Όταν ήμουν (πιο) μικρός και κάπως φλογερός στα πολιτικά μου πιστεύω, άκουγα τους θεολογικούς λόγους για την ειρήνη και μου φαίνονταν πολύ φλύαροι και ατελέσφοροι. Ενίοτε μάλιστα μου φαίνονταν ως και υποκριτικοί.
Ο τρόπος με τον οποίον γαλουχήθηκα θεωρητικά απέκλειε το καντιανό σχέδιο μιας αιώνιας ειρήνης. “Αν ήταν να έρθει μια τέτοια ειρήνη, γιατί δεν έχει φτάσει τόσο καιρό”, σκεφτόμουν και σκέφτομαι. Η καντιανή υπόθεση ότι “διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητα για την οποία είναι ο ίδιος υπεύθυνος” δεν μου γέμιζε τα μάτια. Πίστευα και πιστεύω ότι η “ανωριμότητα” είναι υπαρξιακή συνθήκη του ανθρώπου σε έναν άνισο κόσμο όπου οι αδικίες θεριεύουν.
Κάπως έτσι, στα αυτιά μου περνούσαν αδιάφορα τα θείας έμπνευσης καλέσματα για ειρήνη, αφού – έλεγα – οι ιστορικές συνθήκες γεννούν τους πολέμους κι όχι η ανωριμότητα των ανθρώπων.
Επί της αρχής, δεν έχω απομακρυνθεί από αυτή τη θέση. Ωστόσο, έχω βάλει κάμποσο νερό στο κρασί μου και το ίδιο καλώ να κάνουν όσοι εκκινούν από κει.
Μεγαλώνοντας, ο πόλεμος και φοβίζει περισσότερο αλλά όλο και φαίνεται ότι πλησιάζει περισσότερο, σαν η “ανωριμότητα” για την οποία έκανα λόγο να θεριεύει αλόγιστα. Οι συνθήκες ολοένα και γίνονται γονιμότερες για την καταστροφή.
Εν κατακλείδι: πριν κάμποσα χρόνια δεν θα έδινα μεγάλη σημασία στην ταυτότητα του νέου επικεφαλής του Βατικανού. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής μου τα έχω περάσει με πάπα έναν ορκισμένο αντικομμουνιστή, υπερσυντηρητικό πολωνό ιερωμένο που, μιλούσε για ειρήνη, με τρόπο στρατευμένο στο ένα στρατόπεδο, εξ ου μη πειστικό. Για το λόγο αυτόν, τα κηρύγματα του και γενικώς τα κηρύγματα των μονοθεϊστικών θρησκειών που έχουν προκαλέσει τόσους πολέμους για την ειρήνη μου φαντάζανε ως στάχτη στα μάτια.
Τι νόημα έχει να ορκίζεσαι στην ειρήνη και να ευλογείς τα όπλα των στρατών; Ο χριστιανισμός δεν μπόρεσε ποτέ να αποποιηθεί του κοσμικού του ρόλου ως θρησκεία των εθνικών μαζών. Επομένως, η αντίφαση αυτή είναι εγγενής σε όλα τα χριστιανικά δόγματα, αλλά φυσικά στον ιουδαϊσμό και το Ισλάμ, κατεξοχήν.
Αυτό πλέον ισχύει για τις περισσότερες θρησκείες του κόσμου, αλλά πρωτίστως για τις μονοθεϊστικές.
Όμως σήμερα που τα τύμπανα των πολέμων ηχούν φρικιαστικά από κάθε σημείο του ορίζοντα, νομίζω ότι ο θεολογικός λόγος περί ειρήνης δεν είναι απλώς ευπρόσδεκτος, αλλά πιθανώς ζωτικός για να μη γλιστρήσουμε στην γενικευμένη σύρραξη. Κι ας μην είναι του ακριβούς πολιτικού μας γούστου διότι συνεχίζει να μας φαίνεται αφελής και ατελέσφορος ή απλώς είμαστε άθρησκοι ή άθεοι.
Για το λόγο αυτόν, θέλω να ενώσω τη φωνή μου με όσους αισθάνθηκαν μια ανακούφιση ακούγοντας ότι ο νέος Αμερικάνος Πάπας δεν έχει τα μυαλά του Αμερικάνου Προέδρου και άλλων προέδρων στον κόσμο.
Με την Καθολική Εκκλησία να ορθώνει ανάχωμα στην πολεμοχαρή πρόθεση των Τραμπ του κόσμου δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αποφύγουμε τα χειρότερα. Θα διεξάγουμε όμως τον αγώνα αυτόν με έναν πολύ μαζικό και καθοριστικό σύμμαχο στον αγώνα για ειρήνη και ζωή για τα παιδιά μας.
Ανυπέρθετος ο αγώνας αυτός.Ας είναι καλός οιωνός ότι εκλέχθηκε την ημέρα που έληξε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, όσο κι αν δεν πιστεύουμε σε αυτά!
