Τον Ιανουάριο του 2021, η Νίκη Κεραμέως θεσπίζει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στα ΑΕΙ, βάζοντας ταβάνι στα όνειρα των παιδιών που μέσω της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ελπίζουν να ζήσουν μια καλύτερη ζωή. Η πρόκληση για τα παιδιά από τα λαϊκά στρώματα να ακολουθήσουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι δύσκολη και καλούνται να πραγματοποιήσουν τα όνειρα τους μέσα από τις συμπληγάδες πέτρες των πανελλαδικών εξετάσεων που επί της αρχής είναι ένα σύστημα που διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες. Η εισαγωγή της ΕΒΕ από το 2021 αποτελεί ένα πρόσθετο μεγάλο εμπόδιο για τους υποψηφίους, ιδίως για τις αδύνατες κοινωνικά και ταξικά ομάδες. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 3 υποψηφίους αποκλείεται από την τριτοβάθμια εκπαίδευση λόγω της ΕΒΕ, η οποία λειτουργεί ως ταξικό εμπόδιο. Το 2021, περίπου 22.500 υποψήφιοι με πολύ καλές βαθμολογίες έμειναν εκτός λόγω της ΕΒΕ. Το 2022 το 40% των υποψηφίων δεν κατάφερε να εισαχθεί σε πανεπιστημιακά ιδρύματα και αναγκάστηκε να επιλέξει ιδιωτικά ΙΕΚ και κολέγια.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εδώ και τέσσερα χρόνια στοχευμένα και με σχέδιο προχωρά στη διάλυση της δημόσιας παιδείας, στην πλήρη εξαθλίωση και φτωχοποίηση των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων και στη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Τι και αν πήρε πίσω την πανεπιστημιακή αστυνομία; Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει επιλέξει συνειδητά τον δρόμο της βίας και της καταστολής απέναντι στα κινήματα και στον δρόμο, και όσον αφορά τη νεολαία επιδιώκει τη φίμωση και την πλήρη απολιτικοποίηση της. Για αυτό και μια από τις βασικότερες αιχμές του πολιτικού τους σχεδίου είναι η διάλυση της δημόσιας παιδείας με διάφορα μέτρα, με προμετωπίδα την αναθεώρηση του άρθρου 16.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η στάση του ΠΑΣΟΚ-ΚινΑλ, καθώς σύμφωνα με τον Νίκο Ανδρουλάκη δεν είναι αρνητικοί στην αναθεώρηση του άρθρου 16 ανοίγοντας τον δρόμο προς τη θεσμοθέτηση μη κρατικών ΑΕΙ μέσω διακρατικών συμφωνιών. Υπό το πρόσχημα της «προόδου», προσπαθούν να δημιουργήσουν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αποτελούν τα ιδιωτικά κολέγια πρόοδο όσο οι φοιτητές στα δημόσια Πανεπιστήμια δεν έχουν διδακτικό προσωπικό και μέλη ΔΕΠ και φοιτητικές εστίες; Το μίσος τους για οτιδήποτε δημόσιο και δωρεάν τους ωθεί να επιδιώκουν την ιδιωτικοποίηση κάθε κοινωνικού αγαθού (ρεύμα, νερό). Η προηγούμενη κυβέρνηση προσπάθησε να πλήξει το δημόσιο πανεπιστήμιο και να επιβάλει την καταπίεση της δημοκρατίας μέσα στα ιδρύματα, με τα ενιαία ψηφοδέλτια, την ΟΠΠΙ και τώρα αναπροσάρμοσε το πρόγραμμα της με τη νέα κυβέρνηση του 40% σκοπεύοντας να διαλύσει ότι δεν πρόλαβε τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια. Η ΕΒΕ είναι ένα παράδειγμα που αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται την παιδεία: αν γράψεις 3.000 μόρια δεν μπορείς να σπουδάσεις ενώ αν έχεις 3.000 να δώσεις σε ιδιώτες ημέτερους φίλους, μπορείς.
Έτσι, μία μαθήτρια που είχε εξαιρετική επίδοση στις πανελλαδικές εξετάσεις, με βαθμούς όπως 19,9 σε Μαθηματικά και Φυσική, 19,8 στη Χημεία και 16,1 στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, καθώς επίσης 18 στο ειδικό μάθημα του Γραμμικού Σχεδίου, μένει εκτός σχολών με βάση πολύ χαμηλότερη από τη δική της επίδοση. Η ίδια επισήμανε το παράδοξο ότι υπάρχει εμπόδιο για την είσοδο στα πανεπιστήμια μέσω ενός ειδικού μαθήματος που δεν διδάσκεται στο σχολείο (είτε πρόκειται για το ελεύθερο σχέδιο είτε το γραμμικό). Η ίδια τόνισε ότι δεν ζητάει μια θέση στην Αρχιτεκτονική Αθηνών, καθώς υπάρχουν άλλοι πιο ικανοί μαθητές που την διεκδικούν. Ωστόσο, είναι θέμα αδικίας. Και όσο περισσότερο το επισημαίνουμε, μπορεί κάτι να αλλάξει στο τέλος. Επανέλαβε ότι η ΕΒΕ, ιδίως στα ειδικά μαθήματα, μπορεί να είναι αδικαιολόγητη. Δεν αναφέρεται σε έναν συγκεκριμένο, προκαθορισμένο αριθμό θέσεων από το κάθε πανεπιστήμιο, αλλά βασίζεται στον μέσο όρο των μαθητών, οι οποίοι επιθυμούν να εισαχθούν σε μια σχολή με συγκεκριμένο πρόγραμμα, για παράδειγμα, στην Αρχιτεκτονική.
Η επιστολή της υποψήφιας: Γεια σας, ονομάζομαι Ζηνοβία Κονταξοπούλου, μόλις έδωσα πανελλήνιες και σας στέλνω γιατί πραγματικά βρίσκομαι σε κατάσταση απελπισίας, γνωρίζοντας ότι ενώ έχω συγκεντρώσει λίγο παραπάνω από 22 χιλιάδες μόρια για αρχιτεκτονική Αθηνών, δεν μπορώ καν να δηλώσω τη συγκεκριμένη σχολή, λόγω της ΕΒΕ στο ελεύθερο σχέδιο (η διαφορά μου είναι 0,6 μονάδες)! …ένα μάθημα που δεν διδάσκεται καν στο σχολείο… είναι άδικο… τόσα παιδιά που έχουν προσπαθήσει και ενδεχομένως τα έχουν καταφέρει να περιορίζονται από ένα τέτοιο νομοσχέδιο… Ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Μαρέλ Ζαχαρέλου