Macro

Δημήτρης Σκλάβος: Του τάφου σιωπή στα δημόσια ΑΕΙ

H δεξιά παράταξη, από ιδρύσεως ελληνικού κράτους, κυβερνά χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό επαναλαμβανόμενων συνταγών εκμαυλισμού συνειδήσεων (τελευταίο εκκωφαντικό παράδειγμα ο ΟΠΕΚΕΠΕ) και αυταρχισμού (τελευταίο εκκωφαντικό παράδειγμα η κατάργηση και των ελάχιστων δικαιωμάτων των προσφύγων που φτάνουν στη χώρα). Ορισμένες όμως πτυχές λειτουργίας της δημόσιας σφαίρας, για διάφορους λόγους, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, καταφέρνουν να ανθίστανται, σε ένα βαθμό, του ασφυκτικού ελέγχου και της διαπλοκής, των βασικών συστατικών δηλαδή αναπαραγωγής του συστήματος εξουσίας.

Ένας τέτοιος χώρος αντίστασης ήταν και είναι οι πανεπιστημιακές κοινότητες, μετά την πτώση του χουντικού καθεστώτος. Αρχικά, με νωπές τις μνήμες του αγώνα του Πολυτεχνείου, στη συνέχεια με νέους ανθρώπους να πλημμυρίζουν τις ακαδημαϊκές έδρες και τα αμφιθέατρα, ιδιαίτερα μετά τη διεύρυνση της πρόσβασης και την παράλληλη υπόσχεση κοινωνικής κινητικότητας, με όπλο το συνταγματικά κατοχυρωμένο αυτοδιοίκητο, τα δημόσια ΑΕΙ πρόσφεραν και εξακολουθούν να προσφέρουν πολλά όχι μόνο στην επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων τους, όχι μόνο στην εξέλιξη της γνώσης και της έρευνας αλλά, τελικά, και στη ελληνική δημοκρατία.

Ήταν, λοιπόν, αναμενόμενο να βρεθούν και για αυτόν τον λόγο στο στόχαστρο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, από την πρώτη στιγμή, όχι για να βοηθηθούν αλλά για να υπονομευτούν με κάθε τρόπο. Όχι μόνο επειδή η τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι μια καλή «μπίζνα» για συμφέροντα που αναφανδόν στηρίζουν τη ΝΔ, αναμένοντας τα ανταλλάγματα –βλέπε ιδιωτικά «ΑΕΙ»– αλλά και επειδή ως χώρος μεγαλύτερης ελευθερίας και καλλιέργειας της κριτικής αμφισβήτησης, ενοχλούν το πλέγμα διακυβέρνησης που συστηματικά οικοδομείται και απλώνει τα δυσώδη πλοκάμια του σε κάθε πτυχή του δημόσιου βίου.

Το προς συζήτηση νομοσχέδιο στη Βουλή, ως συνήθως κατακαλόκαιρο, αυτήν ακριβώς τη στρατηγική υπηρετεί. Συμπληρώνοντας τον επίσης απαράδεκτο Ν.4957/22 αντιμετωπίζει τα ακαδημαϊκά ιδρύματα όχι ως χώρους ακαδημαϊκής σκέψης αλλά ως χώρους ανομίας, με ανεξέλεγκτη παραβατικότητα! Απόδειξη, στο άρθρο 85 προβλέπεται η σταθερή εισαγγελική εποπτεία των πανεπιστημίων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά, για τα εγκλήματα διατάραξης πανεπιστημιακής λειτουργίας. Που αλλού προβλέπεται από τη νομοθεσία ειδική εισαγγελική εποπτεία; Μόνο για τις φυλακές της χώρας! Φυλακές και πανεπιστήμια, παρόμοιοι χώροι συνάθροισης παραβατικών και εγκληματιών, ως φαίνεται, έχουν ανάγκη από επισταμένο εισαγγελικό έλεγχο.

