-Πού κατά τη γνώμη σας οδηγείται το πολιτικό σύστημα κ. Χαρίτση;
Βαδίζουμε στο έκτο έτος διακυβέρνησης της Δεξιάς και του κ. Μητσοτάκη, μια περίοδο στην οποία έχουν συντελεστεί δομικές και βίαιες αλλαγές σε βάρος της κοινωνικής πλειοψηφίας χωρίς να υπάρχουν μνημόνια και ασφυκτικοί εξωτερικοί καταναγκασμοί. Μέσα σε αυτό το διάστημα εφαρμόστηκε η πιο σκληρή πολιτική εσωτερικής υποτίμησης σε όλα τα πεδία. Στην εργασία, στα εισοδήματα, στο κοινωνικό κράτος, στις ελευθερίες και στα δικαιώματα.
Η αλαζονεία του 41% μετατράπηκε σε καθεστωτισμό και στην εμπέδωση μιας λογικής ότι ο κ. Μητσοτάκης κυβερνάει μόνος του, για τις ελίτ και τα συμφέροντα που έχουν δομήσει το σύστημα εξουσίας του, χωρίς μαζικές αντιστάσεις. Για να μιλήσουμε ειλικρινά και αυτοκριτικά, η αντιπολίτευση δεν κατάφερε να σταθεί στο ύψος της, πολλώ δε μάλλον να πείσει ότι υπάρχει εναλλακτική.
Το στρατηγικό σχέδιο της Ν.Δ. για το κλείσιμο της “αριστερής παρένθεσης” και της ολοκληρωτικής ιδεολογικής νίκης επί της αριστεράς μπήκε σε πλήρη εφαρμογή. Ωστόσο πριν από ένα χρόνο συντελέστηκε μια τομή. Την βαριά εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ακολούθησε η εκλογή Κασσελάκη. Έτσι, η ήττα έμελλε να γίνει συντριβή, ιδεολογικά και πολιτικά για το κόμμα που το 2015 κατάφερε να φέρει την Αριστερά στην κυβέρνηση της χώρας.
Από τον Σεπτέμβριο του 2023 έως και σήμερα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έχει αντιπολίτευση από τις παραδοσιακές και ισχυρές πολιτικές δυνάμεις του προοδευτικού χώρου. Ο ΣΥΡΙΖΑ αντί για αντιπολίτευση παράγει μονάχα παραπολιτική, αντιπολιτική, τοξικότητα και υλικό για επιθεωρήσεις ενώ ούτε το ΠΑΣΟΚ μπορεί να αρθρώσει δομημένο αντιπαραθετικό και πειστικό λόγο απέναντι στην κυριαρχία της Ν.Δ..
Το ζήτημα είναι ότι αυτή η απαξίωση δεν αφορά μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά το σύνολο της αντιπολίτευσης και της Αριστεράς. Τα όσα εξοργιστικά ή γελοία συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ απαξιώνουν στα μάτια των πολιτών όλους μας. Γεννούν απογοήτευση και στέλνουν τους αριστερούς και προοδευτικούς πολίτες σπίτι τους. Και για αυτό οι ευθύνες της ηγεσίας Κασσελάκη, αλλά και όσων τον ανέχτηκαν όλο αυτό το διάστημα είναι ιστορικές και δεν παραγράφονται.
Υπό αυτή την έννοια, απαιτούνται δραστικές, τολμηρές και αποφασιστικές κινήσεις προκειμένου να υπάρξει μια πειστική αριστερή εναλλακτική που θα αποκτήσει κοινωνική και πολιτική δυναμική. Έτσι ώστε να μην οδηγηθούμε σε μια κατάσταση όπου ως αντιπολίτευση στη Δεξιά θα προβάλλεται η ακροδεξιά και η συνωμοσιολογία. Όπως δηλαδή συμβαίνει ήδη σε μεγάλες χώρες της Ευρώπης. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν απολύτως καταδικαστική για την κοινωνία, για τις νέες και τους νέους, για την δημοκρατία. Πρέπει πάση θυσία να την αποτρέψουμε.
