Παρακολουθώντας με αγωνία τα τεκταινόμενα το τελευταίο διάστημα στο κόμμα μας και θέλοντας να συμβάλω στον δρόμο για το 3ο Συνέδριό μας, θέτω ένα καίριο ερώτημα που αν μείνει αναπάντητο, η απαραίτητη συνοχή και ομοιογένεια στις αποφάσεις του συνεδρίου μας θα είναι αδύνατον να επιτευχθούν.
Το κρίσιμο ερώτημα: Τι κόμμα θέλουμε;
Ένα κόμμα αριστερό, μαζικό, με ενεργά μέλη, ικανό να μάχεται στο πλευρό των αδύναμων ομάδων της κοινωνίας -κάτι που μας οδήγησε σε πολλαπλές εκλογικές και κοινωνικές νίκες στο παρελθόν- ή, όπως οικοδομείται τα τελευταία δύο χρόνια, ένα κόμμα-παράταξη, με εικονικά και ανενεργά μέλη, με εν πολλοίς αντιφατικά και ασαφή ιδεολογικά και πολιτικά χαρακτηριστικά, που, υστερούμενο δημοσκοπικά, φαίνεται πως δεν πείθει ώστε να ηττηθεί εκλογικά η Ν.Δ. παρ’ όλα τα αδιέξοδα που δημιουργεί η πολιτική της στην κοινωνία και τη χώρα;
Απαιτείται μια σαφής τοποθέτηση στο ερώτημα αυτό, αλλιώς θα βαδίζουμε σε δύο παράλληλους δρόμους με αδύνατη τη σύγκλιση, απαραίτητη προϋπόθεση για την ήττα της κυβέρνησης Μητσοτάκη στις επερχόμενες εκλογές και τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
Το πολιτικό και ιδεολογικό ρεύμα στο οποίο ιστορικά συμμετέχουμε ήταν πάντα στην πλευρά της Αριστεράς. Με αντιφάσεις, λάθη, παραλείψεις αλλά και πρωτοπόρες τομές και προτάσεις, που, πάντα με αριστερό πρόσημο, κατόρθωσε να τις καταστήσει αναγκαίες και τελικά πλειοψηφικές.
Γιατί είχαμε σαφή πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά, μέλη ενεργά, με άμεσους κοινωνικούς και πολιτικούς στόχους και με όραμα. Αυτά μας οδήγησαν σε πολλαπλές νίκες και, παρά την ήττα του 2019, άφησαν μια σημαντική παρακαταθήκη ψήφων.
Η σημερινή εικόνα μας, εικόνα ενός κόμματος-παράταξης, δεν υπηρετεί τις διακηρύξεις μας περί ανοίγματος στην κοινωνία, καθώς η αναφορά και η επισήμανση της καταστροφικής πολιτικής της κυβέρνησης από μόνες τους δεν αρκούν. Χρειάζεται και όραμα. Η απουσία οράματος γίνεται αντιληπτή από την κοινωνία.
Το κόμμα-παράταξη που προσπαθεί να εκφράσει τους πάντες και τα πάντα, το κόμμα-«σούπερ μάρκετ» αδυνατεί εξ ορισμού να κάνει συμμαχίες. Γίνεται αντιληπτό ως κόμμα «εισβολέας», που δεν παίρνει υπόψη του ότι και τα άλλα κόμματα έχουν δικούς τους πολιτικούς στόχους, δική τους αντίληψη και ιδεολογία, ότι εκφράζουν συγκεκριμένα κοινωνικά στρώματα και ομάδες.
Αυτό το κόμμα-εισβολέας παίρνει στις γραμμές του στελέχη άλλων κομμάτων μην εξετάζοντας τι έλεγαν και τι λένε, μην υπολογίζοντας τον τραυματισμό που προκαλεί στις σχέσεις του με άλλους, αναγκαίους αύριο συμμάχους για μια προοδευτική διακυβέρνηση της χώρας. Η Αριστερά έχει πικρή πείρα από τον αντίστοιχο εις βάρος της ηγεμονισμό του ΠΑΣΟΚ.
Η απλή αναλογική
Αντίθετα, η αντίληψη μας για την απλή αναλογική, η αντίληψη της Αριστεράς για την απλή αναλογική είναι μια αντίληψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής. Δεν πρέπει να περιορίζεται στην αναλογικότητα κατανομής των εδρών. Τα μεγάλα και θηριώδη ποσοστά παρελθόντων ετών δεν υπάρχουν πλέον. Οφείλουμε, λοιπόν, να κατανοήσουμε ότι αναγκαίος όρος για τη δημιουργία συμμαχικών κυβερνήσεων είναι η πολιτική και προγραμματική σύγκλιση πολιτικών δυνάμεων σαφώς προσδιορισμένων στον πολιτικό χάρτη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει έναν ηγέτη χαρισματικό, ευφυή, νέο. Κανένας στις γραμμές τού κόμματος δεν αμφισβητεί τον ρόλο του. Τον ρόλο του προέδρου ενός δημοκρατικού, αριστερού κόμματος, επικεφαλής μιας συλλογικής ηγεσίας, που λογοδοτεί για τις πράξεις της στα εκλεγμένα όργανα και τα μέλη του κόμματος.
Σε ένα κόμμα με τα προαναφερόμενα χαρακτηριστικά η ηγεσία ενεργεί στο πλαίσιο καταστατικών διαδικασιών. Διαδικασιών που μας δεσμεύουν όλους. Ο δημοκρατικός αυτός κανόνας αναδεικνύει, δεν αμφισβητεί τον ρόλο του προέδρου ως εγγυητή της αντιπροσωπευτικότητας, της συλλογικότητας και της ενότητας του κόμματος.
