Πριν λίγες εβδομάδες, μια νεαρή ανθρωπολόγος από την απέναντι ακτή του Ατλαντικού ζήτησε πληροφορίες από ανθρωπολόγους που ασχολούνται με βιολογικά θέματα για να ετοιμάσει ένα ανάλογο θέμα. Η ανταπόκριση ήταν να δει την δήλωση της Αμερικάνικης Ένωσης Φυσικής Ανθρωπολογίας (AAPA) μια δήλωση που διευκρινίζει την σύγχυση μεταξύ του τι είναι φυλή και τι είναι ρατσισμός. Επειδή συχνά, για να δικαιολογηθούν ρατσιστικές απόψεις, χρησιμοποιούνται δήθεν επιστημονικά επιχειρήματα, για να τους δώσουν ένα κύρος και ζούμε δε σε περίεργες εποχές που ρατσιστικές θεωρίες όχι μόνο ν αναβιώνουν αλλά χρησιμοποιούνται σαν όπλα στις πολιτικές διαμάχες, αξίζει να μεταφερθεί και αυτή η δήλωση, έστω η περίληψή της.
Βιολογικές επιπτώσεις
Η φυλή δεν αντιπροσωπεύει μια ακριβή αναπαράσταση της ανθρώπινης βιολογικής ποικιλότητας. Δεν ήταν ποτέ ακριβής στο παρελθόν και παραμένει ανακριβής, όταν αναφέρεται σε συγχρόνους ανθρώπινους πληθυσμούς. Οι άνθρωποι δεν είναι χωρισμένοι βιολογικά σε σαφείς ηπειρωτικούς τύπους ή σε φυλετικές γενετικές ομαδοποιήσεις. Αντιθέτως, η δυτική έννοια της φυλής πρέπει να κατανοηθεί σαν ένα σύστημα ταξινόμησης που αναδύθηκε από και με την υποστήριξη της αποικιοκρατίας, καταπίεσης και διαχωρισμού. Έτσι δεν έχει τις ρίζες της σε βιολογική πραγματικότητα , αλλά σε πολιτικές διακρίσεων. Εξ’αυτού κατά την διάρκεια των πέντε τελευταίων αιώνων, η έννοια της φυλής έχει γίνει μια κοινωνική πραγματικότητα αποτελώντας δομικό στοιχείο των κοινωνιών και του πως αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Υπ’ αυτό το πρίσμα, η φυλή είναι πραγματική όπως και ο ρατσισμός, γιατί και οι δύο έχουν πραγματικές βιολογικές επιπτώσεις.
Οι άνθρωποι μοιράζονται το μεγαλύτερο μέρος του DNA τους (κατά 99,9% είναι κοινό DNA). Τα «άτομα», όμως, παρουσιάζουν σημαντική γενετική και φαινοτυπική ποικιλομορφία. Οι αλληλεπιδράσεις γονδιώματος -περιβάλλοντος, τοπικές και περιφερειακές βιολογικές αλλαγές που συντελούνται με την πάροδο του χρόνου, και γενετικές ανταλλαγές ανάμεσα σε πληθυσμούς έχουν δημιουργήσει την βιολογική ποικιλία που παρατηρούμε σήμερα. Η ποικιλία αυτή δεν διανέμεται μεταξύ του ανθρώπινου είδους με τέτοιο τρόπο ώστε να χαρτογραφείται σε κοινωνικά αναγνωρίσιμες φυλετικές ομάδες. Αυτό είναι έτσι ακόμα σε πτυχές της ανθρώπινης ποικιλομορφίας που συχνά τονίζουμε στη διάρκεια συζητήσεων όσο αφορά τις φυλές, όπως χαρακτηριστικά προσώπου, χρώμα του δέρματος και τύπο μαλλιών. Καμία ομάδα ανθρώπων είναι ή ήταν ποτέ, βιολογικά ομογενής η «καθαρή». Πόσο μάλλον που οι ανθρώπινοι πληθυσμοί δεν είναι και δεν ήταν ποτέ, βιολογικά διακριτοί, πραγματικά απομονωμένοι ή καθορισμένοι.
Ρατσιστικές επιπτώσεις
Ενώ η φυλή δεν αντιπροσωπεύει με ακρίβεια πρότυπα ανθρώπινης βιολογικής ποικιλότητας, πληθώρα επιστημονικών ερευνών δείχνουν ότι ο ρατσισμός, οι προκαταλήψεις ενάντια σε κάποιους λόγω της φυλετικής τους διαφορετικότητας, και η πίστη ότι κληρονομείται η ανωτερότητα και η κατωτερότητα διαφορετικών φυλετικών ομάδων, επηρεάζει τη βιολογία, την υγεία και την ευμάρειά μας. Αυτό σημαίνει ότι η φυλή ενώ δεν στοιχειοθετείται με ακρίβεια η βιολογική της έννοια, μπορεί να έχει σημαντικές βιολογικές συνέπειες, λόγω των ρατσιστικών επιπτώσεων. Η πίστη ότι οι φυλές είναι μια φυσική πλευρά της βιολογίας του ανθρώπου και οι θεσμικές και διαρθρωτικές ανισότητες (ρατσισμός) που αναδύθηκαν ταυτόχρονα με τέτοιου τύπου πεποιθήσεις σε Ευρωπαϊκό αποικιοκρατικό πλαίσιο, είναι ανάμεσα στα πιο καταστρεπτικά στοιχεία των ανθρωπίνων κοινωνιών.
Η δήλωση αυτή που η επίσημη περίληψη της αναφέρθηκε πιο πάνω έγινε δεκτή στην εκτελεστική επιτροπή της ΑΑPΑ στις 27-3-2019
Απόδοση: Ελέγκω Μανουσάκη
Πηγή: Η Εποχή
