Η Γαλλία θυμίζει κάποιον που ανάβει σπίρτο για να βρει τον δρόμο του σε μια σκοτεινή πυριτιδαποθήκη, με την ανάφλεξη να είναι θέμα τύχης. Η κρίση στη Γαλλία έστειλε το πρώτο ηχηρό μήνυμά της την Ανοιξη του 2002, όταν ο Λεπέν πέρασε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών αποκλείοντας τον πρωθυπουργό Ζοσπέν. Από τότε πέρασαν από το Ελιζέ ο Σαρκοζί και ο Ολάντ με την κρίση να βαθαίνει.
Ο μεν Σαρκοζί υιοθέτησε την ακροδεξιά ρητορική, ο δε Ολάντ προσπάθησε να πετύχει εθνική ενότητα απέναντι στους τζιχαντιστές.
Τις υπεκφυγές και την ανικανότητα της γαλλικής πολιτικής ελίτ να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών την αντικατέστησε μετά το 2017 ο μόνιμος εκβιασμός του Μακρόν που συνοψίζεται στη φράση «ή εγώ ή η Λεπέν».
Ο κοινωνικός αποκλεισμός και η περιθωριοποίηση έχουν υποβαθμίσει τη διαφορετική εθνική καταγωγή και θρησκεία και τείνουν να αναιρέσουν όχι μόνον την υπακοή στους δημοκρατικούς θεσμούς, αλλά και το ανήκειν στο γαλλικό έθνος για μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
Στα προάστια των μεγάλων πόλεων της Γαλλίας η έλλειψη μιας στρατηγικής για την αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής περιορίζει εκ των πραγμάτων την παρέμβαση του κράτους στη σκληρή καταστολή.
Οταν το βράδυ της 14ης Ιουλίου του 1789 έφτασαν στις Βερσαλίες τα νέα για την πτώση της Βαστίλης, ο Λουδοβίκος ο 16ος ρώτησε έναν αυλικό αν πρόκειται για μια εξέγερση για να πάρει την απάντηση «Οχι μεγαλειότατε, είναι επανάσταση».
Πριν από σαράντα και πλέον χρόνια, το 1981, ήλθε στην εξουσία ο Μιτεράν με ένα πρόγραμμα που υποσχόταν τη ρήξη με τον καπιταλισμό.
Δύο χρόνια αργότερα, το 1983, δρομολογούνταν στο όνομα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και της παγκοσμιοποίησης η πρώτη προσπάθεια σταδιακής προσαρμογής του γαλλικού μοντέλου στους αγγλοσαξονικούς κανόνες του παιχνιδιού.
Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού ή κάποιο από τα ολοένα πιο συχνά επεισόδια τυφλής αστυνομικής βίας κάποια στιγμή θα γίνουν για μεγάλη μερίδα του πληθυσμού κίνητρο για το πέρασμα από τη μαχητική διαμαρτυρία στην εξέγερση.
Η κυβερνώσα ελίτ της Γαλλίας αντιμετωπίζει τα κοινωνικά στρώματα που περιθωριοποιούνται ως τους ηττημένους της παγκοσμιοποίησης, με μόνη συνταγή αντιμετώπισης τη συνέχιση της καταστολής.
Λίγο μετά την παλινόρθωση των Βουρβόνων το 1815, μετά από είκοσι έξι χρόνια αυτοεξορίας, ο Ταλεϊράνδος σχολίασε «Δεν κατάλαβαν τίποτε, δεν έμαθαν τίποτε», μια αποτίμηση που σήμερα αφορά κατά κύριο λόγο τον Μακρόν.
Γιώργος Καπόπουλος
