Αγαπητές κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
επιτρέψτε μου να προσθέσω δύο λόγια για το συνάδελφο Κυριάκο Κατζουράκη, Ομότιμο Καθηγητή ΑΠΘ, που μας άφησε χθες, μετά από πολυήμερη μάχη με την επάρατη νόσο.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1944. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, το Central Saint Martins College of Art and Design και το Croydon College of Art.
Με διεθνές εικαστικό, σκηνογραφικό, σκηνοθετικό και κινηματογραφικό έργο, εκπροσώπησε την Ελλάδα σε δύο Biennale, εκείνη του Sao Paolo το 1979 και την 11η Biennale του Παρισιού το 1980. Έργα του κοσμούν ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές σε όλο τον κόσμο.
Ως συνιδρυτής της ομάδας «Νέοι Έλληνες Ρεαλιστές» (1971-73) σε δύσκολα χρόνια και όχι μόνον, ο Κυριάκος Κατζουράκης διατήρησε σε όλη του τη ζωή την ταυτότητα του διανοούμενου με σαφές κοινωνικοπολιτικό στίγμα. Τόσο με το εικαστικό όσο και με το κινηματογραφικό του έργο, «Ο Δρόμος για τη Δύση» (2003), «Γλυκειά μνήμη» (2005), «Μικρές εξεγέρσεις» (2009), «USSAK (2017), ο εξαίρετος αυτός καλλιτέχνης και άνθρωπος, ανέδειξε τον πολίτη του περιθωρίου και την ανεπιτυχή προσπάθεια επιβίωσής του στη νέα τάξη πραγμάτων, δίνοντας μαθήματα ενάντια στη μισαλλοδοξία και τον ρατσισμό.
Πολύτιμη σύντροφος και μούσα του η ηθοποιός Κάτια Γέρου, πρωταγωνίστρια στις ταινίες του, υπερασπίστηκε μαζί του μέχρι τέλους τη στενή σχέση της τέχνης με την κοινωνία.
Ο Κυριάκος Κατζουράκης ήρθε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ως πρωτοβάθμιος καθηγητής σε ώριμη ηλικία το 2006. Δίδαξε σε δύο από τα τέσσερα τμήματα της Σχολής Καλών Τεχνών, τόσο στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών όπου είχε διοριστεί, όσο και στο νεοϊδρυθέν τότε Τμήμα Κινηματογράφου με άμισθη ανάθεση.
Διετέλεσε για δύο θητείες (2007-2009 και 2009 – 2011) Πρόεδρος στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών και υπήρξε Διευθυντής του 3ου Εργαστηρίου Ζωγραφικής.
Διαμόρφωσε μια γενιά νέων καλλιτεχνών προσφέροντάς τους γνώσεις, ήθος και πολιτισμό ενώ υπήρξε μέντορας άξιων μαθητών και μαθητριών, που σήμερα διαπρέπουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Μια λεπτομέρεια, όχι ευρέως γνωστή: Ο Κυριάκος Κατζουράκης έφυγε χωρίς σύνταξη από το ΑΠΘ το 2011 εξαιτίας της μικρής θητείας του στο δημόσιο.
Έφυγε με χαμόγελο και μεγάλη αξιοπρέπεια, περιστοιχισμένος από τη λατρεία των μαθητών και μαθητριών του. Στα δύσκολα χρόνια της κρίσης αγωνίστηκε με όπλο τον χρωστήρα του και το καλλιτεχνικό του τάλαντο έως ότου, μόλις σχετικά πρόσφατα, ευοδώθηκαν οι πολύχρονες προσπάθειες για την οφειλόμενη τιμητική σύνταξη από το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως προβλέπεται για τους
διαπρεπείς καλλιτέχνες.
Υπήρξε πρότυπο ευγένειας και δοτικότητας, ένας έφηβος ακτιβιστής έως την τελευταία του πνοή.
Για τον Κυριάκο Κατζουράκη, όπως και όλους τους δημιουργούς του δικού του βεληνεκούς, ισχύει ένα τετράστιχο, γνωστό από τον 16ο αιώνα σε σχέση με έναν άλλο μεγάλο δημιουργό.
Θα μου επιτρέψετε να το καταθέσω σε ελεύθερη μετάφραση:
“Δεν έχεις φύγει,
τους χώρους μόνο έχεις αλλάξει,
είσαι στη σκέψη μας
και τριγυρνάς στα όνειρά μας…”
Στη σύντροφό του Κάτια Γέρου και την οικογένειά του τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια!
Στέλλα Λάββα
Κοσμητόρισσα Σχολής Καλών Τεχνών ΑΠΘ