Δεν πρόκειται για λάθος του δαίμονα του τυπογραφείου. Ο τίτλος είναι σωστός. Πρόκειται για γεγονός. Να το ξαναγράψουμε: όλα κυλούν εξαιρετικά στο χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Για τους εργοδότες…
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια ήταν από τους ελάχιστους κλάδους της οικονομίας την περίοδο της κρίσης που δεν είχε απώλειες (πηγή: ΣΤΟΧΑΣΙΣ – ΙΝΕ-ΓΣΕΕ). Αντίθετα, μετά τη μνημονιακή απεμπλοκή, τα στοιχεία δείχνουν ότι η αύξηση των εγγραφών στα ιδιωτικά έχει σπάσει κάθε ρεκόρ και σήμερα φθάνει μέχρι και το 10% ετησίως (η διαρκής επί ΝΔ υπονόμευση του δημόσιου σχολείου αποδίδει). Η συνεπακόλουθη αυξημένη κερδοφορία των ιδιωτικών σχολείων δεν κατανέμεται, βέβαια, έστω σε κάποιο βαθμό, στους εκπαιδευτικούς που τα στελεχώνουν. Στην πλειοψηφία των ιδιωτικών σχολείων (με υπαρκτές λίγες τιμητικές εξαιρέσεις), οι μισθοί είναι καθηλωμένοι, ενώ το κόστος ζωής, όπως όλοι, πλην του πρωθυπουργού, γνωρίζουμε, συνεχώς ακριβαίνει.
Εκτός των κερδών, μια σειρά από ευνοϊκές νομοθετικές ρυθμίσεις, έχουν ικανοποιήσει πλήρως τα συμφέροντα των σχολαρχών. Καταρχάς, από τον Ιούλιο του 2020, στα ιδιωτικά σχολεία επιτρέπονται, με υπογραφή Κεραμέως, οι ελεύθερες απολύσεις, με αποτέλεσμα, μόνο φέτος, να έχουν απολυθεί πάνω από 700 ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί. Η δαμόκλειος σπάθη της ελεύθερης απόλυσης και η παντελής απουσία ελέγχων από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας και από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης υποχρεώνει εκατοντάδες εκπαιδευτικούς σε απλήρωτη διδακτική εργασία απογεύματα, Σαββατοκύριακα, διακοπές, αργίες ή ακόμη και σε εργασία (χωρίς αμοιβή) για καθήκοντα που δεν έχουν καμιά σχέση με το εκπαιδευτικό επάγγελμα (συνοδεία σχολικών λεωφορείων, κηπουρική, μαγείρεμα, καθαριότητα). Επιπλέον, το καθεστώς ελεύθερης απόλυσης επιτρέπει στους σχολάρχες να ασκούν πιέσεις στους εκπαιδευτικούς, καθιστώντας τους ευάλωτους κατά τη διενέργεια κρίσιμων διαδικασιών που αφορούν την έκδοση ισότιμων προς το δημόσιο τίτλων σπουδών (βαθμολογίες, ενδοσχολικές εξετάσεις), με αποτέλεσμα να θίγεται η ισονομία των μαθητών των σχολείων της χώρας. Σχεδόν σε όλα τα ιδιωτικά Λύκεια, υπό την αφόρητη πίεση της διοίκησης και των γονέων-πελατών, οι βαθμοί κάτω από 17, ειδικά στις δύο τελευταίες τάξεις, «εξατμίζονται» με μαγικό τρόπο, καθώς το «εικοσάρι» στο απολυτήριο της Γ’ Λυκείου δίνει, αργότερα, αυξημένη μοριοδότηση στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, ενώ πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν ως προϋπόθεση για να κάνουν δεκτούς μαθητές την καλή βαθμολογία στο απολυτήριο. Τις συνέπειες της αδιαφάνειας και της ανισότητας τις υφίστανται, βέβαια, οι απόφοιτοι των άλλων Λυκείων, πανελλαδικά −η επανειλημμένη πρόταση της ΟΙΕΛΕ να διεξάγονται οι εξετάσεις των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων υπό δημόσιο έλεγχο, όπως συνέβαινε πριν το 2000 συναντά διαρκώς τα ερμητικώς κλειστά ώτα του υπουργείου Παιδείας, άλλη μια αιτία που καθιστά τους σχολάρχες έτοιμους να βροντοφωνάξουν τον τίτλο του παρόντος άρθρου.
