Macro

Έπεσε η προεκλογική κουρτίνα

Κυβέρνηση με αντικοινωνικό πρόσημο

Ηρθε, λοιπόν, ακόμα δεξιότερη, η ΝΔ στη διακυβέρνηση της χώρας και νομίζω ότι πρέπει να το αντιμετωπίσουμε πολύ, πάρα πολύ σοβαρά. Όχι μόνο, προφανώς, οι χαμένοι συριζαίοι, αλλά και τα άλλα κόμματα, οι κοινωνικές οργανώσεις, οι πολίτες και πολλοί άλλοι ακόμα, που θα φανεί στην πορεία ότι τους αφορά. Η πλειοψηφία της κοινωνίας, εντέλει. Οι πρώτες μέρες εξουσίας δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για χαλαρότητα ή ολιγωρία. Η ΝΔ θα ασκήσει, προτίθεται, την εξουσία της με όλες τις απόψεις και θέσεις της, φανερές και άδηλες, χωρίς δισταγμό.

Λίγες μέρες μετά…

Οι πρώτες μέρες διακυβέρνησης έδειξε κιόλας τα βασικά φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά της νέας δεξιάς της χώρας, που με την πολυσυλλεκτικότητά της ενσωματώνει ακραίες νεοφιλελεύθερες θέσεις, παλαιές δεξιές, αλλά και συγχρόνως αναχρονιστικές -φοβικές, όπως το βλέπουμε να αναπτύσσονται στην ευρωπαϊκή ανερχόμενη άκρα δεξιά. Θα ήταν σφάλμα οι αντίπαλες δυνάμεις να θεωρήσουν ότι αυτή η πολυσυλλεκτικότητα, που της εξασφάλισε ικανό εύρος δυνάμεων και ποσοστό, έχει στο εσωτερικό της το σπέρμα της αδυναμίας να ασκηθεί ενιαία πολιτική.
Μην ξεχνάμε ότι η εκλογική επιτυχία της ΝΔ είναι το αποτέλεσμα και του αντιΣΥΡΙΖΑ μετώπου, που είχε συγκροτηθεί -με συμμετοχή και του ΚΚΕ- και επομένως η φθορά της θα εξαρτηθεί και από το πόσο γρήγορα θα απαγκιστρωθούν από αυτό τα πέραν της ΝΔ κόμματα που το συνέπηξαν στην πράξη. Είναι αποτέλεσμα και των αστοχιών, υπαρκτών λαθών και κενών της κυβέρνησης, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αποτέλεσμα και μετατοπίσεων μέσα στην κοινωνία. Επομένως, πρέπει να παίρνουμε και σοβαρά τη διακήρυξη της ΝΔ ότι συγκροτήθηκε κυβέρνηση με ορίζοντα την τετραετία.
Δηλαδή, πρέπει να δουλέψουμε και εμείς σοβαρά και ευτυχώς το αποτέλεσμα των εκλογών, και πολλά άλλα ακόμα ατού, μας δίνουν το επαρκές έδαφος για να εργαστούμε σοβαρά και αποτελεσματικά, άμεσα.

Θυμίζει περισσότερο διοίκηση πολυεθνικής

Το πρώτο που έχει να παρατηρήσει κανείς, κρίνοντας τον αριθμό, τη δομή και τη σύνθεση της κυβέρνησης, καθώς και τον τρόπο που αποφασίζονται και υλοποιούνται οι πρώτες δράσεις, είναι ότι ο πρωθυπουργός έχει δανειστεί ως τρόπο διακυβέρνησης “μοντέλο από πολυεθνικές”. Τον όρο και το συμπέρασμα τον δανείζομαι από την “Καθημερινή”, η οποία στο κύριο άρθρο της σημειώνει ότι ενώ κυριαρχούσε το αίτημα για νέα πρόσωπα και νέα ήθη διακυβέρνησης, τώρα που αυτό συμβαίνει, αντιμετωπίζεται με κυνισμό. “Αυτό συμβαίνει και τώρα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί να καθιερώσει ένα νέο μοντέλο οργάνωσης που θυμίζει περισσότερο διοίκηση πολυεθνικής”, σημειώνει. Και με μια κάποια αποστασιοποίηση παρατηρεί: “Ο νεοτερισμός μπορεί να μην λειτουργήσει όπως σχεδιάστηκε”.
Είναι προφανές πως η μέθοδος Μητσοτάκη προκάλεσε αντιδράσεις στο εσωτερικό της ευρύτερης συντηρητικής παράταξης. Αλλά αυτό, προς το παρόν, το παρακάμπτουν. Το σοβαρό είναι ότι, όπως φάνηκε και από τον τρόπο που καθορίζεται η πολιτική, αυτό που αφαιρείται είναι η πολιτική ουσία. Οι υπουργοί εντέλλονται να υλοποιήσουν την πολιτική που εμπεριέχεται σε κλειστούς φακέλους από τον πρωθυπουργό, την οποία θα υλοποιήσουν, επιπλέον, τεχνοκράτες υφυπουργοί (στη σελίδα 11 αναφέρεται σε αυτό ο Κ. Μελάς). Είναι εξάλλου πολιτικές χωρίς, πριν, καμία διαβούλευση. Έρχονται τα πάνω κάτω και το κοινοβούλιο δεν έχει ανοίξει ακόμα!

