Η Συμφωνία των Πρεσπών στέλνει το μήνυμα πως η Βαλκανική δεν είναι αυτό που λέγανε παλιά, «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης»
Τις προοπτικές που δημιουργεί για την Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία και τα Βαλκάνια ευρύτερα η Συμφωνία των Πρεσπών αναλύει στη συνέντευξη που ακολουθεί ο Χρήστος Σίμος, Γενικός Γραμματέας Ενημέρωσης και Επικοινωνίας του ελληνικού Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών & Ενημέρωσης. Με την ευκαιρία επίσκεψής του στην Κύπρο, η «Χαραυγή» συνάντησε τον κ. Σίμο και μίλησε μαζί του για πολλά και ενδιαφέροντα, όπως για τις ευρωεκλογές και το διακύβευμά τους για την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη ολόκληρη, αφού σύμφωνα με τον συνομιλητή μας, όσο κλισέ και να ακούγεται, οι επικείμενες εκλογές είναι οι πιο σημαντικές «καθότι η άνοδος της ακροδεξιάς πανευρωπαϊκά είναι οφθαλμοφανής».
Συνέντευξη στη Μαρία Φράγκου
Μετά και τη συμφωνία των Πρεσπών δημιουργούνται πλέον νέες προοπτικές για την Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία και για τους λαούς των Βαλκανίων γενικά;
Έχω την αίσθηση ότι η πρόσφατη επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Βόρεια Μακεδονία -μετά και την επίλυση ενός ζητήματος που ταλάνιζε τις δύο χώρες για πάνω από 30 χρόνια- συνοδεία υπουργών και επιχειρηματιών, σηματοδοτεί τις προοπτικές της Συμφωνίας των Πρεσπών, προοπτικές που έχουν να κάνουν με την οικονομία, την ανάπτυξη, τις επενδύσεις. Το μέγεθος και η σύνθεση της αποστολής δείχνει το εύρος των προοπτικών που διανοίγονται τόσο για την Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία, όσο και για τα Βαλκάνια. Έστειλε και το μήνυμα της συνεργασίας και της σταθερότητας στην, κατά τα άλλα, ταραγμένη περιοχή των Βαλκανίων… Είχαμε ένα θέμα ανοικτό για 30 περίπου χρόνια, το οποίο είχε οδηγήσει στην εξής παράδοξη κατάσταση: 140 χώρες είχαν αναγνωρίσει τη γείτονα χώρα με το προηγούμενο συνταγματικό της όνομα, ενώ το ελληνικό κράτος συμπεριφερόταν σαν να μη συνέβαινε τίποτα. Η επίλυσή του συμβάλλει στη σταθερότητα της κατάστασης στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα καθίσταται πρωταγωνιστική δύναμη στην περιοχή. Και για τη Βόρεια Μακεδονία ανοίγει ο δρόμος για την ευρωπαϊκή της ένταξη. Η Συμφωνία των Πρεσπών στέλνει το μήνυμα πως τα Βαλκάνια δεν είναι αυτό που λέγανε παλιά, «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης». Τα Βαλκάνια μπορούν να γίνουν ένας χώρος συνεργασίας, συνανάπτυξης και φιλίας των λαών.
Και σιγά-σιγά αίρεται και η εκατέρωθεν καχυποψία ανάμεσα στους δύο λαούς;
Αυτό είναι σίγουρο. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, οικονομικές σχέσεις υπήρχαν εδώ και καιρό ανάμεσα στις δύο χώρες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός επιχειρηματία από τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος αρνήθηκε μεν τη συμμετοχή στην αποστολή με τον Πρωθυπουργό, ωστόσο έχει ταξιδιωτικό γραφείο το οποίο εδώ και καιρό δραστηριοποιείται στη Βόρεια Μακεδονία. Η αλήθεια είναι ότι έχουμε να κάνουμε και με μια κάποια υποκρισία ανάμεσα σε ορισμένους και στις δύο πλευρές: «Κάνω μπίζνες με τους εκεί αλλά δεν τους αναγνωρίζω»… Ωστόσο, αφού υπάρχει η συμφωνία και επιλύονται ένα σωρό ζητήματα που εκκρεμούσαν, προφανώς διευκολύνονται και οι εμπορικές και οι κοινωνικές και οι όποιες άλλες συναλλαγές.
