Μιτεράν, καθώς επί της ουσίας, η διεύρυνση προς Ανατολάς πραγματοποιήθηκε χωρίς κανένα ουσιαστικό βήμα εμβάθυνσης και ενίσχυσης της συνοχής της Ε.Ε.
Η διαμάχη Γαλλίας-Γερμανίας για τη διεύρυνση προς Ανατολάς έληξε με έναν συμβιβασμό την άνοιξη του 1998.
Τότε η Γαλλία των Σιράκ-Ζοσπέν επέβαλε στην Γερμανία του Κολ να αποδεχθεί τη συμμετοχή της Ιταλίας στην πρώτη ομάδα χωρών της ευρωζώνης και σε αντάλλαγμα απέσυρε το βέτο της στη διεύρυνση προς Ανατολάς.
Η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι η δεύτερη φορά που φαίνεται ότι θα έχει μοιραίες επιπτώσεις στη σταθερότητα των Βαλκανίων.
Πριν από 30 χρόνια, το καλοκαίρι του 1991, ένας άλλος συμβιβασμός ήταν μοιραίος για την Ευρώπη.
Η τότε Ευρωπαϊκή Κοινότητα των 12, στο όνομα της ομαλής πορείας προς τη σύνοδο κορυφής του Μάαστριχτ, υπέκυψε στην εκβιαστική πίεση της Γερμανίας και αναγνώρισε εσπευσμένα και χωρίς να υπάρχουν σταθεροποιητικές εγγυήσεις, τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
Γιώργος Καπόπουλος
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