Δεν χρειάζονται πρόσθετες διαδικασίες αναγνώρισης του ρόλου του προέδρου. Αν όμως κάποιοι θεωρούν πως ο ρόλος αυτός πρέπει να έχει αλλά, αρχηγικά χαρακτηριστικά, τότε απαιτούνται και αντίστοιχες καταστατικές προτάσεις, που όμως δεν έχουν κατατεθεί στην Επιτροπή Καταστατικού, ως όφειλαν, ούτε έχουν διατυπωθεί στον εσωκομματικό διάλογο.
Χωρίς αντίστοιχες συγκεκριμένες προτάσεις, το κόμμα αποπροσανατολίζεται, διχάζεται, την ώρα που η συζήτησή μας θα έπρεπε να επικεντρώνεται στην εκλογική ήττα της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κάτι που προϋποθέτει ενότητα και σύμπνοια στις γραμμές του κόμματος, όχι διχαστικές, ανούσιες αντιπαραθέσεις.
Οι βασικές προτεραιότητες
Το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. οφείλει να ασχοληθεί ιεραρχικά με τα σπουδαία και αναγκαία θέματα:
α. Πρόγραμμα και θέσεις. Με ποια φυσιογνωμία θα κερδίσουμε τις εκλογές; Με αριστερό κόμμα ή με κόμμα-«σούπερ μάρκετ»;
β. Πολιτικό σχέδιο που θα οδηγήσει σε προοδευτική διακυβέρνηση. Συμμαχίες, συνεργασίες.
γ. Σύγχρονο, δημοκρατικό, αριστερό κόμμα. Κόμμα της ευρωπαϊκής Αριστεράς, με όραμα τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία.
δ. Καταστατικές ρυθμίσεις που αναδεικνύουν τα δικαιώματα μελών και Ο.Μ. Προσδιορίζουν τη δημοκρατική λειτουργία των οργάνων. Ορίζουν τη δέσμευση όλων μας στην τήρησή του.
Σύμφωνα με το ισχύον καταστατικό, η Κ.Ε. και εγώ προσωπικά ως μέλος της οφείλαμε να καταθέσουμε τον απολογισμό της δράσης μας από την εκλογή μας στο 2ο Συνέδριο μέχρι σήμερα. Θα πρέπει να καταλογιστούν ευθύνες που ο απολογισμός αυτός δεν γίνεται. Βέβαια, σε βάθος χρόνου, ο απολογισμός αυτός θα γίνει. Η Ιστορία θα καταλογίσει από μόνη της ελλείμματα, ανεπάρκειες, σωστά και λάθη.
Επιθυμώ να αναφερθώ και στη μικρή, προσωπική μου συμβολή στη δική μας Αριστερά. Ως κατάθεση ψυχής που με βαραίνει. Όχι για να κομπάσω. Να αναφερθώ σε όλους αυτούς που δεν υπάρχουν πια, σ’ αυτούς που μου έμαθαν να είμαι περήφανος επειδή είμαι αριστερός.
Θυμάμαι, στην κηδεία του Σεφέρη το 1970, ένα ψηλό παλικάρι να φωνάζει «Αθάνατος». Τον Μανώλη Αναγνωστάκη. Το πείσμα, την αγωνία των στοίχων του:
«…Κι εγώ
ξεχασμένος και ατίθασος
να περπατώ
κρατώντας μια φλόγα τρεμόσβηστη
στις υγρές μου παλάμες»
Συνάντησα πολλούς συντρόφους που πέρασαν τη ζωή τους σε φυλακές, εξορίες, ή στις χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Άγνωστοι και αφανείς. Άκουσα ηρωικές ιστορίες με χαρές, νίκες αλλά και πίκρες, ήττες, πόνο, λάθη. Έμαθα πολλά.
Το 1974 συνάντησα για πρώτη φορά τον μπαρμπα-Μήτσο Παρτσαλίδη, πρόεδρο της Δημοκρατικής Κυβέρνησης του Βουνού, γραμματέα του ΕΑΜ. Γύρναγε την Αθήνα με πάνινα παπούτσια χειμώνα-καλοκαίρι. Μας «έφυγε» καλοκαίρι του 1980.
Γνώρισα τον Μπάμπη Δρακόπουλο (με τη συγκλονιστική απολογία του στο δικαστήριο της χούντας), τον Λεωνίδα Κύρκο, τον Κώστα Φιλίνη. Με δίδαξαν να σκέφτομαι ήρεμα, με όραμα και πίστη στην Αριστερά και στο κόμμα μας.
Τον Στρατή Τσίρκα, την «Τριλογία» του. Για την Αριστερά στη Μέση Ανατολή, «τα ανθρωπάκια» και «τις κομμένες κεφαλές», τη «Χαμένη Άνοιξη».
Τον Μίμη Δεσποτίδη πίσω από καθετί πρωτοπόρο της ανανεωτικής Αριστεράς. Μας έφυγε νωρίς.
Ήμουν φίλος με τον Άγγελο Ελεφάντη τα χρόνια της δικτατορίας. Αυτός στο Παρίσι, εγώ στο Βερολίνο. «Αυτό είναι το κόμμα που μας έλαχε» έλεγε συχνά.
Τέλος, ως υστερόγραφο, μέρες που είναι, κοντά στο Πάσχα.
Στη μακρά πορεία της Αριστεράς πολλά «Ωσαννά» ακούστηκαν για τους ηγέτες της. Οι ίδιοι που τα φώναζαν φώναξαν αργότερα και το «Σταύρωσον αυτόν».
Άγγελος Γκόγκογλου
Πηγή: Η Αυγή