Τη Συμφωνία των Πρεσπών ίσως κληθούν να την εφαρμόσουν κυβερνήσεις, που σήμερα ως αντιπολίτευση, την δαιμονοποιούν. Είναι δεσμευτική η συνέχεια;
Η συμφωνία είναι δεσμευτική και αυτό προκύπτει ρητά από τους όρους της. Υπάρχει, βέβαια, το ενδεχόμενο να αλλάξουν οι κυβερνήσεις μετά τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών. Ως εκ τούτου την ερώτηση αυτή καλό είναι να την απαντήσει, για την Ελλάδα, η Νέα Δημοκρατία και ο κ. Μητσοτάκης. Να διασαφηνίσει δηλαδή αν όλα όσα λέει, έχει την πρόθεση να τα υλοποιήσει κιόλας.
Ποιο είναι το διακύβευμα των επικείμενων ευρωεκλογών για τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνησή του, για την Ελλάδα ευρύτερα, αλλά και για την Ευρώπη;
Τείνει να γίνει κλισέ να λέμε κάθε φορά ότι οι επικείμενες εκλογές είναι οι πιο σημαντικές, ωστόσο πολύ φοβάμαι ότι οι ευρωεκλογές του 2019 είναι όντως οι πιο σημαντικές που διεξάγονται, καθότι η άνοδος της ακροδεξιάς πανευρωπαϊκά είναι οφθαλμοφανής. Έχουμε κυβερνήσεις στην Ευρώπη οι οποίες είναι καθαρά ακροδεξιές, ρατσιστικές, αντιμεταναστευτικές, κλείνουν σύνορα και προβαίνουν σε μία σειρά από κινήσεις οι οποίες έχουν σαφές ακροδεξιό πρόσημο. Άρα, λοιπόν, το διακύβευμα των ευρωεκλογών και για την Ελλάδα και συνολικά για ολόκληρη την Ευρώπη είναι το ίδιο. Το σίγουρο είναι ότι δεν έχουμε να κάνουμε απλώς με ένα θέμα ιδεολογικό. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τις αιτίες πάνω στις οποίες έχει αναδυθεί η ακροδεξιά ατζέντα. Και δεν είναι άλλες από το νεοφιλελευθερισμό και τη λιτότητα, που ασκήθηκαν συστηματικά σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Και βεβαίως να καταπολεμήσουμε και το τεράστιο θεσμικό δημοκρατικό έλλειμμα που υπάρχει στην ΕΕ και δημιουργεί πολλά προβλήματα. Υπάρχει ένα θέμα για το πώς λειτουργεί η ΕΕ. Υπάρχουν θεσμοί που λειτουργούν άνευ δημοκρατικής νομιμοποίησης κι αυτά είναι θέματα που αν δεν επιλυθούν άμεσα, η κατάσταση θα χειροτερεύσει. Συνεπώς, όσο κλισέ κι αν ακούγεται, οι επικείμενες ευρωπαϊκές εκλογές είναι κρίσιμες για όλη την Ευρώπη.
Και μιλάμε για καταστάσεις που υποβοηθούν ή ενισχύουν την πατριδοκαπηλία και τον εθνικισμό…
Ακριβώς. Και η απάντηση που δίνει η άκρα δεξιά, δηλαδή την επιστροφή στο έθνοςκράτος, δεν είναι η λύση. Ο βασικός κίνδυνος για την Ευρώπη δεν είναι οι πρόσφυγες. Και το οξύμωρο της υπόθεσης είναι ότι οι λεγόμενες χώρες του Βίσεγκραντ που εναντιώνονται στους πρόσφυγες έχουν δεχτεί ελάχιστους πρόσφυγες στο έδαφός τους.