-Η κυβέρνηση μπορεί να ανακάμψει; Μπορεί ο κ. Μητσοτάκης να είναι ξανά πρωθυπουργός είτε αυτοδύναμος, με αλλαγή του εκλογικού νόμου προς το “πλειοψηφικότερο”, είτε με συνεργασία με ένα κόμμα προς τα δεξιά του, όπως πχ η κυρία Λατινοπούλου;
Καμία κυβέρνηση ποτέ δεν έπεσε από μόνη της ως ώριμο φρούτο. Οι κυβερνήσεις πέφτουν όταν υπάρχει εναλλακτική πολιτική πρόταση, ένα ανταγωνιστικό σχέδιο που μπορεί να πείσει ότι δίνει διέξοδο και από την λαϊκή κινητοποίηση. Η κοινωνία είναι που δίνει την ώθηση και μεταφέρει την πίεση στα κόμματα της αριστεράς να αναλάβουν την ευθύνη τους. Όπως σας περιέγραψα και προηγουμένως, με ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ- της ηγεσίας Κασσελάκη και του στελεχιακού δυναμικού που προσέφερε στήριξη ή ανοχή σε αυτό τον εκφυλισμό και την απαξίωση- και του ΠΑΣΟΚ που δεν πείθει ότι μπορεί να πει κάτι στοιχειωδώς αντιπαραθετικό στον πυρήνα της λογικής της Ν.Δ., αυτή τη στιγμή η αναπαραγωγή της κυβέρνησης Μητσοτάκη μοιάζει ως μονόδρομος.
Φυσικά και η Ν.Δ. εάν χρειαστεί θα επιστρατεύσει τις εφεδρείες της, τόσο στην ακροδεξιά όπως λέτε, όσο όμως και από το λεγόμενο “κέντρο” που στην πραγματικότητα είναι το ακραίο κέντρο που κινείται συχνά και πιο δεξιά από τη ΝΔ. Υπάρχουν για παράδειγμα στελέχη που αυτή τη στιγμή τοποθετούνται ακόμα και στην λεγόμενη κεντροαριστερά αλλά στο πρόσφατο παρελθόν έχουν προβάρει το κοστούμι του εταίρου του κ. Μητσοτάκη. Έχουν ήδη συμβεί τέτοιες μετακινήσεις έτσι κι αλλιώς.
Επομένως το κρίσιμο για εμάς είναι να διαμορφωθεί ένα αντιπαραθετικό πρόγραμμα, μια ισχυρή αριστερή, ριζοσπαστική, αντιπολίτευση που θα οδηγήσει μέσα από την πράξη και την προγραμματική εμβάθυνση και σύγκλιση στην εναλλακτική διέξοδο.
-Ο ΣΥΡΙΖΑ πού οδεύει; Ποιοι είναι οι λόγοι που τον οδήγησαν εδώ; Και μπορεί μετά την εκλογή αρχηγού μπορεί να ανακάμψει;
Ο ΣΥΡΙΖΑ οδεύει στην πλήρη απαξίωση και ανυποληψία. Έχω την αίσθηση ότι η ζημιά που έγινε ιδίως τον τελευταίο χρόνο δεν μπορεί να διορθωθεί. Θεωρώ κύριε Σκουρή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα εξουσίας και φυσικά ως το μεγαλύτερο κόμμα της αριστεράς έχει κλείσει τον ιστορικό του κύκλο. Το αν θα ανακάμψει με νέο αρχηγό είναι ένα ερώτημα, επιτρέψτε μου, κάπως μεταφυσικό. Εγώ λέω και το επαναλαμβάνω πως δεν έχουν σημασία τόσο τα πρόσωπα όσο οι πολιτικές, το σχέδιο, το πρόγραμμα.
Η εκλογή Κασσελάκη ήταν ένα σύμπτωμα. Δεν ήταν η αιτία. Οι αιτίες εντοπίζονται πιο πίσω, στην υιοθέτηση μιας λογικής του μέσου όρου, να τα έχουμε καλά με όλους, στην άνευ όρων διεύρυνση, στην εγκατάλειψη της πολιτικής ουσίας προς όφελος των τακτικισμών. Στην υποβάθμιση της εσωκομματικής δημοκρατίας και λειτουργίας, φαινόμενα που οδήγησαν στην αποκοπή από τις λαϊκές μάζες και τα στρώματα που ο ΣΥΡΙΖΑ κάποτε εκπροσώπησε και τον στήριξαν. Σε αυτό το μείγμα συντηρητικής πολιτικής και λαϊκίστικου ύφους.
