Δεν είμαι καθόλου εναντίον της αξιολόγησης, ζητώ μάλιστα, σε κάθε ρόλο μου, να αξιολογούμαι και να αξιολογώ. Επειδή όμως τίποτε δεν είναι ουδέτερο, το ζήτημά της σχετίζεται με τα κριτήρια που επιβάλλονται και τους σκοπούς που προωθούνται. Στα χρόνια του νέου τύπου οικονομικού ολοκληρωτισμού, ιδίως από τη δεκαετία του 1990 κι έπειτα, η αξιολόγηση χαρακτηρίστηκε από την τάση των κυβερνήσεων να μεταβιβάζουν παραδοσιακές κρατικές αρμοδιότητες σε ιδιωτικούς φορείς, σε μια προσπάθεια δημιουργίας του μινιμαλιστικού, νεοφιλελεύθερου κράτους. Και είναι αυτή που όχι μόνο επηρεάζει τα κριτήριά της, αλλά και δημιουργεί χειριστικές ρητορικές που τις διαχέει στο δημόσιο σώμα.
Παραδείγματος χάριν, ως πολίτης αξιολογώ την επιχειρηματολογία του πρωθυπουργού και τα αφηγήματα των ισχυρών μίντια σε σχέση με την άρση μονιμότητας των δημόσιων υπαλλήλων. Γενικότερα, ακόμα και για την «καθεστωτική» ΑΙ, οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι στη συντριπτική πλειονότητα (και) των αστικών δημοκρατιών μόνιμοι/ες γιατί (πρέπει να) συνδέονται με την απρόσκοπτη λειτουργία ενός κράτους και όχι μια διαρκή προσαρμογή, όπως να μη συνδέονται με τον μικροκομματισμό και όσα τον συνοδεύουν.
Παρά την πίεση του νεοφιλελευθερισμού, έξι, μάλιστα, από τις 10 χώρες με κορυφαία ποσοστά δημόσιων υπαλλήλων βρίσκονται στην Ευρώπη – Σκανδιναβικών χωρών με καλή οικονομία συμπεριλαμβανομένων, όπως η Νορβηγία (32,2%) και η Δανία (30,2%), η ακόμα (;) πιο συντηρητική Ουγγαρία (30,4%), αλλά και το Ισραήλ (31,4%). Στην Ελλάδα, όμως, και παρά τις κυρίαρχες αφηγήσεις, το 2023, οι δημόσιοι υπάλληλοι αντιπροσώπευαν το 16,1% της συνολικής απασχόλησης, και αυτό το ποσοστό περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες δημόσιων υπαλλήλων και λειτουργών, με συμβάσεις ορισμένου και αορίστου χρόνου συμπεριλαμβανομένων.
Το επιχείρημα του πρωθυπουργού και των κυρίαρχων μίντια είναι πως οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να αξιολογούνται ώστε οι ανεπαρκείς να απολύονται. Το αφήγημα αυτό δημιουργεί, πανέξυπνα, την εντύπωση πως οι ανεπαρκείς στο Δημόσιο δεν απολύονται, πριμοδοτώντας την αντιπαλότητα με τους όντως ρημαγμένους και κακοπληρωμένους (στα κατώτερα κλιμάκια) του ιδιωτικού τομέα. Αποκρύβει σκοπίμως, έτσι, πως υπάρχουν συγκεκριμένες παράγραφοι και άρθρα του νόμου 3528/2007, που διατηρήθηκαν και εντάθηκαν με τον νόμο 4325/2015, με βάση τα οποία σε περίπτωση ανεπάρκειας, ανάρμοστης συμπεριφοράς και αποχής κατά βούληση από τα καθήκοντα απολύονται, κάτι που συνέβη π.χ. και την τελευταία εβδομάδα.
Την ίδια στιγμή, ο χώρος, που όλον τον 20ό αιώνα συνέβαλε στις παθογένειες και του Δημοσίου με τις κομματικές του συναλλαγές, αρνείται να αξιολογήσει πόσο επαρκές είναι το καθημαγμένο Δημόσιο και πόσο αρμοστή συμπεριφορά δύναται να έχει απέναντι στους/στις φορολογούμενους. Και προωθεί, ακόμα μια φορά, την εντύπωση πως η χώρα πρέπει να γίνει πείραμα της Σχολής του Σικάγου. Αξιολόγηση είναι κι αυτή…
