Η Αργεντινή από τις αρχές του 21ου αιώνα βιώνει αλλεπάλληλες οικονομικές κρίσεις και επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη, σε ένα φαύλο κύκλο στον οποίο την έριξε το ΔΝΤ, η χρηματοπιστωτική ελίτ και ο νεποτισμός των Περονιστών.
H Αργεντινή είχε πρόσφατα τις ενδιάμεσες νομοθετικές εκλογές (midterms) που αφορούν τη Βουλή (127 έδρες στις 257) και το 1/3 των εδρών της Γερουσίας. Η αποχή ξεπέρασε το 32%, το υψηλότερο ποσοστό εδώ και 40 χρόνια.
Το κόμμα La Libertad Avanza του ακροδεξιού Προέδρου Μιλέι, στενού φίλου του Τραμπ και της Μελόνι, κέρδισε τις ενδιάμεσες εκλογές με 40,68% και 64 έδρες. Πήρε όλες σχεδόν τις επαρχίες, από την Κόρντομπα και τη Σάντα Φε ως την Γη του Πυρός. Κέρδισε, μάλιστα, την επαρχία του Μπουένος Άιρες, το προπύργιο των Περονιστών, εκεί όπου έχασε με 13 μονάδες διαφορά στις τοπικές εκλογές της 7ης Σεπτεμβρίου. Στην πρωτεύουσα, λοιπόν, κέρδισε με 41,51% έναντι 40,86% των Περονιστών.
Οι Περονιστές (Fuerza Patria y afines) έλαβαν 31,7% των ψήφων, το κεντρώο κόμμα Ενωμένες Επαρχίες (Provincias Unidas) 7% και 8 έδρες, και η αντικαπιταλιστική Αριστερά του FIT-U 3.91% και 3 έδρες. Διάφοροι σχηματισμοί έλαβαν 15,8% και 8 έδρες.
Με τη νίκη του, ο Μιλέι κερδίζει στο Κογκρέσο, και η αντιπολίτευση δεν θα μπορεί να μπλοκάρει τα προεδρικά βέτο σε νόμους που απειλούν τον ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Ο Μιλέι μπορεί να συνεχίσει απτόητος το έργο του, της καταστροφής και του ξεπουλήματος της οικονομίας της χώρας.
Το γιατί κέρδισε ο Μιλέι τις ενδιάμεσες εκλογές έχει μια κυρίαρχη εξήγηση: ποτέ άλλοτε οι ενδιάμεσες εκλογές δεν επηρεάστηκαν τόσο από την Ουάσιγκτον. Η προεκλογική περίοδος μετατράπηκε σε δημοψήφισμα για την ακραία νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του ακροδεξιού Μιλέι, υπό το άγρυπνο βλέμμα του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος τις τελευταίες ημέρες έχει συνδέσει την αποφασιστική οικονομική υποστήριξη των ΗΠΑ με την επιτυχία του Μιλέι: «Αν δεν κερδίσει, θα αποχωρήσουμε».
Η χρηματοοικονομική ελίτ και η αμερικανική βοήθεια στήριξαν το εκβιαστικό δίλλημα. Καθόλου τυχαία η Αργεντινή έφτασε ένα βήμα πριν την πτώχευση, για άλλη μία φορά, με την αποτυχημένη νεοφιλελεύθερη πολιτική του Μιλέι. Η εξυγίανση των μακροοικονομικών δεικτών γίνεται βίαια, με το αίμα του λαού. Η στήριξη Τραμπ στοχεύει να σώσει τον Μιλέι, όχι την Αργεντινή. Με άμεση εντολή του, άνοιξε μια πιστωτική γραμμή 20 δις δολαρίων, που προορίζεται για την αγορά κρατικού χρέους της Αργεντινής, και επιπλέον ένα SWAP (ανταλλαγή συναλλαγματικών ροών μεταξύ των δύο μερών) για άλλα 20 δις δολάρια.
