Οι συνομιλίες έχουν ουσιαστικά σταματήσει από το 2017, το μεγαλύτερο διάστημα από το 1974 και μετά, γεγονός που επιτείνει τους φόβους για οριστική διχοτόμηση.
Πενήντα ένα χρόνια μετά την παράνομη τουρκική εισβολή συνεχίζεται η κατοχή στην Κύπρο. Το Κυπριακό παραμένει άλυτο και η Τουρκία επιμένει να καταπατά το διεθνές δίκαιο, σωρεία ψηφισμάτων και αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, τις αρχές και αξίες στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του συνόλου του κυπριακού λαού.
Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά, τον Ιούλιο του 2017 και τα δύο διαμετρικά αντίθετα αφηγήματα, αυτό του Ν. Αναστασιάδη και το άλλο του ΓΓ του ΟΗΕ, η Τουρκία αποθρασύνθηκε πλήρως με αποκορύφωμα τις προκλητικές και παράνομες δραστηριότητές της στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις έκνομες μεθοδεύσεις στην Αμμόχωστο, εκμεταλλευόμενη την απενοχοποίησή της από τη διεθνή κοινότητα λόγω των κακών χειρισμών και των αστοχιών της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Οι όποιοι δεσμοί εμπιστοσύνης μεταξύ των ηγεσιών των δύο κοινοτήτων, οι οποίες επιδόθηκαν σε ένα παιχνίδι ευθυνών, αποσαθρώθηκαν έτι περαιτέρω. Αυτό είχε ως συνέπεια την εκατέρωθεν ενίσχυση των εθνικιστικών φωνών, όπως και των κύκλων που επιδίδονται στη ρητορική που στοχεύει στην παρουσίαση της διχοτόμησης ως της μόνης εφικτής λύσης. Η κατάσταση επιδεινώθηκε από την εκλογή Τατάρ, διαπρύσιου θιασώτη της διχοτόμησης και της λύσης των δύο κρατών.
Ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, σε μία προσπάθεια να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για επανέναρξη των συνομιλιών, προκάλεσε άτυπη πενταμερή σύνοδο στη Νέα Υόρκη, στις 16 και 17 τρέχοντος, με διπλωματικές πηγές να αναφέρουν πως δεν υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες. Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ενώ στη ρητορική δηλώνει πρόθυμος να συμβάλει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, εξαντλεί την πολιτική του σε επικοινωνιακούς χειρισμούς ακολουθώντας την πεπατημένη του προκατόχου του Αναστασιάδη, στην κυβέρνηση του οποίου υπηρέτησε για μεγάλο διάστημα ως υπουργός Εξωτερικών και αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες του γεγονότος ότι οι συνομιλίες έχουν ουσιαστικά σταματήσει από το 2017, το μεγαλύτερο διάστημα από το 1974 και μετά, γεγονός που επιτείνει τους φόβους για οριστική διχοτόμηση.
Η κατάσταση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο από τα γεγονότα στην Παλαιστίνη και την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τις μαζικές αφίξεις Ισραηλινών στην Κύπρο. Σημειώνονται μεγάλης έκτασης εξαγορές σημαντικών οικονομικών μονάδων και μεγάλων εκτάσεων γης, ενώ ισραηλινές εφημερίδες κάνουν λόγο για στοχευμένη πολιτική επέκτασης.
Για την κυπριακή Αριστερά, το Κυπριακό συνεχίζει να αποτελεί πολιτική προτεραιότητα. Το ΑΚΕΛ παραμένει προσηλωμένο στην ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο συμφωνημένο πλαίσιο, τη δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και εκφράζει σταθερά την ανάγκη για αξιοποίηση των συγκλίσεων που αφορούν στην πολιτική ισότητα και ειδικότερα την αποτελεσματική συμμετοχή, περιλαμβανομένης της εκ περιτροπής προεδρίας με διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο, καθώς και της μίας θετικής τουρκοκυπριακής ψήφου για λήψη οποιασδήποτε απόφασης από το υπουργικό συμβούλιο.
Αναφορικά με τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη και ανεξάρτητα από τις χαμηλές προσδοκίες τονίζει την ανάγκη εξάντλησης κάθε περιθωρίου προς τη λύση και απορρίπτει λογικές διαιώνισης του status quo.
Η τουρκοκυπριακή Αριστερά, συνεχίζει να ασκεί κριτική στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας για την πολυετή απραξία. Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), Τουφάν Έρχιουρμαν, τόνισε, ενόψει της επικείμενης συνάντησης στη Νέα Υόρκη, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, ότι παρ’ όλες τις χαμηλές προσδοκίες, η διάνοιξη περισσότερων σημείων διέλευσης στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θα λειτουργήσει θετικά στην προσπάθεια ενδυνάμωσης των σχέσεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων, ενώ επισήμανε ότι ακόμη και ένας ελλιπής διάλογος κρατά την ελπίδα ζωντανή, αφού η ανυπαρξία κινητικότητας και διπλωματίας οδηγεί στη διχοτόμηση.
Ο ηγέτης του ΡΤΚ κατηγόρησε τον τουρκοκύπριο ηγέτη ότι η θέση που προβάλλει ισοδυναμεί με το «η μη λύση είναι λύση»,. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι το status quo παράγει αρνητικά αποτελέσματα για τους Τουρκοκύπριους, με την τουρκοκυπριακή κοινότητα να κλείνεται στον εαυτό της, χωρίς επαφή με τον κόσμο. Αναφερόμενος στα κοινωνικά προβλήματα, μίλησε για τη «διαρροή εγκεφάλων» και τον πόνο των οικογενειών που χωρίζονται. «Έχουμε ευθύνη να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη χώρα», είπε.
Τον προσεχή Οκτώβρη, θα διεξαχθούν «προεδρικές» εκλογές στα Κατεχόμενα. Με τη δαμόκλειο σπάθη της διχοτόμησης να επικρέμεται πάνω από το νησί, το TDP, το Κόμμα του Ακκιντζί, δείχνοντας υπευθυνότητα για την πορεία του τόπου και της Τουρκοκυπρίων, και με δεδομένη τη συνεχή εμμονή και επιμονή του Τατάρ υπέρ της λύσης δύο κρατών και της άρνησης του να συνεργαστεί για λύση σύμφωνα με τα ψηφίσματα ου ΟΗΕ, για λύση Ομοσπονδίας/ΔΔΟ με πολιτική ισότητα χώρα, αποφάσισε να στηρίξει τον υποψήφιο του CTP, Τουφάν Έρχιουρμαν, με κεντρικό σύνθημα: «Θα κυβερνήσουμε Μαζί! Θα δημιουργήσουμε ένα λαμπρό μέλλον μαζί με τον λαό μας μαθαίνοντας από το παρελθόν, χωρίς να μένουμε σε αυτό»
Αυτό αποτελεί, όπως σημειώνουν, αναγνώριση της ζωτικής σημασίας του πρώτου γύρου των «προεδρικών εκλογών», καθώς και των κρίσιμων στιγμών που περνά ο τόπος, την κοινωνική, οικονομική και πολιτική κρίση στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Η παραπάνω σύμπραξη αποτελεί μία θετική εξέλιξη, η δυναμική της οποίας μένει να αποτυπωθεί στην κάλπη, με δεδομένο πως παρατηρείται τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και στα Κατεχόμενα εκλογική πτώση των δυνάμεων της λύσης με ταυτόχρονη αύξηση των διχοτομικών πολιτικών δυνάμεων.
