Πάνος Σκουρλέτης

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στη νέα εποχή μετά την πανδημία, πρέπει να διατηρήσει όλα εκείνα τα δυναμικά στοιχεία της πολιτικής του, που τον κατέστησαν μια δύναμη ανατροπής του παλιού δικομματισμού που μας χρεωκόπησε. Δεν μπορεί να υπάρξει μια νικηφόρα προοπτική δίνοντας την εντύπωση πως θα γίνουμε μέρος ενός νέου συναινετικού δικομματισμού. Κατά συνέπεια, χρειάζεται μια πιο δυναμική και τεκμηριωμένη πολιτική παρουσία. Η νέα προγραμματική μας πρόταση πρέπει να απαντά στις προκλήσεις που θέτει η πολλαπλή κρίση, που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Η μείωση των ανισοτήτων, η απάντηση στην κλιματική κρίση, η υπεράσπιση των δημόσιων αγαθών με πρώτο αυτό της υγείας, η ψηφιακή δημοκρατία ως απάντηση στον ψηφιακό καπιταλισμό, δεν αρκεί να αποτελούν ένα πεδίο γενικής αναφοράς, αλλά να μπολιάζουν το σύνολο των προγραμματικών μας θέσεων και να καθορίζουν την καθημερινή μας δράση μέσα στην ίδια την κοινωνία. Αυτός κατά  τη γνώμη μου είναι ο δρόμος που θα καθιερώσει τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως βασικό κορμό του ευρύτερου αριστερού και δημοκρατικού χώρου, μετατρέποντάς τον σε ένα πλειοψηφικό μπλοκ.

Αλήθεια, υπάρχει κάποια εκτίμηση πόσο θα αυξηθεί η εγχώρια προστιθέμενη αξία μετά την εφαρμογή του εν λόγω σχεδίου; Πόσο θα αυξηθούν οι εξαγωγές μας; Ή μας αρκεί ο πενιχρός στόχος των 180.000 νέων θέσεων εργασίας για την επόμενη εξαετία; Τίποτα όμως δεν τυχαίο, η ΝΔ κατέθεσε μια τέτοια πρόταση γιατί είναι προσηλωμένη σε πεπαλαιωμένες και αποτυχημένες εν πολλοίς προτάσεις των προηγούμενων δεκαετιών. Ενδεικτικά αναφέρω: Αντί να επιταχύνει την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, το παγώνει. Αλήθεια πόσο φιλοεπενδυτικό είναι ένας επενδυτής να μην ξέρει τι και που επιτρέπεται σε μια χώρα; Εξακολουθεί να θέλει να υλοποιήσει το παλιό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων σε στρατηγικούς τομείς, όπως τα Δίκτυα ενέργειας, που συνιστούν φυσικά μονοπώλια, για να βρεθούν απλά στα χέρια κάποιων ιδιωτών. Θέτει ως προαπαιτούμενο για την εκταμίευση πόρων του Ταμείου τις προ εικοσαετίας προτάσεις Πισσαρίδη, που οδηγούν σε μια ολοκληρωτική υποβάθμιση της εργασίας, με μόνο στόχο την ατελέσφορη πρόταση μείωσης του εργασιακού κόστους και απόλυτης ελαστικοποίησης των συνθηκών εργασίας, ως δήθεν αναπτυξιακής προϋπόθεσης και μείωσης της ανεργίας. Αλήθεια, που επιβεβαιώθηκε κάτι τέτοιο; Την ίδια στιγμή, το παράδειγμα του χειρισμού της Τράπεζας Πειραιώς συνιστά άλλη μια περίπτωση αναδιανομής πλούτου σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος. Στην ίδια κατεύθυνση εγγράφεται η πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής. Ενώ η νέα σύμβαση του ελληνικού δημοσίου με την Eldorado Gold στην Χαλκιδική, πέρα από αντιπεριβαλλοντική είναι μνημείο αποικιοκρατικής σχέσης, απαλλάσσοντας την εν λόγω εταιρεία από οποιαδήποτε προηγούμενη συμβατική της υποχρέωση. Ούτε λόγος βέβαια να γίνεται για εργαλεία χρηματοδότησης των μικρομεσαίων και των νέων επιχειρήσεων. Την ίδια στιγμή η υπόθεση της επιβεβλημένης πράσινης ανάπτυξης κινδυνεύει να μη διαχυθεί στην κοινωνία. (...) Στον αντίποδα αυτής της παρωχημένης και στενόμυαλης νεοφιλελεύθερης πολιτικής απαιτείται