Τι θα διερευνά όμως ο εν λόγω εισαγγελέας; Τη «διατάραξη της ακαδημαϊκής λειτουργίας» (άρθρο 67) και «δραστηριότητες που δεν υπηρετούν την αποστολή του πανεπιστημίου», νομικές διατυπώσεις, εντελώς αόριστες που επιτρέπουν την ποινικοποίηση κάθε εκδήλωσης και κάθε διαμαρτυρίας, πχ. μιας κινητοποίησης ή μιας πολιτικής ομιλίας. Όποιος, κατά την εισαγγελική γνώμη (αυτός κρίνει, βρε παιδί μου), «παροτρύνει, υποκινεί, ενθαρρύνει ή διευκολύνει πράξεις διατάραξης της ακαδημαϊκής λειτουργίας διώκεται ποινικά». Έτσι, όποιος εκδίδει ανακοίνωση διαμαρτυρόμενος για αποφάσεις της Συγκλήτου κινδυνεύει με «αναστολή της φοιτητικής του ιδιότητας», προτού καν εκδικαστεί η υπόθεση του (αποχαιρετάμε το τεκμήριο αθωότητας) και αν τελικά, χωρίς προβλεπόμενες θεσμικές εγγυήσεις όπως ένσταση, ακρόαση, αιτιολογημένη κρίση, κριθεί ένοχος, αποβάλλεται από το ΑΕΙ (ακόμα και οι φυλακισμένοι δικαιούνται και ένσταση αλλά και πρόσβαση στην τριτοβάθμια, όχι όμως όσοι τόλμησαν να προβούν στο «εγκληματικό» αδίκημα της διαμαρτυρίας εντός πανεπιστημιακού χώρου). Η ανακοίνωση από ηχεία μιας φοιτητικής παράταξης ή το μοίρασμα φυλλαδίων είναι ενδεχόμενα σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα (άρθρο 69) –γιατί όχι; ούτε στις φυλακές επιτρέπονται– αν τα όργανα κάποιου Ιδρύματος δεν προτίθενται (εντός ασφυκτικών μάλιστα προθεσμιών) να ασκήσουν πειθαρχική δίωξη ενός/μιας φοιτητή/τριας δύναται να ασκήσει αντ΄ αυτών ο ίδιος ο υπουργός (διότι γνωρίζει καλύτερα) ενώ φυσικά, το άλλο αγαπημένο σπορ κάθε ΝΔκράτη Υπουργού Παιδείας περί διαγραφής φοιτητών, επαναλαμβάνεται: αυτή τη φορά αν δεν έχουν περάσει το 75% των μαθημάτων (δηλαδή αν έχεις μπει μετά κόπων σε μια σχολή, αν έχεις περάσει το 70% των μαθημάτων αλλά λόγω άλλων υποχρεώσεων, οικονομιών, οικογενειακών, δεν έχεις καταφέρει να τελειώσεις στα ν+2 έτη, δεν είσαι άξιος υποστήριξης ή βοήθειας αλλά είσαι ένας αιώνιος χαραμοφάης φοιτητής και ας μην κοστίζεις ούτε ευρώ, όπως παραδέχθηκε ο Υφυπουργός από το βήμα της Βουλής). Δεν θα μπορούσαν από το νομοσχέδιο να λείπουν και οι κάμερες. Κάμερες λοιπόν παντού: ακόμα και στα αμφιθέατρα ή στα εργαστήρια, προφανώς χωρίς καμία δικλείδα ασφαλείας προσωπικών δεδομένων- μέχρι και drones επιτρέπονται, το «Σπουδαστικό» της Ασφάλειας που έγραψε λαμπρές σελίδες χαφιεδισμού και ασύδοτης βίας, στα χρόνια της δικτατορίας επανέρχεται μέσα από τις οθόνες παρακολούθησης του Μεγάλου Αδελφού, τρίβοντας τα χέρια του, πάντα διαθέσιμο.

Μπορούν να γραφτούν πολλά ακόμα για διάφορα άρθρα του προς ψήφιση νομοσχεδίου, (πχ. το εξωφρενικό άρθρο 80 για βλάβες σε εξοπλισμό ή εγκαταστάσεις που στοχοποιεί το ερευνητικό προσωπικό). Η ουσία όμως είναι ότι έχουμε ένα νομικό κατασκεύασμα υπερ-ποινικοποίησης της ακαδημαϊκής ζωής που καθόλου τυχαία έρχεται στη Βουλή παράλληλα με ένα άλλο νομοσχέδιο για το πειθαρχικό των δημόσιων υπαλλήλων. Η κυβέρνηση, νιώθοντας το εκλογικό της έδαφος να καταρρέει, παραμερίζει όλα τα κεντρώα προσωπεία φιλελευθεροποίησης, και υιοθετεί απροκάλυπτα αυτό που ήταν πάντοτε αναπόσπαστο συστατικό της πολιτικής της λογικής, το δόγμα καταστολής. Συμπαγής (οι 157 ψήφοι που αθώωσαν τον Καραμανλή για τα Τέμπη το πιστοποιούν) και αδίστακτη (η επαρχία αλλά και ο επιχειρηματικός κόσμος βοούν ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι μόνο η μια κορυφή ενός συντριπτικού παγόβουνου από το ευρωπαϊκό φαγοπότι) είναι αποφασισμένη να επιβάλλει του «τάφου σιωπή» στα δημόσια ΑΕΙ. Το προσπαθεί 6 χρόνια τώρα. Και ούτε αυτήν τη φορά δεν θα το καταφέρει!

Η ΕΠΟΧΗ