Στη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ (όπου φιμώθηκαν όλα τα αντικυβερνητικά μέσα) ο πρωθυπουργός επεδίωξε ένα σαφές άνοιγμα προς το ακροατήριο του ΠΑΣΟΚ, πιθανότατα θεωρώντας ότι, στη συγκεκριμένη συγκυρία, έχει κεφαλαιοποιήσει τα όποια κέρδη από την ακροδεξιά με το αντιμεταναστευτικό νομοσχέδιο και άρα πρέπει να προσεγγίσει και από αλλού ψηφοφόρους, προκειμένου να αναχαιτίσει τη δημοσκοπική διολίσθηση – άλλωστε στις ίδιες δημοσκοπήσεις καταγράφεται ότι σχεδόν το μισό ΠΑΣΟΚ, καλοβλέπει μια συνεργασία των δύο κομμάτων που θα επανάφερε τους πράσινους μηχανισμούς σε κυβερνητικές θέσεις.
Στο πλαίσιο αυτής, λοιπόν, της επίθεσης (λυκο)φιλίας προς τον κ. Ανδρουλάκη εξέχουσα θέση επιφυλάχθηκε στην πρόταση για καθιέρωση Εθνικού Απολυτηρίου στο Λύκειο, πρόταση «μεταρρυθμιστική και εκσυγχρονιστική», κατά την κυβέρνηση, θέση ως προς την οποία επιδιώκεται συναίνεση από την αντιπολίτευση. Το ΠΑΣΟΚ δεν έδειξε καμία χρονοτριβή. Κατηγόρησε τη ΝΔ για λογοκλοπή, διεκδικώντας την πατρότητα της ιδέας, και στη Θεσσαλονίκη, στον αγιασμό για την έναρξη της σχολικής χρονιάς, ο παρευρισκόμενος κ. Ανδρουλάκης, δεν διερωτήθηκε, φυσικά, γιατί να γίνονται αγιασμοί σε έναν χώρο γνώσης αλλά υπερθεμάτισε για το εθνικό απολυτήριο, υποστηρίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο το Λύκειο θα «γίνει ένα σχολείο που θα παράγει επιστήμονες, μαθητές που να μπορούν να σταθούν στις σημερινές προκλήσεις», αγνοώντας, εντελώς, ως φαίνεται, ότι επιστήμονες «παράγουν» τα ΑΕΙ και ότι η δευτεροβάθμια (προβλέπεται να) έχει ως προορισμό, συμπληρωματικά αλλά ισότιμα με την απόκτηση γνώσεων, την πολύπλευρη καλλιέργεια των νέων. Η Υπουργός Παιδείας, περισσότερο σχετική με την εκπαίδευση, πρόσεξε να είναι πιο συμπεριληπτική μιλώντας για «ένα Λύκειο που επανακτά τον παιδαγωγικό του ρόλο, ενισχύει τη συνολική διαδρομή και πρόοδο του μαθητή και επαναπροσδιορίζει τη σχέση του με το σχολείο» – λόγια που χαϊδεύουν καλύτερα τα αυτιά, βαφτίζοντας, κατά την προσφιλή κυβερνητική τακτική, σαπισμένο κρέας ως αστακομακαρονάδα.
Το ποια είναι, όμως, η αλήθεια γύρω από το εθνικό απολυτήριο φρόντισαν να το υπενθυμίσουν οι εκπαιδευτικοί μέσω των ανακοινώσεων των σωματείων και της αρθρογραφίας τους, αναδεικνύοντας τον πραγματικό του χαρακτήρα, όπως με σαφήνεια διαγράφεται πίσω από τα ωραία στερεοτυπικά λόγια. Το εθνικό απολυτήριο, στην πράξη, δεν προβλέπει τίποτα άλλα παρά τον πολλαπλασιασμό των εξεταστικών φραγμών, ώστε η σχολική ζωή, ήδη αποπνικτική για τους εφήβους, να παραδοθεί άνευ όρων σε έναν άσχετο με τις ηλικιακές τους ανάγκες και αναζητήσεις, τεράστιο και εν πολλοίς άχρηστο όγκο ύλης ενός διαρκούς εξεταστικού κέντρου. Το Λύκειο θα κληθεί να αποβάλει τα τελευταία ίχνη παιδαγωγικής ταυτότητας, να εξορίσει ακόμα περισσότερο από τη λειτουργία του ότι έχει απομείνει από τέχνες, άθληση, κοινωνικές επιστήμες, θα μπορεί στο όνομα της τριετούς εξεταστικής του στοχοπροσήλωσης να ενοχοποιεί κάθε ρανίδα νεανικής αναζήτησης, κριτικής σκέψης, δημιουργικότητας, πόσω μάλλον αμφισβήτησης.