Κι επειδή υπήρξαμε κορυφαία στελέχη αυτού του κόμματος, ίσως θα έπρεπε να είχαμε επισημάνει αυτά τα προβλήματα νωρίτερα και με μεγαλύτερη ένταση. Αυτό, αν με ρωτάτε, ήταν λάθος για όσους δεν το πράξαμε εγκαίρως.
-Αισθάνεσθε δικαιωμένοι που αποχωρήσατε από τον ΣΥΡΙΖΑ και ιδρύσατε τη Νέα Αριστερά;
Δεν μας αφορά η δικαίωση κύριε Σκουρή. Αυτό που μας αφορά είναι το πώς η Αριστερά δεν θα μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας και μάλιστα βαριά ηττημένη, απαξιωμένη και γελοιοποιημένη. Για αυτό θα αγωνιστούμε.
Δεν μπορούμε όμως να μην επισημάνουμε ότι οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις μας και τις προειδοποιήσεις μας. Και να σας πω την αλήθεια, απορώ πως έμπειρα πολιτικά στελέχη που επέλεξαν να στηρίξουν τον κ. Κασσελάκη εμπράκτως ή με την ανοχή τους, να ισχυρίζονται σήμερα ότι δεν είχαν δει τι έρχεται. Ο κ. Κασσελάκης για να είμαι δίκαιος, δεν κρύφτηκε. Εκλέχτηκε με όπλα τα fake news και την τοξικότητα, Από την αρχή μιλούσε για πέμπτη φάλαγγα. Πριν καν εκλεγεί μιλούσε για ένα κόμμα που τα όργανα θα παίζουν επί της ουσίας διακοσμητικό ρόλο. Από την πρώτη στιγμή είχε υποστηρίξει ότι όσα λέει η αριστερά για το κεφάλαιο είναι λάθος, από την πρώτη στιγμή είχε μιλήσει για την στήριξη στους υπερεξοπλισμούς. Στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν που ο ίδιος και οι οπαδοί του το μετέτρεψαν σε αρένα. Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά για να επισημάνω το αυτονόητο: Ήταν απολύτως σαφές και καθαρό το τι θέλει να κάνει ο κ. Κασσελάκης.
Εμείς πήραμε την δύσκολη απόφαση, μια απόφαση ευθύνης για την οποία είμαστε περήφανοι και δεν μετανιώνουμε στιγμή. Θα μετανιώναμε κάθε ώρα αν είχαμε προσφέρει με οιοδήποτε τρόπο στήριξη και ανοχή σε αυτό τον εκφυλισμό.
-Ο κ. Κασσελάκης, μεταξύ άλλων, σας κατηγορεί ότι στο παρασκήνιο φλερτάρετε με το ΠΑΣΟΚ και ότι η Νέα Αριστερά θα συνεργαστεί μαζί του μόλις εκλέξει νέο αρχηγό.
Είχαμε διαβάσει μέχρι και ότι είχα ήδη διαλέξει γραφείο στην Χαριλάου Τρικούπη μετά τις ευρωεκλογές. Μιλάμε για γελοιότητες. Εγώ θυμάμαι τον ίδιο μετά τις ευρωεκλογές να καλεί το ΠΑΣΟΚ σε συνεργασία μέχρι να αλλάξει ξανά γραμμή για να στήσει την εσωκομματική κόντρα. Ειλικρινά σας λέω κύριε Σκουρή, τα όσα έχει ισχυριστεί κατά καιρούς ο κ. Κασσελάκης είναι τόσο φαιδρά που δεν αξίζουν ούτε καν διάψευση.
Για την Νέα Αριστερά ο διάλογος και η συζήτηση με άλλες πολιτικές δυνάμεις γίνονται φανερά, πάνω στο τραπέζι και πάνω σε συγκεκριμένες θέσεις και επίδικα. Για παρασκήνια και ίντριγκες ας κοιτάξει ο κ. Κασσελάκης τον καθρέφτη του. Όλα αυτά δεν αφορούν και εξοργίζουν την κοινωνία.
-Η Νέα Αριστερά στις ευρωεκλογές δεν επιδοκιμάστηκε, το αντίθετο θα έλεγα. Φαντάζομαι δεν θα συνεχίσετε μοναχική πορεία στο μέλλον.