Η γείτονάς μας Τουρκία ισχυροποιείται συνεχώς, βαδίζοντας στην πολιτική του χωροφύλακα της περιοχής, καθιστώντας την επίλυση των προβλημάτων με την Ελλάδα και την Κύπρο, του Κυπριακού προεξάρχοντος, όλο και πιο δύσκολη…
Η Τουρκία βρίσκεται σε δύσκολη κατάσταση, ιδιαίτερα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016. Μετά από δεκαετίες, φαίνεται πως οι σχέσεις της με τις ΗΠΑ διαταράσσονται, λόγω της προσέγγισής της με τη Ρωσία και την παραγγελία οπλικών συστημάτων από εκεί. Οι πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές φάνηκε ότι κάπως αποσταθεροποιούν τον Ερντογάν. Η χώρα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι πολυσύνθετο. Η Τουρκία είναι ασταθής γείτονας, για αυτό και οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό καθίστανται δύσκολες. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, έχουμε καθήκον να στηρίζουμε τη λύση του κυπριακού ζητήματος που θα επιτρέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ένα κανονικό κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπερβαίνοντας τις συνέπειες της κατοχής και της διχοτόμησης. Μια λύση που θα βάλει τέλος στα κατοχικά στρατεύματα και στο αναχρονιστικό καθεστώς των εγγυήσεων. Η πρόοδος που σημειώθηκε στον Κραν Μοντανά και αποτυπώθηκε στο πλαίσιο Γκουτέρες πρέπει να αποτελέσει τη συνέχεια στις διαπραγματεύσεις για συνολική επίλυση του Κυπριακού.
Πολιτιστική διπλωματία
Ο Χρήστος Σίμος βρέθηκε στην Κύπρο για τα εγκαίνια της έκθεσης «1940. Πρόσωπα και Εικόνες. Κύπρος – Ελλάδα». Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου, σε συνεργασία με την πρεσβεία της Ελλάδος, παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Κύπρο πρωτογενές υλικό της ιστορικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε για την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη συμμετοχή της Κύπρου και των εθελοντών Κυπρίων στον αγώνα κατά του Άξονα, καθώς και σημαντικές πτυχές από τον αγώνα του ελληνικού λαού. Ανιχνεύει και αποτυπώνει πρόσωπα και εικόνες των αφανών ηρώων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε ένα αφιέρωμα για τη συμμετοχή της Κύπρου και της Ελλάδας στον αγώνα του ’40. Στην έκθεση περιλαμβάνεται και η φωτογραφική έκθεση του Δημήτρη Βαττή «Οι Ξεχασμένοι ενός Πολέμου» και έχει διάρκεια μέχρι το τέλος του 2019. Λέει για την έκθεση αυτή ο κ. Σίμος.
«Ο αγώνας για ελευθερία και αξιοπρέπεια είναι διαρκής, ενώ οι ανώνυμοι αγωνιστές της Ελλάδας και της Κύπρου κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο απέδειξαν πως οι αγώνες αυτοί μπορούν να είναι νικηφόροι. Η έκθεση φωτίζει πτυχές της ναζιστικής και της φασιστικής θηριωδίας που οδήγησαν σε ένα άνευ προηγούμενου αιματοκύλισμα ολόκληρο τον κόσμο, φωτίζει επίσης τους αγώνες των ανώνυμων πρωταγωνιστών και πρωταγωνιστριών για ελευθερία, αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία, κι αυτό αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα για όλους μας».
Η πολιτιστική διπλωματία, σημειώνει, λειτουργεί υποβοηθητικά στα εθνικά θέματα και «ο ελληνικός πολιτισμός αποτελεί ένα πανίσχυρο όπλο, το οποίο μπορούμε να το αξιοποιήσουμε προς όφελός μας».
Πηγή: Διάλογος
