Τώρα το ελληνικό καλοκαίρι είναι βαρύ και απειλητικό. Είναι καύσωνας και φτώχεια. Είναι η πνιγηρή ατμόσφαιρα, ο φουσκωμένος λογαριασμός ρεύματος, η αβίωτη Αθήνα, το διαρκές σκρολάρισμα στις διακοπές των σελέμρπιτιζ στο Instagram.
Δύο εικόνες. Βγαίνω μετά από ώρα από τα γραφεία του Dnews που είναι προφανώς κλιματιζόμενα. Νιώθω να με τυλίγει ένα καυτό κύμα αέρα σαν αόρατη λάβα. Λίγο μετά μου τηλεφωνεί ο φίλος μου ο Λευτέρης: «Ήμουν με το μηχανάκι στη Συγγρού και ο αέρας ήταν τόσο καυτός που σου έκοβε την ανάσα. Αφόρητη κατάσταση».
Εικόνα δεύτερη. Είναι Παρασκευή βράδυ και πάμε σε μπαράκι στη γειτονιά. Από μακριά φαίνεται σαν κλειστό γιατί δεν κάθεται κανείς στα τραπεζάκια έξω. Πλησιάζοντας βλέπουμε ότι όλοι είναι μέσα στο air condition. Το ίδιο και στο ελληνάδικο απέναντι. Καλοκαιρινή διασκέδαση σε κλειστό χώρο γιατί έξω δεν παλεύεται η ζέστη. Πριν αρκετά χρόνια ακούγοντας τις εμπειρίες ενός γνωστού μου που δούλευε στο Ριάντ, σκεφτόμουν πόσο αφόρητο πρέπει να είναι ένα καλοκαίρι τόσο ζεστό που δεν μπορείς να σταθείς εξωτερικό χώρο. Τώρα είναι σαν το Ριάντ να έχει μετακομίσει στη Μεσόγειο.
Δύο στοιχεία, Στοιχείο 1. Σήμερα έχουμε καύσωνα για ενδέκατη συνεχόμενη μέρα. Έντεκα μέρες σερί με σαραντάρια δεν είναι πλέον ένα κατ’ εξαίρεση φαινόμενο, αλλά μια νέα κανονικότητα. Η αφόρητη νέα κανονικότητα.
Στοιχείο 2. Ένας στους δύο Έλληνες/ίδες δεν θα μπορέσει φέτος να πάει διακοπές λόγω οικονομικής στενότητας. Σε μια χώρα που ζει από τη μονοκαλλιέργεια του τουρισμού, οι μισοί ντόπιοι μπορούν να πάνε στους τουριστικούς προορισμούς μόνο ως εργαζόμενοι.
Η ανάμνηση
Κι όμως, δεν πάνε πολλά χρόνια που τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Το έχουμε ζήσει. Το ελληνικό καλοκαίρι δεν μάγευε μόνο τους δυτικούς. Ήταν μια συναρπαστική εμπειρία και για τους ντόπιος. Για όλους ή σχεδόν όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Γιατί τα σαραντάρια ήταν η εξαίρεση και δεν ένιωθες να σε πνίγει η αόρατη λάβα της ατμόσφαιρας. Γιατί δεν ήταν όλα πανάκριβα και μπορούσες να πας διακοπές έστω και με λίγα λεφτά. Το «Μύκονος και Σαντορίνη, σαν ερωτευμένοι πιγκουίνοι» του Γερμανού ήταν η κοινή εμπειρία των νεών. Όλων των νέων, όχι μόνο των εύπορων.
Το ελληνικό καλοκαίρι ήταν η ανάλαφρη πλευρά των πραγμάτων, οι στιγμές που η ζωή γινόταν πιο φωτεινή και χαρούμενη, απελευθερωμένη, έστω και πρόσκαιρα, από το βάρος της ύπαρξης.
Η διπλή κρίση
Τώρα το ελληνικό καλοκαίρι είναι βαρύ και απειλητικό. Είναι καύσωνας και φτώχεια. Είναι η πνιγηρή ατμόσφαιρα, ο φουσκωμένος λογαριασμός ρεύματος, η αβίωτη Αθήνα, το διαρκές σκρολάρισμα στις διακοπές των σελέμρπιτιζ στο Instagram.
Σε αυτό το αφόρητο ελληνικό καλοκαίρι συμπυκνώνονται οι δύο κρίσεις που χαρακτηρίζουν την εποχή μας: η κλιματική και η οικονομική. Η υπερθέρμανση του πλανήτη και η μαζική φτωχοποίηση διαμορφώνουν την νέα κανονικότητα, αυτήν την ασφυκτική κατάσταση που ζούμε καθημερινά και η οποία κάθε χρόνο γίνεται χειρότερη.
Ίσως δεν θα αργήσει η στιγμή που θα δούμε διαδηλώσεις με αίτημα «φέρτε μας πίσω το καλοκαίρι μας».
Γιάννης Αλμπάνης