ένα σχέδιο που θα απαντά στα προβλήματα, τα οποία ανέδειξε η πολλαπλή κρίση που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος κόσμος. Η επένδυση σε ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα υγείας είναι υπόθεση υψηλής προτεραιότητας. Η μετάβαση στην εποχή της απανθρακοποίησης οφείλει να γίνει με όρους ενεργειακής Δημοκρατίας και όχι ενεργειακής φτώχειας. Οι νέες τεχνολογίες πρέπει να γίνουν κτήμα όσο δυνατόν περισσότερων και όχι αφορμή νέων ανισοτήτων και περιορισμού των δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Η απάντηση στη διεύρυνση των ανισοτήτων περνάει μέσα από την αναβάθμιση της εργασίας, την άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού και την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων.

Μόνο αγωνία επιφυλάσσουν για τους εργαζόμενους τα όσα είπε σήμερα, σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο κ. Χατζηδάκης, ως προς τα νομοθετικά σχέδια της κυβέρνησης στον τομέα της εργασίας, ενώ οι διαβεβαιώσεις για την ταχύτατη απονομή των εκκρεμών συντάξεων έγιναν λόγια συμπάθειας. Φέρνουν ρυθμίσεις για μια υποτιθέμενη «διευθέτηση του χρόνου εργασίας», με κύριο στόχο τους την κατάργηση του οκταώρου. Διότι ο ΣΕΒ αξιώνει και το «σχέδιο Πισσαρίδη» ορίζει, να μη πληρώνονται υπερωρίες. Θα φέρουν, είπε ο αρμόδιος υπουργός, ρυθμίσεις για την τηλεργασία. Ποιοι; Αυτοί που στην Ευρωβουλή πρόσφατα ψήφισαν να «παγώσει» για τρία ολόκληρα χρόνια η συζήτηση για το «δικαίωμα στην αποσύνδεση» χωρίς επιπτώσεις, μετά το πέρας του ωραρίου για τους εργαζόμενους με τηλεργασία; Φέρνουν ρυθμίσεις για τον δήθεν εκσυγχρονισμό του εργατικού δικαίου αυτοί που πριν την πανδημία έπληξαν για μία ακόμη φορά τις κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας;Αυτοί πουεκμεταλλεύτηκαν την πανδημία για να απορρυθμίσουν περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις και τις αμοιβές, αυτοί που υποβάθμισαν το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας; Η κυβέρνηση έχει δώσει τραγικά «δείγματα γραφής» της εργατικής πολιτικής της πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Γι’ αυτό την ψήφισαν, για να πλήξει το οκτάωρο; Για να καταργήσει την πληρωμή υπερωρίας, για να μας πάει αιώνες πίσω; Ποιος είπε ότι μπορεί, εν μέσω πανδημίας και απαγόρευσης των διαδηλώσεων, να νομοθετεί για θεμελιώδη ζητήματα, όπως οι εργασιακές σχέσεις; Αυτή η πολιτική, που πλήττει βάναυσα τον κόσμο της εργασίας, ευνοεί τις μεγάλες επιχειρήσεις και δημιουργεί νέα προβλήματα και ανισότητες για τις μικρές, δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή σε καμία περίπτωση.​

Θα χαρακτήριζα την πολιτική σας, από την πρώτη μέρα που αναλάβατε, με βάση το γνωστό ρητό που λέει ότι «ο δολοφόνος γυρνάει πάντοτε στον τόπο του εγκλήματος». Ξαναγυρίσατε, με όχημα το σχέδιο Πισσαρίδη, σε αυτά τα οποία είχατε αρχίσει να υλοποιείτε τα πρώτα μνημονιακά χρόνια. Τα «καύσιμα» του οχήματος τα έβαλε το ΔΝΤ, είναι ακριβώς όλη η χορηγία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αυτές οι προτάσεις,οι πεπαλαιωμένες προτάσεις, δοκιμασμένες προτάσεις που συρρίκνωσαν το κοινωνικό κράτος στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, που διεύρυναν τις ανισότητες και που τις εμφανίζετε εδώ ως νέες προτάσεις.

