Η πτώση του καθεστώτος Ασαντ θέτει θέμα για τη συνέχιση της παραμονής του ρωσικού στόλου στη Μεσόγειο καθώς οι δύο βάσεις της Ρωσίας στη Μεσόγειο βρίσκονται στην παράκτια περιοχή της Συρίας.
Η μόνη ρεαλιστική με τα σημερινά δεδομένα εναλλακτική για τη Ρωσία λύση είναι η μεταφορά των δύο βάσεων στην Ανατολική Λιβύη του Χαφτάρ. Με άλλα λόγια, η παρουσία της Μόσχας στη Μεσόγειο αποκτά σχέση συγκοινωνούντων δοχείων με τις διμερείς σχέσεις της Ρωσίας με την Τουρκία.
Κατ’ αρχάς, ο Ερντογάν δεν θα θέσει θέμα παραμονής των ρωσικών βάσεων, καθώς είναι βέβαιο ότι η νέα κυβέρνηση στη Δαμασκό θα θέσει θέμα συνολικής αποχώρησης των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων από τη χώρα.
Ειρωνεία της Ιστορίας, καθώς η Μόσχα είναι θέμα χρόνου πότε θα μετακομίσει από τη Συρία στην Ανατολική Λιβύη φεύγοντας από τη σκιά της Τουρκίας για να βρεθεί απέναντί της στη Λιβύη.
Η αναβάθμιση της θέσης της Τουρκίας στους μεσογειακούς συσχετισμούς προκαλεί τη δυσφορία της Μόσχας και όχι μόνον, καθώς συγκρούεται μετωπικά με τη φιλοδοξία της Γαλλίας να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στο σύνολο της Μεσογείου.
Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν, η Τουρκία κρατά χαμηλούς τόνους, μέχρι τουλάχιστον να κατοχυρώσει την παρουσία της στη Συρία στον ρόλο του εγγυητή της σταθερότητας της χώρας.
Εκ των πραγμάτων και υπό το φως της ανατροπής του Ασαντ, η δημιουργία της Ομάδας της Αστάνα από το Ιράν, τη Ρωσία και την Τουρκία για τον συντονισμό της πολιτικής τους στη Συρία λειτούργησε ευνοϊκά για τα συμφέροντα της Αγκυρας.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, χάρη στην Αστάνα η Τουρκία, που ήταν μέρος του προβλήματος της Συρίας, μπόρεσε να γίνει ταυτόχρονα και μέρος της λύσης.
Η πιο σημαντική επιτυχία του Ερντογάν στη Σύνοδο της Αστάνα ήταν η παραχώρηση στην Τουρκία του θύλακα του Ιντλίμπ που έγινε ένα πάρκινγκ τζιχαντιστών κάθε είδους και αποχρώσεως.
Από το Ιντλίμπ ξεκίνησε η προέλαση των ανακυκλωμένων τζιχαντιστών της Αλ Κάιντα του Τζαουλάνι για να καταλήξει μετά από δέκα μέρες στη Δαμασκό.
Τόσο η Συρία όσο η Λιβύη και το Ιράκ έχουν ως κοινό παρονομαστή την πολυδιάσπασή τους και την προσχηματική τους ενότητα.
Αργά αλλά σταθερά, ο νέος χάρτης της Μέσης Ανατολής που συνέταξαν οι ανιστόρητοι νεοσυντηρητικοί σύμβουλοι του Μπους του νεότερου προβάλλει ολοένα και περισσότερο ως βαριά προσημείωση σε κάθε προσπάθεια περιφερειακής σταθεροποίησης.
Γιώργος Καπόπουλος