Αν όμως ο ένας σκοπός του εθνικού απολυτηρίου είναι η πειθάρχηση, μέχρι απολύτου σιωπής, της νεολαίας, ώστε μόνο οι καταλλήλως υπάκουοι να βρουν κάποιο μονοπάτι προς τη δημόσια τριτοβάθμια, ο δεύτερος σκοπός είναι η διατήρηση και η αναπαραγωγή των ταξικών ανισοτήτων, μέσω των δήθεν ουδέτερων συμπληγάδων του. Όσοι έχουν στοιχειώδη σχέση με την παιδαγωγική γνωρίζουν ότι «αντικειμενικότητα» στις εξεταστικές διαδικασίες δεν υπάρχει. Στον εξεταστικό Γολγοθά που ευαγγελίζονται ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (φοβάμαι σύντομα και άλλοι, εντός των τειχών) θα επιτύχουν τα παιδιά από όσες οικογένειες έχουν τη οικονομική δυνατότητα και το μορφωτικό κεφάλαιο να τα βοηθήσουν, άμεσα με φροντιστήρια και ιδιαίτερα, έμμεσα με πνευματικά εφόδια εντός του οικογενειακού πλέγματος. Τα παιδιά των ταξικά και μορφωτικά ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων θα αποτύχουν στις διαρκείς εξετάσεις γιατί οι εξετάσεις αυτές διαρθρώνονται ακριβώς με τη στόχευση της αποτυχίας τους – οι όποιες εξαιρέσεις λειτουργούν ως άλλοθι στον κανόνα.
Τα πράγματα στο Λύκειο πρέπει να αλλάξουν. Δεν χρειαζόμαστε όμως τρία χρόνια εξετάσεων με Τράπεζα θεμάτων και Πανελλήνιες στο τέλος με Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Στο Λύκειο, αλλά και στο Γυμνάσιο και στο Δημοτικό, χρειαζόμαστε περισσότερη συζήτηση μέσα στην τάξη, μικρότερο αριθμό μαθητών ανά αίθουσα, περισσότερη καλλιέργεια κριτικού πνεύματος και δημιουργικότητας, λιγότερη ύλη και αλλαγή αναλυτικών προγραμμάτων και βιβλίων, ώστε η ύλη να αφορά τις εκάστοτε ηλικιακές ανάγκες. Χρειαζόμαστε ενισχυτική διδασκαλία για τους αδύναμους μαθητές/τριες και συχνή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Χρειαζόμαστε περισσότερη ελευθερία και συλλογική λειτουργία των σχολικών μονάδων αλλά και την έγκαιρη στελέχωση τους από την αρχή της χρονιάς με μόνιμο προσωπικό. Χρειαζόμαστε περισσότερη ενασχόληση του σχολείου με τη μουσική, τα εικαστικά, το θέατρο, την άθληση, την πολιτική και κοινωνική αγωγή, την κλιματική κρίση, την ειρήνη, το πώς αλλάζεις μια πρίζα, το να φυτεύεις στο σχολικό αγρό. Στα παραπάνω μπορούν να προστεθούν πολλά ακόμα αλλά κανένα τους δεν προτάσσεται στον δημόσιο διάλογο. Κάθε φορά, όμως, που θα μας λένε για εθνικό απολυτήριο, ας παραθέτουμε τον δικό μας κατάλογο. Για να παίζουμε επιτέλους και λίγο εντός έδρας, όχι συνεχώς στο δικό τους γήπεδο. Που μοιάζει με βάλτο.