Όλα αυτά τα κάνετε επειδή έχετε συνταχθεί με αυτούς που βλέπουν την παιδεία και την υγεία ως εμπορεύσιμα αγαθά. Δεν υπάρχει για εσάς η έννοια του Δημόσιου Αγαθού. Το δείξατε στα κρίσιμα ζητήματα της υγείας, με αφορμή την πρόταση για την πρόσβαση στις πατέντες και για την αντιμετώπιση του εμβολίου ως ενός Δημόσιου Αγαθού. Αρνείστε ακόμα και τώρα να υιοθετήσετε αυτό που στην Ευρώπη κερδίζει συνεχώς υποστηρικτές. Θυμόσαστε πως ο ίδιος ο πρωθυπουργός χλεύαζε εδώ αυτή την πρόταση. Πιστεύετε στην λογική που έχει ακουστεί από τα χείλη του ίδιου του πρωθυπουργού, ότι ο γιος του ψυκτικού πρέπει να παραμείνει ψυκτικός. Σας ενοχλεί η δυνατότητα που δίνει η εκπαίδευση, έτσι ώστε να υπάρχει μια κοινωνική κινητικότητα, ανέλιξη. Δεν αντιμετωπίζετε την εκπαίδευση ως αυταξία, η οποία λειτουργεί απελευθερωτικά για τον άνθρωπο. Θεωρείτε ότι οι κοινωνικές ανισότητες είναι αποτέλεσμα φυσικής επιλογής. Κι αυτό το έχει πει ο πρωθυπουργός. Οι κοινωνικές ανισότητες ως αποτέλεσμα φυσικής επιλογής. Είστε φανατικοί ενός συστήματος το οποίο τις τελευταίες δεκαετίες, διεύρυνε τις ανισότητες και στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.

Με πρόσχημα την πανδημία, η κυβέρνηση επαναλαμβάνει ένα βαθιά αντιδημοκρατικό θεσμικό ατόπημα, απαγορεύοντας τις συναθροίσεις άνω των τριών ατόμων στις 6 Δεκεμβρίου, σε ολόκληρη τη χώρα! Προτάσσοντας ένα υγειονομικό κριτήριο, λαμβάνει μια καθαρά πολιτική απόφαση ιδεολογικού χαρακτήρα, ενόψει της επετείου της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, θέλοντας να επιβάλει τη δική της άποψη για το αν πρέπει και πως, να θυμόμαστε εκείνη την μέρα. Είναι φανερό ότι η πανδημία χρησιμοποιείται και πάλι, είτε για να προκαλέσει ακραία πάθη μέσω αυτών των απαγορεύσεων, ώστε να μεταθέσει την προσοχή από τα σοβαρά προβλήματα διαχείρισης της πανδημίας, είτε για να δηλώσει την «κυριαρχία» της στη τρέχουσα πολιτική συγκυρία. Ανεξάρτητα από τους ειδικότερους λόγους της, η κυβέρνηση προσπαθεί όχι μόνο να καταπνίξει οδυνηρές μνήμες, αλλά και αντιδράσεις που έχουν άμεση σχέση με το σήμερα και την πολιτική που ασκεί. Με τον αυταρχισμό και την αυθαιρεσία που διακρίνουν την «πρόληψη» και την καταστολή, εκ μέρους της. Με την πλήρη περιφρόνηση των θέσεων του μεγαλύτερου μέρους της αντιπολίτευσης, ως προς τα θέματα των κοινωνικών δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών. Μα ό,τι και να κάνει η κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση, να είναι σίγουρη ότι θα αποτύχει. Επειδή η δημοκρατική πλειοψηφία του λαού μας, ανεξάρτητα από τις κομματικές επιλογές της, καταδικάζει αυτές τις αντιδημοκρατικές