Η πρώτη εθνική και ενωτική κινητοποίηση για το δικαίωμα στην αξιοπρεπή κατοικία σε 40 μεγάλες και εκατοντάδες μεσαίες και μικρές ισπανικές πόλεις άρχισε να αποδίδει τους καρπούς της. Η τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας, που ελέγχεται από τους σοσιαλιστές δύο ημέρες μετά τις τελευταίες κινητοποιήσεις και τρεις μήνες μετά τις ασφυκτικές πιέσεις της Δημοκρατικής Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς ERC, του ακροαριστερού CUP και κυρίως του Comuns της Άντα Κολάου προχώρησε στην παρουσίαση σχεδίου νόμου για τη ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων των κατοικιών και των δωματίων, συνδυάζοντας την ψήφιση της πρότασης με τη δημιουργία σώματος ελεγκτών για το στεγαστικό. Μια εξαιρετικά θετική κίνηση σε συνδυασμό με την απόφαση κατάργησης των Airbnb στον δήμο της Βαρκελώνης έως το 2029.
Τα συνδικάτα των ενοικιαστών και η Πλατφόρμα των Πληγέντων από τις υποθήκες και οι άλλες συλλογικότητες που στήριξαν τις κινητοποιήσεις καταγγέλλουν ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Καταλονίας PSC χρονοτριβούσε τουλάχιστον δύο χρόνια να φέρει τον νόμο στην τοπική Βουλή, αλλά αυτό έγινε χάρη στις τεράστιες κινητοποιήσεις στο κέντρο της Βαρκελώνης για την αποτροπή της έξωσης σε δεκάδες οικογένειες στην αποκαλούμενη Casa Orsola, που είχε εξαγοράσει κερδοσκοπικό επενδυτικό κεφάλαιο. «Ή θα σταθούν απέναντι στην κερδοσκοπία του κτηματομεσητικού τομέα ή διαφορετικά η αντιπαράθεση για το στεγαστικό θα τους παρασύρει στον πάτο», τόνισε ικανοποιημένο στο Συνδικάτο Ενοικιαστών απευθυνόμενο στους Σοσιαλιστές του PSC.
Τα αιτήματα
Η συμφωνία περιλαμβάνει δύο αιτήματα που έχουν θέσει στο τραπέζι τα κινήματα στέγης και τα κόμματα της Αριστεράς: Αφενός, τη ρύθμιση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων και των ενοικιάσεων δωματίων, που θα βοηθήσει στην πρόληψη της απάτης και στην παράκαμψη κανονισμών που προστατεύουν τους ενοικιαστές, όπως με τα ανώτατα όρια τιμών-πλαφόν σε περιοχές υψηλής πίεσης, την απαγόρευση χρέωσης υπηρεσιών αντιπροσωπείας από τους κτηματομεσίτες και, μεταξύ άλλων, ένα ολοκληρωμένο σύνολο δικαιωμάτων και προστασίας για τους ενοικιαστές –θα ισχύουν για όλες τις συμβάσεις, εκτός από εκείνες όπου μπορεί να αποδειχθεί ότι η μίσθωση είναι για ψυχαγωγικούς σκοπούς. Αφετέρου, τα κινήματα στέγης θεωρούν ότι η δημιουργία επιθεώρησης – ελεγκτών στεγαστικού είναι απαραίτητη για την επιβολή του νόμου και την αυτεπάγγελτη δίωξη της οικιστικής απάτης.
Την ίδια στιγμή στην Καταλονία, παρά τον άμεσο κίνδυνο εξώσεων, συνεχίζεται η απεργία στην καταβολή ενοικίων από εκατοντάδες ενοικιαστές των κατοικιών που διαχειρίζεται ο τραπεζικός κολοσσός La Ciaxa, αλλά και της Nestar-Azora, της δεύτερης και τρίτης σε μέγεθος εταιρείες ελέγχου κατοικιών στην Ισπανία, κατοικίες που κατασκευάστηκαν με δημόσιους πόρους και που οι ενοικιαστές και τα κινήματα στέγης και η Αριστερά ζητούν να περάσουν στο δημόσιο.
Η κινηματική γεωγραφία
Οι κινητοποιήσεις για το στεγαστικό τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει την κοινωνική και κινηματική γεωγραφία στην Ισπανία, γιατί πέρα από την Πλατφόρμα Πληγέντων από τις Υποθήκες ΡΑΗ, που δημιουργήθηκε πριν από τουλάχιστον 15 χρόνια σώζοντας χιλιάδες κόσμο από τις εξώσεις, τις κατασχέσεις και τις αυτοκτονίες, δημιουργούνται συνεχώς περισσότερα και ισχυρότερα συνδικάτα ενοικιαστών σε όλες σχεδόν τις μεγάλες και μεσαίες πόλεις της χώρας, προσφέροντας μια συνολικότερη προστασία των ενοικιαστών μπροστά στις αυθαιρεσίες των αρχών και την κερδοσκοπία των ιδιοκτητών και των κερδοσκοπικών κεφαλαίων στη στέγη, όπως στη Μαδρίτη, τη Βαρκελώνη, το Βίχο, τις Αστούριας, το Κάδιθ, τη Μάλαγα, τη Σεβίλλη, την Θαραγκόθα και την Ιμπίθα, που βουλιάζει από τον υπερτουρισμό.
