Κατά τη συζήτηση στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών “Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις”, ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής:Με το νομοσχέδιο δεν διαμορφώνεται εν τέλει ενιαίο και συνεκτικό νομοθετικό πλαίσιο για το ΠΔΕ που είναι και το ζητούμενο. Αυτό προκύπτει μεταξύ άλλων από τα εξής: (α) Προσθέτετε απλώς έναν ακόμη νόμο στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο αυξάνοντας έτσι την πολυπλοκότητά του. (β) Πολλές διατάξεις δεν ισχύουν αυτοτελώς αλλά με την επιφύλαξη υφιστάμενων νόμων ή αποφάσεων. Π.χ. στο άρθρο 5 όπου ορίζεται η έννοια της «δημόσιας επένδυσης» διαβάζουμε: «Δεν αποτελούν δημόσια επένδυση … οι δαπάνες για τη συντήρηση έργων που έχουν ολοκληρωθεί, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στο θεσμικό πλαίσιο των προγραμμάτων ή σε ειδικό θεσμικό πλαίσιο.» Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ούτε εσείς γνωρίζετε.
Επομένως, συμπεραίνουμε ότι το νομοσχέδιο δημιουργεί ασάφειες και γκρίζες ζώνες στις διαδικασίες του ΠΔΕ που θα δημιουργήσουν ανασφάλεια δικαίου. Δηλαδή κανείς δεν θα γνωρίζει τι ακριβώς ισχύει. Θεωρώ ότι αυτή είναι η στόχευσή σας. Η δημιουργία γκρίζων ζωνών ώστε να μπορέσετε να διαχειριστείτε αδιαφανώς τα δεκάδες δις πόρων που είναι διαθέσιμα για το ΠΔΕ τα επόμενα χρόνια. Αυτό είναι μείζον αναπτυξιακό έγκλημα. Θα κατασπαταλήσετε μια μεγάλη ευκαιρία της χώρας μας να ανασυγκροτηθεί παραγωγικά μετά τη δεκαετία μνημονίων και ύφεσης που την καταδικάσατε με τη χρεοκοπία του 2009.
Δύο είναι τα βασικότερα προβλήματα της επενδυτικής πολιτικής σας. (α) Η κακή ποιότητα των επενδύσεων που δεν γίνονται σε παραγωγικούς τομείς, δεν διευρύνουν την παραγωγική βάση της Ελληνικής οικονομίας . Αντ’ αυτού, αφορούν κυρίως την αγορά υφιστάμενων επιχειρήσεων (δημόσιων ή ιδιωτικών), την αγορά κόκκινων δανείων και το real estate. (β) Παρά την αναιμική αύξηση τα τελευταία χρόνια, οι ελληνικές επενδύσεις εξακολουθούν να υστερούν σημαντικά έναντι των ευρωπαϊκών μ.ο. Πρόκειται για το περίφημο επενδυτικό κενό που καθώς παραμένει μεγάλο υπονομεύει τη σύγκλιση μας προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Το μείζον πρόβλημα όμως είναι η αναπτυξιακή στρατηγική που επί χρόνια ακολουθείτε με απαράμιλλη συστηματικότητα. Δύο είναι τα κεντρικά χαρακτηριστικά της: (α) «Γη και ύδωρ» στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους ώστε να παράξουν πλούτο που υποτίθεται θα διαχυθεί κατόπιν στην υπόλοιπη κοινωνία. Και τι δεν τους έχετε δώσει: σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές, αντεργατική νομοθεσία, ιδιωτικοποιήσεις των πάντων, τη μερίδα του λέοντος του ΠΔΕ, θεσμικές επιλογές για επιμέρους ζητήματα όπως πχ οι ΑΠΕ στους μεγάλους ενεργειακούς ομίλους αντί για ενεργειακές κοινότητες ή η κατάχρηση ΣΔΙΤ αντί για δημόσια έργα. (β) Η ιδεοληψία σας ότι τα πάντα θα τα λύσουν οι αγορές και ότι το κράτος δεν μπορεί να διαδραματίσει ουσιώδη αναπτυξιακό ρόλο.
Η στρατηγική αυτή είναι κοινωνικά άδικη διότι τα οφέλη της ανάπτυξης κατανέμονται σε ελάχιστους. Είχαμε υπερπενταπλασιασμό κερδών εισηγμένων εταιρειών από το 2019 σε αντιδιαστολή προς την εξαιρετικά μειωμένη αγοραστική δύναμη μισθών-συντάξεων-προνοιακών επιδομάτων. Είναι όμως και αντιαναπτυξιακή διότι: (α) Εντείνει τις ανισότητες. (β) Εντείνει άλλα προβλήματα, πρωτίστως το δημογραφικό. (γ) Εφόσον δίνετε «γη και ύδωρ» στους οικονομικά ισχυρούς, αυτοί δεν έχουν κανένα κίνητρο να αλλάξουν. Έτσι όμως αναπαράγεται το στρεβλό αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρα μας. Δηλαδή, ο υποτονικός πρωτογενής και δευτερογενής τομέας, το μοντέλο φθηνής εργασίας, η υποεπένδυση σε έρευνα και τεχνολογία.
Άρα δύο είναι οι βασικοί λόγοι που δεν θα ψηφίσουμε επί της αρχής το νομοσχέδιο: (Ι) Δημιουργεί γκρίζες ζώνες ώστε να διαχειριστείτε αδιαφανώς τα δεκάδες δις πόρων για δημόσιες επενδύσεις. (ΙΙ) Προωθεί μια στρατηγική που εκτός από κοινωνικά άδικη είναι και αντιαναπτυξιακή.
