Σήμερα Πέμπτη ψηφίζεται το νομοσχέδιο του υπουργείου Τουρισμού «Ενίσχυση των τουριστικών υποδομών και τουριστικής εκπαίδευσης, επικαιροποίηση του πλαισίου άσκησης του επαγγέλματος των ξεναγών κτλ». Το νομοσχέδιο στην πραγματικότητα στοχεύει στην υπερεκμετάλλευση γης και θάλασσας για τον πολυτελή τουρισμό, στην ανεξέλεγκτη κερδοφορία μεγαλοξενοδόχων και επενδυτικών ομίλων χωρίς να ενδιαφέρεται για τη φέρουσα ικανότητα των τουριστικών περιοχών της χώρας, καταστρέφοντας τον πολύτιμο πόρο του φυσικού μας περιβάλλοντος.
Η πριμοδότηση όμως του υπερτουρισμού λειτουργεί ως κρυφός επιταχυντής της στεγαστικής κρίσης. Η Τράπεζα της Ελλάδας ήδη στην τελευταία έκθεσή της επισημαίνει ότι ο υπερτουρισμός ευθύνεται για τη μεγάλη αύξηση στις αξίες και τα ενοίκια κατοικιών τα τελευταία χρόνια που οδηγούν στην τεράστια στεγαστική κρίση. Η ελληνική στεγαστική κρίση είναι η μεγαλύτερη σε όλη την Ευρώπη. Ενα στα δυο νοικοκυριά στην Ελλάδα βρίσκονται σε στεγαστική κρίση, δηλαδή δαπανούν πάνω από το 40% του μηνιαίου εισοδήματός τους σε έξοδα στέγης (ενοίκιο ή στεγαστικό δάνειο, κοινόχρηστα, ρεύμα, νερό, θέρμανση, ψύξη), ενώ στην Ευρώπη η αναλογία είναι ένα στα δέκα. Οσον αφορά τα ενοίκια, αυτά έχουν αυξηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο κατά 30-40%, ενώ ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, της τάξης του 60%, εντοπίζεται στα μεγάλα αστικά κέντρα, σε ζώνες τουριστικού ενδιαφέροντος και τους τουριστικούς προορισμούς με πρώτα τα νησιά.
Η έξαρση αυτή στις τιμές οφείλεται στο ότι το Airbnb, που χρησιμοποιείται στην πραγματικότητα για ξένους τουρίστες, έχει ξεπεράσει σε παρεχόμενες κλίνες τις κλίνες των ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων. Σύμφωνα με την Ετήσια Εκθεση Ελληνικού Τουρισμού του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΙΝΣΕΤΕ), τον Ιούλιο του 2023 οι κλίνες με βραχυχρόνια μίσθωση ήταν 939.167 έναντι 885.624 των ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων.
Τη μεγάλη μερίδα της αγοράς της βραχυχρόνιας μίσθωσης κατέχουν εταιρείες οι οποίες αγοράζουν και μετατρέπουν κτίρια, συγκροτήματα ή σύνολο διάσπαρτων κατοικιών, δημιουργώντας παράνομα τουριστικά προϊόντα που δεν φορολογούνται και δεν ελέγχονται σύμφωνα με την τουριστική νομοθεσία. Η κυβέρνηση κάνει σαν να μη βλέπει αυτό που όλος ο κόσμος ξέρει, ότι δηλαδή εμφανίζονται ως βραχυχρόνιας μίσθωσης κατοικίες (Airbnb) παράνομα «Boutique Hotels».
Τελικά, η κυβέρνηση αδιαφορεί αν οι μόνιμοι κάτοικοι εκδιώκονται από τις γειτονιές τους και η μορφή των πόλεων ή των τοπικών κοινωνιών αλλάζει ριζικά. Αδιαφορεί αν την οξύτατη στεγαστική κρίση βιώνουν 900.000 νοικοκυριά που αντιπροσωπεύουν το 74,6% των νοικοκυριών τα οποία νοικιάζουν κατοικία, και είναι 1,2 εκατομμύρια σε σύνολο 4,33 εκατομμυρίων νοικοκυριών στη χώρα μας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και EUROSTAT, ενώ σε ακόμα πιο δύσκολη θέση βρίσκονται οι νέοι που αδυνατούν να νοικιάσουν ή /και να αγοράσουν σπίτι και ζουν στη γονική τους κατοικία.
Η σύνδεση της Golden Visa με την αγορά γης και κατοικιών έχει επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την κατάσταση στην αγορά ακινήτων. Τα μεγάλα ποσά που δίνονται για την αγορά ανεβάζουν και άλλο τις τιμές, ενώ ταυτόχρονα τα ακίνητα αυτά χρησιμοποιούνται ως Airbnb για τουριστικούς σκοπούς άτυπα.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Αριστεράς λοιπόν έκανε ένα πρώτο βήμα στη Βουλή για την αντιμετώπιση προβλήματος της στεγαστικής κρίσης. Κατέθεσε μία τροπολογία που προβλέπει ότι:
● Η βραχυχρόνια εκμίσθωση κατοικιών επιτρέπεται μόνον σε φυσικά πρόσωπα για έως δύο κατοικίες ανά ΑΦΜ.
● Δεν επιτρέπεται σε Νομικά Πρόσωπα (εταιρείες) κάθε είδους να εκμισθώνουν κατοικίες για βραχυχρόνια μίσθωση.
● Δεν επιτρέπεται σε πολίτες τρίτων χωρών η αγορά ακινήτων, γης και έτοιμων κατοικιών, για την απόκτηση της Golden Visa
Ως εισηγήτρια της Νέας Αριστεράς στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο ζήτησα από τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσές μου από τις υπόλοιπες Κοινοβουλευτικές Ομάδες να υποστηρίξουν την τροπολογία ως πρώτο βήμα συγκρότησης ενός ευρύτερου πλαισίου για τη στεγαστική κρίση. Το πλαίσιο αφορά την προστασία της πρώτης κατοικίας, το πλαφόν στα ενοίκια, την κατάργηση της Golden Visa, πρόγραμμα οικονομικά προσιτής κατοικίας με κοινωνικούς όρους, μέτρα κατά του υπερτουρισμού.
Από την Κυριακή το βράδυ και τη νίκη του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία πήραμε ως αριστεροί μία ανάσα. Το παράδειγμα του Νέου Λαϊκού Μετώπου δείχνει ότι οφείλουμε να ακούσουμε τα «ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟ» των πολιτών και να απαντήσουμε στα κατεπείγοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν με ένα συγκεκριμένο αντιπαραθετικό στη Δεξιά πρόγραμμα. Η σύνδεση υπερτουρισμού και στεγαστικής κρίσης νομίζω είναι ένα τέτοιο κατεπείγον πρόβλημα.
Θεανώ Φωτίου
