Η νίκη των Εργατικών στις εθνικές εκλογές του Ηνωμένου Βασιλείου είναι μόλις η τέταρτη νίκη του κόμματος από την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα 118 χρόνια της ιστορίας του. Παρά το γεγονός ότι κέρδισε χαμηλότερο ποσοστό ψήφων από τον Κόρμπιν το 2017, οι Εργατικοί του Στάρμερ κέρδισαν περισσότερες κοινοβουλευτικές έδρες λόγω του μονοεδρικού εκλογικού συστήματος που ισχύει στο ΗΒ.
Μια λογική εξήγηση για αυτό το αναμενόμενο εκλογικό αποτέλεσμα είναι η απουσία οποιασδήποτε διακριτής οικονομικής ή κοινωνικής προόδου τα τελευταία 14 χρόνια συντηρητικής διακυβέρνησης, σύμφωνα με συμβατικά στατιστικά μέτρα όπως το προσδόκιμο ζωής και το ΑΕΠ.
Διαχρονικά, το Εργατικό κόμμα έχει σαν σημείο αναφοράς την εκλογική νίκη του 1945 και το κοινωνικό και πολιτικό μεταρρυθμιστικό έργο του Κλέμεντ Άτλι στην μεταπολεμική περίοδο. Η νοσταλγία για συγκεκριμένες πολιτικές επιτυχίες δεν είναι απαραίτητα στάσιμη αλλά μεταλλάσσεται ανάλογα με τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Η ιδεολογική ηγεμονία του νεοφιλελευθερισμού, η εγκαθίδρυση της δημοσιονομικής εξυγίανσης και η σύσταση εταιρικών σχέσεων μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα έχουν καταστήσει την εκλογική νίκη του Νέου Εργατικού κόμματος το 1997 και την διακυβέρνηση του Τόνι Μπλερ πρότυπο επιτυχημένης εφαρμογής του Τρίτου Δρόμου.
Ο Τρίτος Δρόμος, όπως διατυπώθηκε από τον κοινωνιολόγο Άντονι Γκίντενς και εφαρμόστηκε από τον Μπλερ, είναι ένας επανασυντονισμός της σοσιαλδημοκρατίας που επιχειρεί να συμβιβάσει τις πολιτικές της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς. Παρά την ιδεολογική εξάντληση αυτού του εγχειρήματος τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, το Εργατικό κόμμα υπό την ηγεσία του Κιρ Στάρμερ επανέφερε τις βασικές αρχές του Τρίτου Δρόμου στο πολιτικό και επικοινωνιακό προσκήνιο για δυο διαφορετικούς και συνάμα αλληλένδετους λόγους. Πρώτον, ο Κιρ Στάρμερ θέλησε να αποστασιοποιηθεί από την πρόσφατη και σύντομη αριστερή κατεύθυνση του κόμματος υπό την ηγεσία του Τζέρεμι Κόρμπιν. Δεύτερον, στοχεύει στην επιστροφή σε μια υποτιθέμενη οικονομική σταθερότητα και πολιτική ομαλότητα που ήταν εμφανής στις κυβερνήσεις πριν από το δημοψήφισμα για το Brexit.
Ένας βασικός λόγος για τον οποίο η Βρετανία βρίσκεται σε οικονομικό και κοινωνικό τέλμα είναι ότι το πολιτικό σύστημα έχει καταλήξει περίπου στην ίδια θέση από εκεί που ξεκίνησε το 2010 με την παγκόσμια οικονομική κρίση. Με άλλα λόγια, το πολιτικό σύστημα καταλαμβάνεται από τεχνοκράτες που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση την αγορών και των συμφερόντων τους. Η εκλογική νίκη των Εργατικών βασίστηκε αποκλειστικά στην αποδοχή του προτεινόμενου πολιτικού προγράμματος από το κεφάλαιο και τα συντηρητικά ΜΜΕ και από την νοσταλγία των ψηφοφόρων για μια εποχή ευημερίας και ταξικής συναίνεσης.
Τόσο η απόρριψη αριστερών πολιτικών ως εκλογικά ανεπιτυχείς και κοινωνικά ανεπαρκείς, όσο και η έκκληση για ένα σταθερό οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον στο οποίο το κεφάλαιο θα είναι οχυρωμένο από λαϊκές αντιδράσεις και πολιτικές παρεμβάσεις υποδηλώνουν έλλειψη οράματος και κοινωνικής πολιτικής. Ο δύσβατος Τρίτος Δρόμος που επέλεξε ο Κιρ Στάρμερ διορίζει με έμμεσο τρόπο την ακροδεξιά του Φαράζ ως ανεπίσημη αξιωματική αντιπολίτευση στην κενή περιεχομένου πολιτική του κέντρου.
Κώστας Μαρωνίτης
