Από το 1974 μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στους ποταμούς της Γερμανίας, άλλαξαν πολλά, με σημαντικότερο την επανένωση της χώρας. Προς τι όμως η αναφορά στο πολύ μακρινό 1974; Η απάντηση φαίνεται στις διάφορες αφίσες και πανό που είναι ακόμη και σήμερα αναρτημένα σε πολλά γραφεία συνδικάτων. Τότε έγινε για τελευταία φορά μεγάλη απεργία των συνδικάτων στο δημόσιο τομέα –αιχμή του δόρατος οι δημόσιες συγκοινωνίες– η οποία παρέλυσε ολόκληρη τη χώρα. Αίτημα, η υπογραφή νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με αύξηση αποδοχών 15%. Τελικά η συμφωνία έκλεισε με αύξηση μισθών 12% ενόσω ο πληθωρισμός ήταν στο 6% περίπου. Οι εργαζόμενοι κατάφεραν με τον αγώνα τους να κερδίσουν περίπου 6% πραγματικής αύξησης εισοδήματος.
Καγκελάριος της Γερμανίας τότε ήταν ο ιστορικός ηγέτης του SPD Βίλλυ Μπραντ και η ηγεσία των συνδικάτων σοσιαλδημοκρατική. Η μεγάλη απήχηση και η επιτυχία του εργατικού κινήματος τότε ήταν η απαρχή της πτώσης της κυβέρνησης του Βίλλυ Μπραντ.
Σήμερα, 27 Μαρτίου 2023, σχεδόν 50 χρόνια μετά, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Το μεγαλύτερο συνδικάτο της Γερμανίας VerDi, καθώς και το συνδικάτο σιδηροδρομικών EVG, κατέβηκαν σήμερα για πρώτη φορά στην ιστορία τους σε κοινή προειδοποιητική παγγερμανική απεργία. Σήμερα καμία, στην κυριολεξία όμως, ρόδα δεν κυλά. Έχουν σταματήσει τα τρένα, εθνικά και τοπικά, τα αεροδρόμια, τα πλοία, αλλά και πολλοί αυτοκινητόδρομοι επειδή δεν διασφαλίζεται η ασφάλεια των γεφυρών και των τούνελ.
Το αίτημα των συνδικάτων είναι η υπογραφή νέας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με αύξηση αποδοχών κατά 12% και κατ’ ελάχιστον τα 600 € μηνιαίως ώστε να διασφαλιστούν οι χαμηλόμισθοι. Ο πληθωρισμός στη Γερμανία έχει αποκλιμακωθεί τον τελευταίο μήνα, αλλά τρέχει ακόμη με πολύ υψηλό ποσοστό, της τάξης του 8,5%. Η εργοδοτική πλευρά δεν έχει καταθέσει ακόμη την πρότασή της και αυτό ανάγκασε τα συνδικάτα να προχωρήσουν στην προειδοποιητική σημερινή απεργία.
Ενώ πράγματι σήμερα η χώρα έχει παραλύσει και η ταλαιπωρία των εργαζομένων είναι πολύ μεγάλη, η απεργία απολαμβάνει αποδοχή στην κοινωνία με ποσοστό πάνω από 65%. Ένα παράδειγμα, για να έχουμε μια εικόνα. Από τον κεντρικό σταθμό της Φρανκφούρτης κινούνται περί τα 1.000 τρένα το 24ωρο και ένα εκατομμύριο επιβάτες από τους οποίους οι 200-250.000 καθημερινά μετακινούμενοι εργαζόμενοι. Η ακρίβεια, η εργασιακή ανασφάλεια και ο κίνδυνος μείωσης του βιοτικού επιπέδου έχουν αναστατώσει τη γερμανική κοινωνία η οποία δείχνει όχι μόνο κατανόηση για την απεργία αλλά εκδηλώνει και την συμπαράστασή της.
Κατανοεί επίσης ο κόσμος ότι το γερμανικό κράτος είναι ο κερδισμένος από την αύξηση των τιμών στην ενέργεια και στα καταναλωτικά αγαθά. Τα αυξημένα έσοδα από τον ΦΠΑ είναι ιλιγγιώδη, ενώ ταυτόχρονα οι περικοπές στις δημόσιες επενδύσεις απαξιώνουν διαρκώς τις δημόσιες υποδομές, όπως οι σιδηρόδρομοι, οι γέφυρες, τα λιμάνια και πολλά ακόμη. Η μείωση του προσωπικού ιδιαίτερα στους σιδηρόδρομους έχει εμφανείς επιπτώσεις στην ποιότητα των υπηρεσιών τους.
Αξίζει να σημειωθεί και το εξής. Στην Γερμανία ισχύει η αυτονομία των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Είναι εντυπωσιακό για την ελληνική οπτική το γεγονός ότι απουσιάζει παντελώς η κυβέρνηση από τον δημόσιο διάλογο. Εγώ θα πρόσθετα και το γεγονός ότι τα ΜΜΕ δεν κάνουν εμφανή προσπάθεια συκοφάντησης του εργατικού αγώνα. (Φανταστείτε να παρέλυε η Ελλάδα… τι θα συνέβαινε στις ελληνικές οθόνες…). Υπάρχει όμως ένας υποδόριος φόβος μην και γαλλικοποιηθεί η Γερμανία, καθώς εδώ δεν είναι τόσο συχνές οι απεργίες όπως στη γειτονική χώρα.
Οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα σήμερα δεν κάνουν συγκεντρώσεις αλλά είναι στους χώρους εργασίας για να υπερασπιστούν την απεργία από τυχόν απεργοσπαστικές κινήσεις. Φυσικά η απεργία δεν γίνεται να κριθεί παράνομη γιατί προβλέπεται από την εργατική νομοθεσία και τα καταστατικά των συνδικάτων.
Η επιτυχία της σημερινής προειδοποιητικής απεργίας, που θεωρείται ήδη ιστορικών διαστάσεων, είναι δεδομένη. Όλοι τώρα αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον την αντίδραση της εργοδοσίας, του γερμανικού κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης δηλαδή. Εάν αυτή είναι ικανοποιητική για τα συνδικάτα, τότε θα προσέλθουν στον δεύτερο γύρο των διαπραγματεύσεων. Σε διαφορετική περίπτωση, η προειδοποιητική απεργία μετατρέπεται αυτόματα σε απεργία διαρκείας.
Σε κάθε περίπτωση και η Γερμανία μπαίνει σε μια νέα εποχή με μεγάλη κοινωνική κινητικότητα και αναστάτωση. Λίγοι πιστεύουν ότι η τρικομματική κυβέρνηση θα επανεξετάσει θεμελιακά την πολιτική της. Όσο η λιτότητα, ο πληθωρισμός, ο κίνδυνος φτωχοποίησης και η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου θα απειλούν μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, τόσο η αντίσταση θα μεγαλώνει. Πεδίο δόξας λαμπρό για τα εργατικά συνδικάτα και την Αριστερά!
Γιώργος Χονδρός