αποφάσεις. Κι αυτό που έχει να πει, θα βρει τον τρόπο να το πει. Δεν ξεχνάμε τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο, του οποίου η δολοφονία λειτούργησε ως «ηλεκτροσόκ» για το σύνολο της κοινωνίας, φέρνοντας στην επιφάνεια με πρωτόγνωρη ένταση τα μεγάλα αδιέξοδα και τα αναπάντητα ερωτήματα της νεολαίας εκείνης της εποχής, που εξακολουθούν και σήμερα να ζητούν απάντηση.

Κυρία υπουργέ, έτσι όπως πάνε τα πράγματα, οδηγείτε τη χώρα στο να γίνει ένα απέραντο πολιτιστικό νεκροταφείο. Και φοβάμαι πάρα πολύ ότι, σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, αυτό θα έχει την υπογραφή σας. Και καθώς βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια κρίσιμη ημερομηνία, στη συζήτηση στο Συμβούλιο της Επικρατείας του θέματος των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου, στη Θεσσαλονίκη, θα θέλαμε μία ξεκάθαρη απάντηση. Εάν, τελικά, συναντηθήκατε με την Πρόεδρο του ΣτΕ. Τι είπατε; Το γνώριζε ο πρωθυπουργός; Δράσατε από μόνη σας; Ήταν σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό; Γιατί συνδέετε το όνομά σας με ένα πλήγμα στην ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης, με ένα πλήγμα στις αρχαιότητες; Γιατί, τέλος πάντων, αλλάζετε ένα ιστορικό, διαμορφωμένο τοπίο, το οποίο το σεβάστηκε το διάβα του χρόνου εδώ και δεκαετίες; Σας είπαν ότι δεν είναι “Lego” οι αρχαιότητες. Εσείς, όμως, επιμένετε. Επιμένετε σε έναν δρόμο ολισθηρό. Μόνο που η κληρονομιά είναι εύθραυστη και θα πρέπει να τη σεβόμαστε. Ο πολιτισμός, οι άνθρωποι του πολιτισμού, είναι το οξυγόνο για την κοινωνία. Φοράμε τις μάσκες για να μην ερχόμαστε σε επαφή με τον ιό. Όμως, το οξυγόνο του πολιτισμού δεν μπορείτε να το στερείτε, σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, από τους απλούς ανθρώπους. Έχετε τεράστια ευθύνη. Πάρτε πίσω την μεταφορά των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου. Τουλάχιστον ακούστε τη φωνή των ανθρώπων του Πολιτισμού στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Έστω και τώρα, την τελευταία στιγμή. Σας ευχαριστώ

Πιστεύετε πως είναι τυχαίο το γεγονός ότι μέχρι χθες το απόγευμα, σχεδόν σε καμία εφημερίδα, πλην εξαιρέσεων, σχεδόν σε κανένα site μεγάλης επισκεψιμότητας, δεν υπήρχε η είδηση για το τι συζητούσαμε; Δεν υπήρχε η είδηση για έναν νόμο, για έναν πτωχευτικό κώδικα, ο οποίος έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα. Είναι τυχαίο; Ή δεν αφορά δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας; Προφανώς και τους αφορά και το γνωρίζετε καλά. Αλλά αυτή η εικόνα είναι η αντανάκλαση των σχέσεων που έχει η κυβέρνησή σας με