Η Νέα Αριστερά είχε ένα εξαιρετικά δύσκολο έργο στις ευρωκλογές Με πέντε μήνες ζωής κλήθηκε να δώσει μια εκλογική μάχη στις πιο αντίξοες συνθήκες. Φυσικά το αποτέλεσμα ήταν κακό, ήταν μια ήττα. Η Νέα Αριστερά θα συνεχίσει να υπάρχει γιατί το πολιτικό κενό για το οποίο μιλήσαμε όταν συγκροτήθηκε ο πολιτικός μας φορέας συνεχίζει να υπάρχει. Θα έλεγα ότι οι λόγοι που κατέστησαν επιτακτική την δημιουργία της Νέας Αριστεράς συνεχίζουν να υφίστανται και μάλιστα είναι ακόμα πιο έντονοι σήμερα.
Ο διάλογος, η κοινή δράση, οι κοινές πρωτοβουλίες είναι για εμάς ταυτοτικά στοιχεία. Το έχουμε δείξει ήδη πολλάκις στη σύντομη πορεία μας.
Το επόμενο διάστημα η Νέα Αριστερά μπαίνει στην διαδικασία της επί της ουσίας ίδρυσης της ως κόμμα, με το συνέδριό μας που θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο. Εμείς απευθύνουμε κάλεσμα σε όλες τις ενεργές δυνάμεις, πρωτίστως τις κοινωνικές δυνάμεις, τους πολίτες, τα κινήματα, τις νέες και τους νέους να πάρουν την υπόθεση αυτή στα χέρια τους.
Η ανασύσταση της Αριστεράς δεν αφορά μόνο εμάς αλλά την ίδια την κοινωνία και την δημοκρατία στον τόπο μας.
-Τον κ. Πέτρο Κόκκαλη θα τον θέλατε στη Νέα Αριστερά;
Με τον Πέτρο Κόκκαλη έχουμε τακτική επαφή, υπάρχει μια αμοιβαία εκτίμηση. Αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης για παράδειγμα έχει πραγματικά σημαντικές και επεξεργασμένες θέσεις, από αριστερή μάλιστα σκοπιά. Η θητεία του στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το έδειξε νομίζω εμφατικά. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι το επόμενο διάστημα θα επιδιώξουμε και πιστεύω ότι θα βρεθούμε πολλές φορές στον ίδιο δρόμο ή στο ίδιο τραπέζι.
-Αρχίζει πάντως να γίνετε κοινή πεποίθηση πως οδηγούμαστε σε ένα αντίστροφο 2012, με το ΠΑΣΟΚ να καταλαμβάνει εκ νέου τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ να είναι ο δεύτερος πόλος στο πολιτικό σύστημα και να διεκδικήσει την εξουσία από τη ΝΔ στις προσεχείς εκλογές;
Δεν συμφωνώ με αυτό το σχήμα. Μιλάμε για εντελώς διαφορετικές συνθήκες, για ένα άλλο πολιτικό σύστημα, για μια άλλη Ελλάδα επιτρέψτε μου να πω. Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ εκείνης της περιόδου, από το 3% στην αξιωματική αντιπολίτευση κι έπειτα στην διακυβέρνηση, σε αυτό το ιστορικό ορόσημο, ήταν αποτέλεσμα σειράς παραγόντων. Κυριότερο αυτών ήταν η λαϊκή κινητοποίηση η οποία απέκτησε πολιτική έκφραση στον ΣΥΡΙΖΑ που μετέτρεψε την οργή και τα θέλω της κοινωνίας σε πολιτική πρόταση και ελπίδα. Στρατηγική που έγινε πλειοψηφική. Αυτός ο ΣΥΡΙΖΑ πια δεν υπάρχει.
Σήμερα δεν εκτιμώ πως το ΠΑΣΟΚ εκφράζει μια κάποια κοινωνική ανάγκη. Νιώθω ότι η όλη συζήτηση γίνεται με στενούς όρους σύγκρουσης γραφειοκρατιών και παραγοντισμών και είναι αποκομμένη από την κοινωνία.
Θεωρώ ότι έχουμε μπροστά μας μια ενδιαφέρουσα, κρίσιμη και ρευστή πολιτική περίοδο. Αυτό που χρειάζεται είναι μια νέα ελπίδα, μια νέα αρχή, μια επανατοποθέτηση αν θέλετε της Αριστεράς στο πολιτικό σκηνικό και στην συνείδηση της κοινωνικής πλειοψηφίας.
