Συνεντεύξεις

Δημήτρης Χριστόπουλος: Το δικαίωμα στη μνήμη δεν πρέπει να τροφοδοτεί δικαίωμα στο μίσος αλλά στην περισυλλογή και τον στοχασμό

«Το βασικό πρόβλημα που υπάρχει σε όλο τον κόσμο σήμερα είναι η «ΜΚΟποίηση» της ύλης μας, της νοοτροπίας μας και η επαγγελματικοποίηση των πάντων…» αναφέρει Στο Κόκκινο Ρόδου 103.7 και την Πόλυ Χατζημάρκου, ο Δημήτρης Χριστόπουλος, καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

«Δεν είναι πανάκεια ότι η διεθνής κατακραυγή κάνει τον κόσμο καλό. Κάνει όμως τον κόσμο καλύτερο γιατί αν δεν υπάρχει η διαμαρτυρία των ευαισθητοποιημένων ανθρώπων, οι μικρές χαραμάδες, τότε ο κυνισμός θα μας κατέκλυζε. Είμαι ρεαλιστής, δεν είμαι βολονταριστής σ’ αυτά τα θέματα, έχω επίγνωση των συσχετισμών που είναι αρνητικοί και, με δεδομένη αυτή την επίγνωση, προσπαθούμε να ανοίγουμε ρωγμές σε ένα κυρίαρχο σύστημα ιδεών, αξιών και συμφερόντων που δεν σπάει εύκολα» αναφέρει Στο Κόκκινο Ρόδου 103.7 και την Πόλυ Χατζημάρκου ο Δημήτρης Χριστόπουλος.

«Η Τουρκία είναι μια ακραία περίπτωση τα τελευταία χρόνια όπου ο κρατικός αυταρχισμός έχει χτυπήσει κόκκινο και η χώρα αυτή βρίσκεται σε μια παράκρουση μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Η Ελλάδα αναγκαστικά λόγω θέσης βιώνει διαρκώς τα επικίνδυνα απόνερα αυτής της πολιτειακής ανωμαλίας της γείτονός μας» επισημαίνει.

«Κάπου θα παλεύουμε και θα κερδίζουμε, άλλοτε θα παλεύουμε και θα χάνουμε. Πρέπει όμως να ελπίζουμε προσπαθώντας τεκμηριωμένα να πετύχουμε τους στόχους μας. Η εικόνα αλλάζει μέσα από την κινητοποίηση των υποκειμένων. Για παράδειγμα, η μη έκδοση των οκτώ αξιωματικών στην Τουρκία είναι μία επιτυχία. Επίσης, η ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών το 2015, λίγο μετά το δημοψήφισμα, ήταν μια τεράστια και δύσκολη εκκρεμότητα που υιοθετήθηκε».

Ρωτώντας τον κ. Χριστόπουλο για την αυξανομένη επιφυλακτικότητα των πολιτών στις ΜΚΟ, φέρνοντας ως παράδειγμα το σκάνδαλο του ελληνικού παραρτήματος της UNICEF που πρόσφατα αποκαλύφθηκε, ο ίδιος αναφέρει:

«Και εγώ είμαι πολύ επιφυλακτικός, είμαι της παλιάς «σχολής». Αυτό που συνέβη τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και παγκοσμίως με τις ΜΚΟ, είναι ότι καλλιεργήθηκε μια νοοτροπία παρόχου υπηρεσιών στο κράτος ή στους άλλους διεθνείς οργανισμούς (π.χ. Υ.Α.), στην Ε.Ε. κλπ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια άνευ όρων επαγγελματικοποίηση και υπαγωγή των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε project. Tα δικαιώματα όμως δεν είναι project, είναι στρατηγική, είναι όραμα. Δυστυχώς μια μεγάλη ύλη κοινωνικής πολιτικής, από την οποία αποστασιοποιήθηκε το κράτος, την άφησε στην «πρωτοβουλία» της κοινωνίας των πολιτών. Αυτό είναι ‘βολικό’ μέσα στο πλαίσιο μιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Η καλλιέργεια της νοοτροπίας του «ενεργού πολίτη» σημαίνει ανενεργό κράτος σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της αναδιανομής του πλούτου και της πρόσβασης στα θεμελιώδη κοινωνικά αγαθά ενώ η «κοινωνία των πολιτών» καλύπτει ένα κενό το οποίο, υπό άλλες συνθήκες, θα το κάλυπτε το κράτος. Από την άλλη, σαφώς δε μπορούμε να κάτσουμε με τα χέρια σταυρωμένα, αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για να κάνουμε τις ζωές των ανθρώπων καλύτερες. Αυτό όμως είναι μια λεπτή ισορροπία η οποία οδηγεί σε φαινόμενα διαφθοράς όπως αυτά που αναφέρατε, οδηγεί στην εδραίωση μιας νοοτροπίας που δεν τιμά τους αγωνιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων και γενικότερα αυτό που ονομάζεται ‘κοινωνία των πολιτών’. Το βασικό πρόβλημα που υπάρχει σε όλο τον κόσμο σήμερα είναι η «ΜΚΟποίηση» της ύλης μας, της νοοτροπίας μας και η επαγγελματικοποίηση των πάντων…».

Για την άνοδο των εθνικιστικών και ακροδεξιών ρευμάτων στην Ευρώπη
«Ο τρόπος με τον οποίο ασκούνται σήμερα οι κυρίαρχες πολιτικές στον δυτικό κόσμο, και κυρίως στην Ευρώπη, δυστυχώς τροφοδοτεί τα ρεύματα εθνικιστικής, ακροδεξιάς κλπ. αναδίπλωσης. Συνηθίζω να αποκαλώ «μέτρια» την Ευρώπη διότι έχει υπάρξει χειρότερη (π.χ. στις δεκαετίες ‘30 και ‘40), έχει υπάρξει και καλύτερη (π.χ. ‘70 και ’80). Είναι μέτρια, δεν εμπνέει κανέναν, έχει τους γραφειοκράτες της που βαριόμαστε όταν τους ακούμε κλπ. Αυτή η πλαδαρότητα στον λόγο αφήνει αδιάφορο το κοινό των ευρωπαϊκών λαών. Αν η Ευρώπη δεν κοιταχτεί λίγο αυτοκριτικά απέναντι στις πολιτικές που ασκήθηκαν μέχρι σήμερα, τότε το κακό παραμονεύει, διότι το κακό, σε αντίθεση με την μετριότητα και τον χυλό-αντίλογό της,  μπορεί να εμπνεύσει και να αποτελέσει θρυαλλίδα ακόμα μεγαλύτερων κακών».

Για την λογοκρισία στην Ελλάδα
«Παλαιότερα η λογοκρισία ήταν κανόνας, μετά την μεταπολίτευση έγινε εξαίρεση. Πάρα ταύτα, η εξαίρεση δίνει πνοή στον κανόνα. Υπάρχουν σταθερά ζητήματα λογοκριτικής αιχμής, παράδειγμα τα λεγόμενα εθνικά ζητήματα της χώρας μας όπως είναι το «Μακεδονικό». Δεν είναι κατ’ ανάγκη τα πιο σημαντικά ζητήματα του έθνους αλλά είναι εκείνα για τα οποία αρνούμαστε τον αντίλογο…».

«Το δικαίωμα στη μνήμη δεν πρέπει να τροφοδοτεί δικαίωμα στο μίσος αλλά στην περισυλλογή και τον στοχασμό» κατέληξε ο κ. Χριστόπουλος.

Πηγή: Στο Κόκκινο