το τραπεζικό σύστημα, με τις τράπεζες, με τη διαμεσολάβηση των φιλικά προσκείμενων σε σας Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Εδώ έχουμε ένα νέο μπλοκ εξουσίας. Τραπεζικό κεφάλαιο, κυβέρνηση. (...) Είναι ώρες ευθύνης για όλους μας. Και δεν χωρούν μεγάλα λόγια. Εμείς έχουμε γνώση των δικών μας ορίων όταν ήμασταν στην κυβέρνηση, γιατί ήταν τα όρια που είχαν προσδιοριστεί από μια χρεοκοπία στην οποία εσείς οδηγήσατε τη χώρα. Εσείς και όσοι κυβερνήσατε. Και, παρόλα αυτά, τον κατήφορο τον σταματήσαμε. Εμείς τον φαύλο κύκλο των μνημονίων τον σταματήσαμε. Εσείς γιατί ασκείτε μνημονιακή πολιτική ενώ αυτά δεν υπάρχουν; Εκτός και αν ισχύει αυτή η παλιά ρήση “κι αν δεν υπήρχαν τα μνημόνια, θα έπρεπε να τα εφεύρουμε”. Κατά τα άλλα, η κυβέρνησή σας τα πάει πάρα πολύ καλά. Το λένε όλες τις τηλεοράσεις, το λένε όλα τα Μέσα, συνεχίστε έτσι.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της πλειοψηφίας, αδιαφορείτε. Αδιαφορείτε γι’ αυτό το οποίο έρχεται. Αδιαφορείτε ενώ βρισκόμαστε σε συνθήκες πανδημίας, ενώ ο κόσμος αισθάνεται ανασφαλής για την υγεία του, ενώ υπάρχει μια εξελισσόμενη ύφεση, ενώ τα εισοδήματα μειώνονται, ενώ η ανεργία εκτινάσσεται. Αλήθεια, διαβάσατε την έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ η οποία μιλάει για το 12% των εργαζομένων που αμείβεται κάτω από 200 ευρώ το μήνα; Κάτω από 200 ευρώ το μήνα, αυτό είναι το έργο σας. Και ενώ έχετε τις δυνατότητες, ενώ υπάρχει αναστολή του συμφώνου σταθερότητας, ενώ οι δημοσιονομικές δαπάνες δεν προσμετρούνται για φέτος και για του χρόνου στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, εσείς αδιαφορείτε. Διότι έχετε ένα μόνο σχέδιο: την έκφραση των συμφερόντων των λίγων. Αυτό ακριβώς εξηγεί και τις φράσεις των στελεχών σας για τις επιχειρήσεις τις οποίες πρέπει να τις ξεσκαρτάρουν, για τους αδύναμους κρίκους που πρέπει να μένουν εκτός αγοράς. Μα ποιοι είναι τελικά οι θιγμένοι από αυτή την πολιτική που υπερασπίζεστε; Τα μεσαία στρώματα είναι. Αυτοί που είναι στα όρια της φτώχειας και κάτω από αυτή,  αυτοί οι οποίοι τύγχαναν της ενίσχυσης μέσω του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης, ή τα διάφορα επιδόματα, δεν έχουν σπίτι να χάσουν. Αυτοί δεν ήταν ποτέ στην οπτική της δικής σας πολιτικής. Αυτούς τους στηρίξαμε εμείς κατά προτεραιότητα, και καλά κάναμε, το 2015, όταν ζούσαμε σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης. Αλλά αυτούς, που τους υποσχεθήκατε “λαγούς με πετραχήλια”, σήμερα τους αφήνετε στα “κρύα του λουτρού”. Δυστυχώς, τα μεσοστρώματα, με αυτή την πολιτική, τα περιμένουν πάρα πολύ δύσκολες ημέρες.