H επαναφορά των έργων του εικαστικού Χ. Κατσαδιώτη στην Εθνική Πινακοθήκη μετά από την βανδαλιστική λογοκρισία που υπέστησαν από έναν ακροδεξιό βουλευτή είναι σημαντική στιγμή.
Είναι η πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση που λογοκριμένα έργα επιστρέφουν στη θέση τους. Αυτό δεν είχε ξαναγίνει στο παρελθόν όπου κάθε φορά που κάποιοι “αγανακτισμένοι” φασίστες εξοργίζονταν με ένα έργο, αυτό κατέληγε μονίμως αποκαθηλωμένο. Ενίοτε μάλιστα η υπόθεση έφτανε και στο δικαστήριο με κατηγορούμενους όχι τους λογοκριτές αλλά τους καλλιτέχνες και τους επιμελητές των εκθέσεων. Στο δικαστήριο οι μάρτυρες κατηγορίας έδειχναν την υποτιθέμενη μεγαλοψυχία τους μη αξιώνοντας ποινή των καλλιτεχνικών συντελεστών. Είχε πει μια φορά ένας ιερωμένος στη δίκη για την υπόθεση outlook στην ερώτηση αν “θέλει να τιμωρηθεί ο κατηγορούμενος;”: “όχι, μου αρκεί ότι κατέβηκε ο πίνακας”.
Ε λοιπόν, αυτή τη φορά δεν είχαμε επανάληψη αυτής της δύσοσμης πρακτικής. Ο πίνακας κατέβηκε αλλά ξανανέβηκε .
Για το λόγο αυτό η επαναφορά των έργων είναι μια νίκη της δημοκρατίας και της ελευθερίας της τέχνης.
Μου έλεγε ένας άνθρωπος που εκτιμώ ότι “χρειάστηκε να περιμένουμε δύο μήνες”, “χρειάστηκε να περάσει το Πάσχα”, “χρειάστηκε να οχυρωθούν”, “χρειάστηκε 30 καλλιτέχνες να δηλώσουν ότι θα αποσύρουν τα έργα τους όσο συνεχίζεται η λογοκρισία” ή “χρειάστηκε να γίνουν τόσες διαμαρτυρίες για κάτι αυτονόητο”.
Δεν συμφωνώ: τίποτε δεν είναι αυτονόητο. Η δημοκρατία είναι ένας καθημερινός αγώνας. Αν τον αγώνα τον κάνουν μόνο οι αντίπαλοι – δηλαδή οι “αγανακτισμένοι” φασίστες τότε οι ιθύνοντες θα πιέζονται αποκλειστικά από την πλευρά της λογοκρισίας και όχι από την πλευρά της ελευθερίας. Εμείς γι’αυτό παλέψαμε ως Πρωτοβουλία εναντίον της λογοκρισίας αυτό το διάστημα.
Ο αγώνας αυτός προφανώς δεν σταμάτησε με την επαναφορά των έργων αλλά συνεχίζεται.
Καλή συνέχεια λοιπόν και ένα ειλικρινές μπράβο από μένα στην διεύθυνση της Εθνικής Πινακοθήκης για την ορθή, έντιμη και θαρραλέα απόφαση για την επαναφορά των έργων.