Η επιλογή προσώπων και δομής

Το δεύτερο είναι η στελέχωση της κυβέρνησης που, πέραν του μεγάλου αριθμού της, αν και δεν είναι αυτό το κύριο, όπως σημειώνει υποχρεωτικά ο Μ. Βορίδης. Η άντληση στελεχών από την αγορά πήρε την πιο ακραία μορφή, με τη μετακόμιση στελέχους του ΣΕΒ στο Μαξίμου, ή από τον όμιλο Λάτση στο αρμόδιο υπουργείο που θα διαπραγματευτεί μαζί του. Η υπουργοποίηση του έως χθες εν ενεργεία δικαστικού -αυτό βέβαια δεν απαλλάσσει τον ΣΥΡΙΖΑ από το διορισμό της κ. Θάνου ως άμισθης συμβούλου του πρωθυπουργού- αποκαλύπτει το σχεδιασμό της δεξιάς ως ρεβανσιστικής δύναμης.
Ο μικρός αριθμός γυναικών στην κυβέρνηση, αντανακλά βεβαίως την καθυστέρηση της ελληνικής κοινωνίας, και πολύ περισσότερο τις απόψεις μια ανδροκρατούμενης δεξιάς. Έτσι ήταν παραδοσιακά αυτή η παράταξη, αλλά τώρα έχει ενδιαφέρον η τοποθέτηση του ίδιου κ. Μητσοτάκη, ο οποίος στη συνέντευξή του στη δημοσιογράφο του BBC δεν απέκρυψε τις παρωχημένες του απόψεις που είχε εμφανίσει και λίγο καιρό πριν, όταν είπε ότι έχει “πλήρη αίσθηση ότι οι βασικές δουλειές στο σπίτι γίνονται από τη νοικοκυρά”. Είπε, λοιπόν, στη δημοσιογράφο ότι ζήτησε “από πολλές γυναίκες να μπουν στην κυβέρνηση, ήταν πολύ πιο διστακτικές από ότι οι άντρες”. Άλλωστε, απέδειξε τη θέση της ΝΔ για την ισότητα των φύλων με τη μετακίνηση της γενικής γραμματείας Ισότητας των Φύλων από το υπουργείο Εσωτερικών στο υπουργείο Εργασίας.

Συγκεντρωτισμός Μητσοτάκη

Το τρίτο ζήτημα προκύπτει από τη διάθεση συγκεντρωτισμού και ελέγχου κρίσιμων λειτουργιών από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Η ΕΥΠ είναι το λιγότερο και συμβαίνει και εις Παρισίους. Όμως, η ΕΡΤ, το ΑΠΕ εντάσσονται αλλού. Η πρώτη προσπάθεια, από το ΑΠΕ, να ελέγξει τη ροή πληροφοριών σχετικά με ενοχλητικά θέματα είναι γεγονός. Το ΑΠΕ δεν μετέδωσε το τμήμα από τη δήλωση της κας. Μέι μετά τις ευχές της προς τον έλληνα πρωθυπουργό ότι είχε και το εξής απόσπασμα: “Σχετικά με ευρύτερα περιφερειακά ζητήματα, η πρωθυπουργός είπε πως εκείνη πίστευε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών με τη Βόρεια Μακεδονία ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός και χαιρέτισε τη δέσμευση του πρωθυπουργού Μητσοτάκη να τηρήσει την εφαρμογή της”.