Τη στιγμή που το Podemos είχε το θάρρος να ζητήσει από τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση τη μείωση των ενοικίων κατά 40%, τα κινήματα στέγης με τις διαδηλώσεις και συγκεντρώσεις στις 6 Απριλίου, που κατάφεραν να κινητοποιήσουν περίπου 500.000 άτομα, απαιτούν τη μείωση των ενοικίων κατά 50%, την υπογραφή συμβολαίων ενοικίασης απεριορίστου χρόνου, την ανάκτηση από το δημόσιο, περιφέρειες και δήμους, των άδειων κατοικιών, των τουριστικών καταλυμάτων για οικιστική – κοινωνική χρήση και την κατάργηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, την απαγόρευση της κερδοσκοπίας στην κατοικία με την απαγόρευση αγοράς κατοικιών από επενδυτικά κεφάλαια ή μεγάλους ιδιοκτήτες. Παράλληλα, τα κινήματα στέγης και τα κόμματα της Αριστέρας ζητούν την απαγόρευση των εταιρειών που με τη βία πετούν στον δρόμο που έχουν καταλάβει κατοικίες, κυρίως με την έννοια της αντίστασης στις εξώσεις γιατί δεν μπορούν να καταβάλουν τα υψηλά ενοίκια. Η προηγούμενη δεξιά κυβέρνηση είχε ψηφίσει νόμο που επέτρεπε τη σύσταση εταιρειών από ακροδεξιούς τραμπούκους για να πετούν νόμιμα και με τη βία τους ανθρώπους έξω από τα σπίτια τους. Οι Σοσιαλιστές του Σάντσεθ αρνούνται μέχρι στιγμής να καταργήσουν αυτόν τον αντικοινωνικό και τρομοκρατικό νόμο.
Τα κινήματα στέγης, αλλά και το Podemos πολύ επιτακτικά, απαιτούν να απαλλοτριωθεί ένα μεγάλο τμήμα των 3,9 εκατομμυρίων άδειων κατοικιών για να αποκτήσουν επιτέλους την κοινωνική χρήση για την οποία κατασκευάστηκαν. Επίσης ζητούν από το κράτος να ζητήσει από τις τράπεζες, που εκτός των άλλων παρουσιάζουν διαδοχικά ρεκόρ κερδοφορίας, τα 60 δισ. ευρώ που δόθηκαν με την κρίση χρέους για τη διάσωσή τους, για να επενδυθούν στην κατασκευή κοινωνικών κατοικιών και τη συντήρηση αυτών που υπάρχουν.
Για τα κινήματα και τα κόμματα της Αριστεράς η στέγη πια όχι μόνο δεν αποτελεί δικαίωμα, αλλά έχει μετατραπεί σε στοιχείο σύγκρουσης και αύξησης των κοινωνικών ανισοτήτων που τροφοδοτεί και αυξάνει τη φτωχοποίηση των νοικοκυριών και αποτρέπει τη χειραφέτηση των νέων και των νέων ζευγαριών.
Συνέχεια των κινητοποιήσεων
Μετά τις επιτυχημένες κινητοποιήσεις στις 6 Απριλίου, τα κινήματα στέγης σχεδιάζουν να διοργανώσουν ένα νέο κύμα διαμαρτυρίας στα τέλη Απριλίου με αφορμή τις Παγκόσμιες Ημέρες Δράσης για τη Στέγη και έχουν ξεκινήσει συνελεύσεις όλων των συλλογικοτήτων για τη διοργάνωση των κινητοποιήσεων στην κάθε πόλη, διεκδικώντας παράλληλα υψηλότερους μισθούς και συντάξεις, ενίσχυση της δημόσιας Υγείας και Παιδείας για να αυξηθούν τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Στην εθνική Βουλή της Μαδρίτης τα προοδευτικά κόμματα, και παρά την κοινωνική στήριξη των κινημάτων στέγης, δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την καταστρατήγηση του νόμου που απαγορεύει τις εξώσεις από την πρόσκαιρη πλειοψηφία του δεξιού Λαϊκού Κόμματος, του ακροδεξιού Vox και της καταλανικής Δεξιάς Junts. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Σάντσεθ, μετά την ήττα στη Βουλή, κινήθηκε γρήγορα και με άμεσες διαπραγματεύσεις με το Junts βρήκε ένα κοινό πλαίσιο προστασίας των ενοικιαστών από τις εξώσεις. Ένα μέτρο που η εφαρμογή του τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια απέτρεψε 58.000 εξώσεις, σύμφωνα με την Πλατφόρμα ΡΑΗ.
Τα κινήματα στέγης και η Αριστερά πιέζουν συνεχώς για τη βελτίωση του νόμου, η εφαρμογή του οποίου συναντά τεράστιες δυσκολίες από τις τοπικές κυβερνήσεις και τους δήμους που ελέγχονται από τη Δεξιά και την Ακροδεξιά.