-Κατά την άποψή σας τι πρέπει να γίνει; Είναι πχ λύση η ανασύνθεση του χώρου; Και πώς μπορεί να μεθοδευτεί;
Δε μπορεί να γίνει αλλιώς κατά τη γνώμη μου. Χρειάζεται ανασύνθεση γιατί απλά το πολιτικό σκηνικό και ιδιαίτερα η αντιπολίτευση από τα αριστερά του κ. Μητσοτάκη δεν είναι σε κατάσταση η οποία μπορεί να απειλήσει την κυριαρχία του και άρα να βάλει φρένο στην καταστροφή. Δεν πρόκειται για κάτι που μπορεί να μεθοδευτεί, να γίνει με κόλπα, τακτικισμούς, συναλλαγές κάτω από το τραπέζι ή με την εξεύρεση ενός Μεσσία, ενός πιο προοδευτικού Μητσοτάκη.
Η όποια συζήτηση για κοινή δράση θα γίνει μόνο στην βάση προγραμματικών στόχων και στρατηγικής που βλέπει την υπέρβαση του σημερινού αδιεξόδου. Το παράδειγμα της Γαλλίας είναι πρόσφατο και πολύ συγκεκριμένο. Το Λαϊκό Μέτωπο πολεμήθηκε λυσσαλέα ακόμα και ως προοπτική από τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις της δεξιάς και του ακραίου κέντρου και φυσικά από τις οικονομικές ελίτ. Γέννησε όμως ελπίδα στους Γάλλους ψηφοφόρους και δημιούργησε μια πλημμυρίδα στην βάση της κοινωνίας, στη νεολαία και στον προοδευτικό και αριστερό κόσμο. Πλημμυρίδα που δεν μπορούσε με κανέναν τρόπο να σταματήσει. Και είδαμε πως με τρόπο πραξικοπηματικό και αντιδημοκρατικό ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν μεθόδευσε τελικά την τοποθέτηση ενός δεξιού πρωθυπουργού, κάνοντας δώρο στην ουσία στην ακροδεξιά.
Η ενότητα στην πράξη, στο πρόγραμμα και στους στόχους είναι που φοβίζει τις ελίτ και την Δεξιά γιατί αυτό συσπειρώνει τους πολίτες και αυτό μπορεί να νικήσει. Αυτό είναι που κατά τη γνώμη μας χρειάζεται και στη χώρα μας. Ένα Λαϊκό Μέτωπο ακολουθώντας το παράδειγμα της Γαλλίας.
Σε αυτή ακριβώς τη λογική, στην ΔΕΘ παρουσίασα την περασμένη εβδομάδα ένα πολύ συγκεκριμένο άξονα 6 προγραμματικών θέσεων που μπορούν να αποτελέσουν την βάση και αφορούν την ακρίβεια, την ενέργεια, την υγεία, τη στέγη, την κλιματική κρίση και την πολιτική προστασία και φυσικά την εργασία.
6 προγραμματικές προτάσεις που απευθύνονται στην κοινωνία, που απαντούν στα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζουν τα λαϊκά στρώματα και συγκρούονται ευθέως με συγκεκριμένα συμφέροντα και πρακτικές.
-Ο ρόλος του Αλέξη Τσίπρα;
Ο Αλέξης Τσίπρας προφανώς έχει διαγράψει τη δική του πορεία και στην Αριστερά και στη χώρα. Αυτό είναι αδιαμφισβήτητο. Στη μείζονα αυτή κρίση για τον ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε τη σιωπή, κάτι που αντικειμενικά ευνόησε τον κ. Κασσελάκη. Η στάση του εργαλειοποιήθηκε από τον κ. Κασσελάκη, την ηγετική ομάδα και τους υποστηρικτές του. Οι οποίοι βέβαια σήμερα τον καταγγέλουν ως υπονομευτή και δολοπλόκο. Δεν πρόκειται ούτε να κρίνω ούτε να υποδείξω ποιος θα είναι ο ρόλος του κ. Τσίπρα. Επιτρέψτε μου να σας πω όμως ότι εάν η συζήτηση γίνει πάλι με προσωποκεντρικούς όρους, είναι μια συζήτηση καταδικασμένη εν τη γενέσει της.
Βασίλης Σκουρής
