Τέλη Μαΐου 2023 ενημερώθηκε η κοινωνία της Θεσσαλονίκης για την προθεσμία των 15 ημερών που είχε δοθεί από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (τώρα Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων – ΡΑΑΕΥ), προς τους Δήμους με θαλάσσιο μέτωπο, του Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, για να υποβάλλουν αντιρρήσεις στο αίτημα για την επέκταση της ήδη υπάρχουσας (από 22 Σεπτεμβρίου 2022, απόφαση ΡΑΕ 714/2022) αδειοδότησης για την κατασκευή Πλωτού Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ-LNG), έτσι ώστε να μπορούν να παραβάλουν (εξυπηρετούνται) 2 σκάφη που θα μεταφέρουν ΥΦΑ. Στον Πλωτό Τερματικό Σταθμό το ΥΦΑ (που θα βρίσκεται σε θερμοκρασία -160οC) θα μετατρέπεται σε φυσικό αέριο, με τη χρήση του αρκετά ζεστότερου θαλασσινού νερού, και θα μεταφέρεται με υποθαλάσσιο αγωγό, αρχικά και με χερσαίο στη συνέχεια στις εγκαταστάσεις της ELPEDISON.
Ο Πλωτός Τερματικός Σταθμός που θα περιλαμβάνει δεξαμενές, συνολικού όγκου 170.000 κυβικών μέτρων, θα βρίσκεται εντός του βόρειου τμήματος του Θερμαϊκού Κόλπου, στον Όρμο της Θεσσαλονίκης (όπως φαίνεται στη συνημμένη εικόνα), με αποστάσεις της τάξης των 4 χιλιομέτρων από το Λιμάνι, τη Νέα Παραλία, το μέγαρο Μουσικής και το Παλατάκι. Ας σημειωθεί ότι η περιοχή του Όρμου της Θεσσαλονίκης είναι μια ιδιαίτερα επιβαρυμένη περιβαλλοντικά θαλάσσια ημίκλειστη περιοχή, με πολλές χερσαίες απορροές που συμβάλουν στην υποβάθμιση του θαλασσίου περιβάλλοντος, και ανήκει στο βόρειο τμήμα του Θερμαϊκού Κόλπου που έχει χαρακτηριστεί ως «ιδιαίτερα ευαίσθητη» θαλάσσια περιοχή και άρα απαιτεί και αυστηρότερα μέτρα προστασίας.
Ο σχεδιασμός για τη δημιουργία πλωτού τερματικού σταθμού ΥΦΑ, όπως αυτός στον Όρμο Θες/νίκης, θα αποτελεί μία από τις εξαιρέσεις, αφού σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αποφεύγεται – ακριβώς για λόγους ασφάλειας – η κατασκευή πλωτών τερματικών σταθμών ΥΦΑ τόσο κοντά στην ακτή και σε ημίκλειστες θαλάσσιες περιοχές, και μάλιστα με τόσο μεγάλη πυκνότητα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων.
Αντίστοιχοι σχεδιασμοί για τη δημιουργία πλωτών σταθμών ΥΦΑ, με διαφορετικό βαθμό «υλοποίησης» αποτελούν ο σταθμός στην Αλεξανδρούπολη και ο σταθμός στον Παγασητικό. Για τον 1ο σταθμό, της Αλεξανδρούπολης, με προσφυγή τους στο ΣτΕ, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις WWF Ελλάς, Greenpeace, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και MEDASSEΤ, ζητούν την ακύρωση της απόφασης ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων για την εγκατάσταση και λειτουργία του. Ενώ για την περίπτωση της εγκατάστασης πλωτού σταθμού ΥΦΑ στον Παγασητικό υπάρχει μια μεγάλη αντίδραση από κινήματα πολιτών, συλλογικότητες, κόμματα, επιστημονικούς φορείς (Περιφερειακό Τμήμα ΤΕΕ Μαγνησίας, Ένωση Ελλήνων Χημικών – Τμήμα Θεσσαλίας), αλλά και από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Τη δημοσιοποίηση του θέματος για κατασκευή πλωτού σταθμού ΥΦΑ στη Θεσσαλονίκη (αρχές Ιουνίου 2023), ακολούθησε η πλήρης αρνητική τοποθέτηση από συλλογικότητες, περιβαλλοντικές οργανώσεις, αυτοδιοικητικές παρατάξεις των δήμων του πολεοδομικού συγκροτήματος και της περιφέρειας, τόσο για χωροθέτηση του σταθμού στον Όρμο της Θεσσαλονίκης, αλλά και γενικότερα στη χρήση του ΥΦΑ, επειδή στα πλαίσια της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να υπάρξει αποδέσμευση της παραγωγής ενέργειας από τα ορυκτά καύσιμα.
Επίσης και Δημοτικά Συμβούλια, όπως των δήμων Πυλαίας – Χορτιάτη, Αμπελοκήπων – Μενεμένης και Καλαμαριάς, εξέφρασαν την πλήρη αντίθεσή τους στην κατασκευή πλωτού σταθμού μέσα στο Θερμαϊκό κόλπο και σε απόσταση αναπνοής από την παραλία. Αλλά και το Δ.Σ της Περιφερειακής Ένωσης των Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΕΔΚΜ), «διατράνωσε την πλήρη αντίθεσή του για την κατασκευή του Πλωτού Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου «Thessaloniki FSRU», αλλά και για τη διαδικασία που τηρήθηκε ως προς την ενημέρωση των δήμων για την έκφραση της γνώμης τους» (https://bit.ly/4bkV8hJ).
Τα παραπάνω βέβαια δεν εμπόδισαν τον αρχικό σχεδιασμό για τη δημιουργία του πλωτού σταθμού ΥΦΑ (LNG) στον Όρμο της Θες/νίκης, όπως πρόσφατα έγινε γνωστό, από σχετικά δημοσιεύματα. Τα οποία αναφέρουν ότι προχωρά και η αναζήτηση δυνητικών πελατών-χρηστών φυσικού αερίου, αλλά και η εκπόνηση της Περιβαλλοντικής Μελέτης. Χωρίς βέβαια να έχει γίνει γνωστό, αν η ήδη εκφρασμένη αντίδραση, από συλλογικότητες, αυτοδιοικητικές παρατάξεις, πολιτικά κόμματα και Δημοτικά Συμβούλια προβληματίζει καθόλου την εταιρία, τη ΡΑΑΕΥ, τα αρμόδια Υπουργεία και την Κυβέρνηση, ώστε να επανεξετάσει τόσο την χωροθέτηση του πλωτού σταθμού, αλλά και την αναγκαιότητά του.
Επομένως το θέμα του πλωτού σταθμού ΥΦΑ βρίσκεται ή θα βρεθεί άμεσα στη δημόσια συζήτηση και θα αποτελέσει και ένα ακόμη κριτήριο της αξιοπιστίας συλλογικοτήτων, παρατάξεων και αυτοδιοικητικών διοικήσεων (νέων και παλαιών) του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, αν τα όσα δήλωναν/αποφάσιζαν το περασμένο καλοκαίρι ήταν ειλικρινείς θέσεις/τοποθετήσεις ή μια ακόμη προεκλογική τοποθέτηση, που θα ανασκευαστεί τώρα με διάφορα προσχήματα και δικαιολογίες.
Γιάννης Κρεστενίτης
