Αντιμετωπίζοντας τους τραγικούς θανάτους από τις πυρκαγιές, την πραγματικότητα της τεράστιας περιβαλλοντικής καταστροφής, τις περιουσίες που χάνονται, είναι φανερό ότι επί ΝΔ χάθηκαν πολύτιμα χρόνια για την αποτελεσματική προετοιμασία απέναντι στις πυρκαγιές, στο φόντο της εντεινόμενης κλιματικής κατάρρευσης. Μιλώντας στην εκπομπή «Καλοκαιρινή Ζώνη» του ACTION24, με τον δημοσιογράφο Γιώργο Παγάνη, επεσήμανα ότι υπάρχουν ελλείψεις σε προσωπικό, σε εξοπλισμό και μέσα πυρόσβεσης, τα μέσα είναι παλιά, αλλά, κυρίως είναι παλιός ο σχεδιασμός, δεν αντιστοιχεί με τις νέες συνθήκες. Παρακάτω ορισμένα σημεία από όσα είπα:
Άκουσα με προσοχή και τον κ. Μαρκόπουλο πριν, που μίλησε για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της στρατηγικής αντιμετώπισης των «mega-fires», που δεν είναι ένα ελληνικό φαινόμενο. Αν τελικά υπάρχει αυτή η εκτίμηση, προέκυψε τώρα; Δεν είχαμε αυτά τα στοιχεία, έστω σε μικρότερη ένταση, αλλά αρκετά πυκνά ως φαινόμενα, τα προηγούμενα χρόνια; Η παρούσα κυβέρνηση σύστησε πριν από μερικά χρόνια το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Επιτρέπεται τόσα χρόνια μετά το οργανόγραμμά του να μην έχει υλοποιηθεί; Πως συνάδει η αναγκαιότητα της νέας στρατηγικής, προσαρμοσμένης στα νέα δεδομένα, με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στις αρχές Ιουλίου, που έλεγε ότι είμαστε πανέτοιμοι; Πόσο πανέτοιμοι ήμασταν και ποια τακτική υποστηρίζει αυτή τη στρατηγική προσαρμογής στα νέα δεδομένα, όταν διαπιστώνεται φέτος, στη μέση της περιόδου, ότι υπάρχουν 3.500 κενά στο Πυροσβεστικό Σώμα; Όταν σε πολλές περιοχές της χώρας -θυμάμαι τη Ρόδο τελευταία- είναι άνω των 15 ετών τα οχήματα της πυρόσβεσης; Όταν από το Ταμείο Ανάκαμψης έχει αξιοποιηθεί μόνο 0,5% των χρημάτων που προορίζονται για την πυρασφάλεια; Άρα εκ του αποτελέσματος, διαπιστώνοντας ότι ζούμε μια πύρινη τραγωδία, μια πύρινη κόλαση, βλέπουμε ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας σχεδιασμός εξαρχής. Υπήρξε στα λόγια. Υπήρξε επικοινωνιακά. Χάσαμε τέσσερα χρόνια, τρία, πόσα θέλετε, δυόμιση; Τα χάσαμε, όμως, διότι έχουμε παλιό σχεδιασμό, παλιά μέσα, αναποτελεσματικά.
Με σκυμμένο το κεφάλι πάνω από το πρόβλημα, αυτή τη στιγμή χρειάζεται να επαναχαραχθεί ένα εθνικό σχέδιο για την αντιμετώπιση και αυτού του τύπου πυρκαγιών, προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα της κλιματικής κατάρρευσης. Μια ιδέα που κατέθεσε ο σύντροφός μας Ευκλείδης Τσακαλώτος, είναι ότι κάθε Μάρτη στη Βουλή θα πρέπει να παρουσιάζεται ένα συγκροτημένο σχέδιο αντιμετώπισης των πυρκαγιών για την χρονιά που έρχεται. Εκεί να δούμε τι δουλειές χρειάζονται όλο τον χρόνο, τι δρόμοι πρέπει να ανοίγονται στα δάση, πως αξιοποιούμε την επιστημονική γνώση. Διότι τα τελευταία χρόνια, από τότε που πήραν από τα δασαρχεία και από τις δασικές υπηρεσίες την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, ένα δομικό πρόβλημα, μια αδυναμία, είναι ότι αποστερήσαμε τον βραχίονα του ΠΣ που σχετίζεται με την κατάσβεση, από την επιστημονική γνώση του κάθε τύπου πυρκαγιάς. Δυστυχώς έχουμε μεγάλη αρνητική εμπειρία. Είχαμε καταθέσει ένα σχέδιο, το «πόρισμα Goldammer», μετά την εθνική τραγωδία στο Μάτι, που δεν αξιοποιήθηκε. Τώρα πλέον, νομίζω ότι πρέπει να τα δούμε όλα εξαρχής.
Καλό είναι το 112, αλλά δεν είναι πρόληψη, ούτε πυρόσβεση, ούτε πρέπει να λειτουργεί εις βάρος μιας ουσιαστικής αντιμετώπισης, να στέλνουμε 112, να γίνεται η εκκένωση και μετά «ασ’ το να καεί μέχρι τη θάλασσα». Το λέω λίγο απλοποιημένα και τραβηγμένα, αλλά έχει υπάρξει μια τέτοια στάση. Άκουσα ότι τελικά ο πρωθυπουργός αποδέχτηκε το αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για συζήτηση στη Βουλή, σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών. Περιμένουμε να ακούσουμε αν θα υπάρξει κάτι καινούργιο.