Βέβαια, η παντελής απουσία ελέγχου από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης (που απέναντι στα δημόσια σχολεία είναι πάντα έτοιμες για πειθαρχικούς ελέγχους) επιτρέπει και άλλες «δυσλειτουργίες»: είναι κοινό μυστικό πως ιδιοκτήτες ακροδεξιών αντιλήψεων δεν επιτρέπουν την πραγματοποίηση εκδηλώσεων για την επέτειο του Πολυτεχνείου ή τη διδασκαλία κειμένων και ποιημάτων αριστερών διανοούμενων και ποιητών. Επίσης, σε πολλά ιδιωτικά Λύκεια έχει καταργηθεί επί της ουσίας η διδασκαλία μαθημάτων Γενικής Παιδείας και τα σχολεία έχουν μετατραπεί σε ένα απέραντο φροντιστήριο, όπου διδάσκονται μόνο τα εξεταζόμενα στις Πανελλαδικές Εξετάσεις μαθήματα. Πρόκειται για πρακτική γνωστή σε όλους, γονείς και σχολική κοινότητα, μόνο το καθ΄ ύλην αρμόδιο υπουργείο «αγνοεί» αυτήν την πραγματικότητα (και οι σχολάρχες, να μην τα ξαναλέμε τι βροντοφωνάζουν με ενθουσιασμό).
Η συνδικαλιστική δράση και τα συνήθη εργασιακά δικαιώματα είναι επίσης ανυπεράσπιστα (και) στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα που αλιεύσαμε από τις τελευταίες ανακοινώσεις της ΟΙΕΛΕ η περίπτωση του Βασίλη Λιόση, επί 25 έτη εκπαιδευτικού στην Εράσμειο Ελληνογερμανική Σχολή, που απολύθηκε επειδή οι πολιτικές – ιδεολογικές του αντιλήψεις δεν ήταν αρεστές στον εργοδότη του, και της Ε.Γ. που απολύθηκε από τα Εκπαιδευτήρια Κωστέα-Γείτονα εν μέσω θέρους, μία μόλις ημέρα μετά τη λήξη της προστασίας της μητρότητας. Πιο πρόσφατο δείγμα γραφής, το απαράδεκτο κείμενο της πολυεθνικής Inspired Education Group προς τους εκπαιδευτικούς των ιδιωτικών σχολείων που προ μηνός εξαγόρασε (Κωστέα-Γείτονα και Σχολή Μωραΐτη), με το οποίο επιχειρείται η απαγόρευση ανάρτησης περιεχομένου με πολιτικό, θρησκευτικό και οικονομικό περιεχόμενο στα κοινωνικά τους δίκτυα. Το υπουργείο Παιδείας ούτε καν ασχολήθηκε με το θέμα (ερωτήσεις προς τον κύριο Πιερρακάκη κατέθεσαν οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ) και οι σχολάρχες, όπως από τις πρώτες γραμμές σας έχουμε αποκαλύψει, σιγοψιθυρίζουν τον γνωστό τίτλο, περιμένοντας την κατάλληλη στιγμή να τον βροντοφωνάξουν.
Ο κατάλογος των αιτιών που καθιστούν τους σχολάρχες ευτυχείς καπιταλιστές μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν. Ειδικό άρθρο πρέπει να γραφεί για τις απαράδεκτες συνθήκες εργασίας στον χώρο των φροντιστηρίων και των κέντρων ξένων γλωσσών, καθώς και των νηπιαγωγείων – παιδικών σταθμών όπου επικρατεί πραγματική εργασιακή ζούγκλα. Οι νεόκοποι, αλλά και οι παλιοί επιχειρηματίες στον χώρο των ΙΕΚ, των κολεγιών, των παραρτημάτων των ξένων ιδιωτικών «Πανεπιστημίων» είναι όχι μόνο υποστηρικτές του τίτλου μας, αλλά πιθανότατα και χορηγοί προεκλογικών δαπανών συγκεκριμένων γυναικών και ανδρών του κυβερνώντος κόμματος, ως εκεί θα φθάνει ο ενθουσιασμός τους.
Απέναντι σε όλα αυτά υπάρχουν βέβαια και πολλοί/ες που βρίσκουν τον τίτλο εντελώς ενοχλητικό. Είναι όσοι και όσες δουλεύουν σε αυτό τον χώρο και καθημερινά γυρίζουν σπίτια τους εξουθενωμένοι πνευματικά και σωματικά, για να συνεχίσουν και μετά την επιστροφή τους όσα πολλά πρέπει να οργανώσουν, να προετοιμάσουν, να διορθώσουν, ενόψει της επόμενης σχολικής ημέρας. Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: ποιο είναι το ταξικό συμφέρον όσων εργάζονται στην ιδιωτική εκπαίδευση; Συμπίπτει άραγε με αυτό των αφεντικών τους; Πόσοι/ες έχουν συνείδηση αυτής της σύγκρουσης συμφερόντων;
Δημήτρης Σκλάβος