Για τον Τραμπ είναι κρίσιμη η κυριαρχία του στην Αργεντινή, μετά την ακραία πίεση στο Μεξικό της Σέινμπαουμ, στη Βραζιλία του Λούλα, καθώς και την προκλητική ανάπτυξη του αμερικανικού στόλου στη νότια Καραϊβική απέναντι στον Γκουστάβο Πέτρο της Κολομβίας και στον Νικολά Μαδούρο της Βενεζουέλας. Στόχος του Τραμπ, η κυριαρχία των ΗΠΑ στο σύνολο της Λ. Αμερικής. Και η Αργεντινή είναι κρίσιμο μέγεθος. Το επόμενο βήμα θα αφορά την Ευρώπη.
Μία δεύτερη παράμετρος αφορά τη μεγάλη ευθύνη που έχουν οι Περονιστές, που όσες φορές κυβέρνησαν ακολούθησαν διαχειριστική πολιτική, «πνίγηκαν» από τα κυβερνητικά σκάνδαλα, και δεν φρόντισαν να κάνουν προοδευτικές τομές που να επικεντρώνονται στην ενίσχυση της απασχόλησης, που είναι σε χαμηλά επίπεδα, στη βελτίωση των κακών δημόσιων υποδομών και στη στήριξη του κοινωνικού κράτους, που είναι φτωχό και διαλυμένο. Το αποτέλεσμα ήταν να χάσουν την εμπιστοσύνη του λαού και η απογοήτευση να διοχετευθεί προς στην αποχή και στην Ακροδεξιά.
Η διαχρονικά υψηλή διαφθορά, η συρρίκνωση της κατανάλωσης, η απώλεια θέσεων εργασίας, η χαμηλή παραγωγικότητα, ο υψηλός πληθωρισμός, οι ανύπαρκτες δημόσιες επενδύσεις, η ιδιωτικοποίηση των μεγάλων πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, η ερήμωση μέρους της υπαίθρου λόγω της αποτυχημένης αγροτικής πολιτικής που ευνοεί μόνο τους μεγάλους γαιοκτήμονες, και ο έλεγχος της οικονομίας και των μέσων παραγωγής από μία ολιγαρχική ελίτ είναι τα χαρακτηριστικά στοιχεία της οικονομίας της χώρας και ο βασικός λόγος χρεωκοπίας της.
Από την άλλη πλευρά, εκτός από παγκόσμιος εξαγωγέας αγροτικών προϊόντων, η Αργεντινή είναι παγκόσμιος ενεργειακός κόμβος (πέραν των ορυκτών και του πετρελαίου), διαθέτοντας το τέταρτο μεγαλύτερο υπεράκτιο αιολικό δυναμικό στον κόσμο και το μεγαλύτερο δυναμικό για χερσαία αιολική ενέργεια στη Λ. Αμερική και την Καραϊβική.
Η Αργεντινή φιλοξενεί επίσης το 20% των παγκόσμιων αναγνωρισμένων αποθεμάτων λιθίου και έχει σημαντικό περιθώριο επέκτασης της παραγωγής και ανάπτυξης δραστηριοτήτων σε ενδιάμεσα τμήματα της αλυσίδας αξίας του λιθίου. Οι άνυδρες περιοχές της Αργεντινής προσφέρουν ιδανικές συνθήκες για την εξόρυξη λιθίου, αλλά η διαδικασία απαιτεί μεγάλες ποσότητες γλυκού νερού, εγείροντας ανησυχίες για τη λειψυδρία και την πιθανή εξάντληση των πόρων. Επειδή όμως η εξαγωγή και επεξεργασία του λιθίου είναι από τις πλέον «βρώμικες» παγκόσμια, θα χρειασθούν οι κατάλληλες υποδομές αλλά και διαχείριση υδάτινων πόρων. Προφανώς για τον Τράμπ το λίθιο είναι κρίσιμο υλικό για τις ΗΠΑ και ηλίου φαεινότερο ότι, βάσει σχεδίου, το κανονιστικό πλαίσιο που θα αναλάβουν να εφαρμόσουν οι (αμερικανικές) εταιρίες δεν θα τις επιβαρύνει από αυτό το μεγάλο κόστος. Θα το κάνει ο Μιλέι, που δεν πιστεύει στην κλιματική κρίση και «χρωστάει» στον Τραμπ;