Ας σοβαρευτούμε ως κράτος, το οποίο φαίνεται ότι είναι αναποτελεσματικό, διότι προ μηνών είχα ακούσει μια δήλωση από τον κ. Σκυλακάκη σε σχέση με τη φύλαξη των δασών, ότι η απάντηση πρέπει να είναι να την αναλάβει ο ιδιωτικός τομέας μέσα από μια λογική ΣΔΙΤ. Τελικά τι θα κάνει αυτό το Δημόσιο; Τα νοσοκομεία ΣΔΙΤ, τα δάση ΣΔΙΤ, μόνο τα σύνορα δεν μας έχουν πει να είναι με ΣΔΙΤ. Υπάρχει ανάγκη να σοβαρευτεί και να εκσυγχρονιστεί το κράτος. Δεν είναι μόνο θέμα προσλήψεων, είναι και θεσμική η θωράκιση. Απέναντι στη λογική ενός Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, εμείς λέγαμε ότι πρέπει να υπάρχει μια Εθνική Αρχή. Δεν είναι θέμα πολιτικής μόνο μιας κυβέρνησης, πρέπει να ακολουθείται διαχρονικά μία πολιτική απέναντι σε αυτού του είδους τα φαινόμενα στον τομέα της πυροπροστασίας. Μετά το 2018 εμείς αυτό είχαμε βάλει πάνω στο τραπέζι και είχε γίνει ένας πολύ οργανωμένος διάλογος με την ΚΕΔΕ, με επιστημονικούς φορείς, που είχε καταλήξει στο πόρισμα της επιτροπής Goldammer, που προέβλεπε μια σειρά από τέτοιου είδους λύσεις και στρατηγικές αντιμετώπισης του ζητήματος.
Θα θυμίσω ότι είχε υπάρξει και ένα πρόγραμμα απασχόλησης για δασοπροστασία από τον ΟΑΕΔ, με χιλιάδες εργαζόμενους το οποίο το σταμάτησε η ΝΔ. Έκανε και κάτι άλλο προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στην Ελλάδα έχουμε τοπικούς φορείς προστασίας διαφόρων ευαίσθητων οικολογικά περιοχών. Διέλυσε όλες τις διοικήσεις και τα πήρε όλα στο υπουργείο. Το φαράγγι της Σαμαριάς είχε έναν πολύ καλό Φορέα προστασίας με ένα Διοικητικό Συμβούλιο από ντόπιους. Δεν υπάρχει πια, όλα πήγαν στις υπηρεσίες ενός υπουργείου στην Αθήνα. Απρόσωπα πράγματα. Πρέπει η τοπική κοινωνία να εμπλακεί στην υπόθεση της προστασίας του περιβάλλοντος, της πρόληψης και της κατάσβεσης.
Τις επόμενες ημέρες ελπίζω να ακούσουμε συγκεκριμένες προτάσεις και ιδέες, καθώς και για έναν σχεδιασμό ο οποίος δεν θα είναι εφήμερος, αλλά διαχρονικός, στρατηγικός και θα μπορεί να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες. Στα θέματα της κλιματικής κρίσης η Ελλάδα στερείται ενός ουσιαστικού στρατηγικού σχεδιασμού. Δεν μπορεί η χώρα μόνο κατ’ όνομα να αντιλαμβάνεται αυτό το οποίο συντελείται σε παγκόσμια κλίμακα και να μην αντιστοιχείται με το μοντέλο παραγωγής, ζωής και κατανάλωσης το οποίο προωθούμε. Αυτό είναι το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα του κόσμου σήμερα, ξεπερνάει τα ελληνικά σύνορα. Με αυτή την έννοια, αυτό που είπε πριν η κ. Μπέη είναι ένα βαρύ ατόπημα των ευρωβουλευτών της ΝΔ. Όταν σε επίπεδο Ευρώπης συζητούν τα θέματα του κλίματος μέσα από τον νόμο για την προστασία της φύσης και αυτό το καταψηφίζει η πλευρά της ΝΔ, φαίνεται ότι δεν αντιλαμβάνεται που έχουμε φτάσει. Είδατε τα στοιχεία φέτος. Είχαμε τον πιο ζεστό Ιούλιο από τότε που καταγράφονται οι θερμοκρασίες. Η Μεσόγειος φλέγεται. Το βλέπουμε κι εμείς, θυμηθείτε τη ζωή μας πριν από 20-30 χρόνια εδώ στην Αττική τον Αύγουστο. Έχει αλλάξει. Άρα, θέλει πολιτικές που να αποτρέπουν την αύξηση της θερμοκρασίας, δηλαδή λιγότερες εκπομπές αερίων, έναν σχεδιασμό που θα είναι τολμηρός, αποφασιστικός, που δεν μπορεί να αφεθεί να τον υλοποιούν τα διάφορα ατομικά και ιδιωτικά συμφέροντα. Χρειάζεται παρέμβαση σωτηρίας από την Πολιτεία.