Ιδεολογική παρέμβαση

Το τέταρτο, και το πιο κρίσιμο, είναι ο αυταρχισμός που αποπνέουν τα πρώτα μέτρα της κυβέρνησης. Η αναγόρευση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη σε ένα υπερυπουργείο καταστολής δεν συναντάται πουθενά. Το δισέλιδο ρεπορτάζ της Τζέλας Αλιπράντη, όπως και άρθρο της Ματίνας Πούλου το αναλύουν διεξοδικά. Εδώ απλώς να σημειώσουμε ότι μέσω αυτού του υπουργείου η κυβέρνηση θέλει να πάρει επαφή με τα πιο συντηρητικά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας γενικά. Είναι μια ιδεολογική παρέμβαση, όπως και η κατάργηση έκδοσης ΑΜΚΑ στους πρόσφυγες, και γι’ αυτό πρέπει να αποτελέσει το πρώτο πεδίο που θα συσπειρωθούν, για να το ανατρέψουν, οι όσο το δυνατόν ευρύτερες δυνάμεις. Και από το εξωτερικό.
Οι παρεμβάσεις στην παιδεία συμπληρώνουν τη συντηρητική οπισθοδρόμηση, ιδίως σε ό,τι αφορά τα Θρησκευτικά. Η κ. Κεραμέως, καταργώντας τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξιθρησκεία, τα ανήγαγε σε κύριο όπλο διαπαιδαγώγησης των νέων παιδιών, που μάλλον σκοπεύει να παραδώσει, εκ νέου, στα κατηχητικά. Η κατάργηση του ασύλου και η αρχή κατεδάφισης του έργου της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλύπτει την πρόθεση της ΝΔ να παρέμβει ιδεολογικά μέσω των θεμάτων, γενικότερα, της παιδείας. Η μεταφορά της έρευνας στο υπουργείο Ανάπτυξης είναι το φανερό, απλώς, στοιχείο.

Ναρκοπέδιο η οικονομία

Στα ζητήματα οικονομίας και εργασίας, η νέα κυβέρνηση δεν έχει ακόμα εμφανίσει ολοκληρωμένη πολιτική. Προετοιμάζει το έδαφος, ιδιαίτερα στα ζητήματα εργασιακών σχέσεων, το ασφαλιστικό και την πρόνοια. Στα φορολογικά να περιμένουμε το επόμενο νομοσχέδιο. Αλλά το κλίμα, ως τώρα, είναι ότι το κρίσιμο εμπόδιο θα είναι οι δανειστές. Εάν το σχέδιο που έχει στο νεοφιλελεύθερο μυαλό της η κυβέρνηση είναι να μειωθούν δραστικά οι φόροι και όλα θα πάνε κατ’ ευχήν, τότε το πιο πιθανό, διότι δεν θα πάνε, είναι η κυβέρνηση να κληθεί μετά από ένα ναυάγιο των εσόδων να επιβάλλει νέα μέτρα. Εν τω μεταξύ, θα έχει επιχειρήσει να εξευμενίσει τους δανειστές με κάθε “μεταρρύθμιση”, που θα σκαρφιστούν, ιδιωτικοποιήσεις κάθε μορφής, με κατεδαφίσεις συριζαίικων μέτρων κ.λπ. Και ακόμα, χάριν αυτού του περιβόητου 4% αύξηση του ΑΕΠ, καθώς η φοροπερικοπές δεν θα αρκούν, θα έχουν δοθεί μια σειρά “κινήτρων” στους επιχειρηματίες, ιδίως στα εργασιακά.

Τι είδους αντιπολίτευση χρειάζεται;

Είναι, λοιπόν, εύκολο το έργο της αντιπολίτευσης, πολιτικής και κοινωνικής; Καθόλου! Η μακρά περίοδος της κρίσης άφησε μεγάλες πληγές και ρήγματα, ενώ κλόνισε επικίνδυνα την εμπιστοσύνη των εργαζομένων, γενικά των πολιτών, στη συλλογική οργανωμένη δράση, αυτό δεν ξεπερνιέται εύκολα. Θα το καταλάβει, ελπίζει κανείς πλέον, και η ΚΝΕ. Με το νόμο για κατάργηση του ασύλου στο τραπέζι δήλωσε ότι “οι δυνάμεις της ΚΝΕ θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να μην περάσει η κατάργηση του ασύλου” καταπατώντας στην πράξη την άποψη του κόμματός της του ΚΚΕ ότι “η ΝΔ θα συνεχίσει την αντιλαϊκή πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ”.
Τι είδους, λοιπόν, αντιπολίτευση χρειάζεται; απαντώντας σε αυτή την ερώτηση ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης είπε: “Το ερώτημα δεν είναι δρόμος ή πολιτικές θέσεις. Η πολιτική δράση και παρουσία ενός κόμματος της Αριστεράς πρέπει να τα περιέχει και τα δύο, ανάλογα τις καταστάσεις, τις προτεραιότητες και τις ανάγκες που διαμορφώνονται”.

Παύλος Κλαυδιανός