Είμαστε η Αριστερά. Και έχουμε μαζί μας πείρα από χιλιάδες ώρες πλεύσης
«Σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα τα
πάντα περιπλέκονται από την
παρουσία της αντίπαλης ομάδας»
Ζαν Πολ Σαρτρ
Ο πατέρας μου υπηρέτησε, πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Ναυτικό, και συγκεκριμένα στο θωρηκτό «Αβέρωφ». Στις διηγήσεις του έλεγε ότι η πιο δύσκολη, η πιο βαριά, η πιο βρόμικη, η πιο πολύπλοκη, η πιο επικίνδυνη δουλειά πάνω στο καράβι (με υπαρκτό το ενδεχόμενο θανάσιμων τραυματισμών ή απώλειας προσωπικού από πτώση στη θάλασσα) ήταν η ανθράκευση εν πλω. Ο εφοδιασμός με καύσιμη ύλη (άνθρακας τότε) ενώ το βαρύ και μεγάλο πλοίο βρίσκεται σε πλεύση. Ένας εφοδιασμός ο οποίος πρέπει να γίνει με απόλυτη επιτυχία: χωρίς να πέσει η ταχύτητα, χωρίς παρέκκλιση από την πορεία προς το προκαθορισμένο σημείο (που κι αυτό έχει προεπιλεγεί για συγκεκριμένους λόγους), χωρίς ούτε στιγμή να κινδυνεύσει το φέρον (το πλοίο) από το φερόμενο (το πλήρωμα, όλο το πλήρωμα∙ από τον πλοίαρχο μέχρι τον τελευταίο ναύτη).
Ανθράκευση εν πλω: μια απίστευτη χορογραφία ευθύνης, συνεννόησης, ακρίβειας, συναίσθησης του χρόνου, μια χορογραφία όπου όλοι είναι ίσοι, ιεραρχημένοι, απαραίτητοι επειδή βρίσκονται πάνω στο ίδιο σκαρί και παλεύουν με τον ίδιο εχθρό. Αν η ανθράκευση εν πλω αποτύχει, τότε ακόμα και το πιο αξιόπλοο θωρηκτό θα μείνει χωρίς προωθητική ύλη, έρμαιο των κυμάτων, απροστάτευτο από εχθρικές ενέργειες, αφού οι δυνατότητες πλεύσης και μάχης θα είναι ανενεργές, οπότε κανένας ατομικός ηρωισμός, καμιά ατομική ή αποσπασματική συλλογική αυτοθυσία θα σταθούν αρκετά για να το σώσουν. Και δεν θα φταίει κανένας εχθρός που θα ανοίξει πυρ εναντίον του για να το βυθίσει. Ο εχθρός γι’ αυτό είναι εχθρός: επειδή ο σκοπός του είναι η δική σου βύθιση.
Ανθράκευση εν πλω λοιπόν. Αυτή είναι η βαριά όσο και απαραίτητη δουλειά που πρέπει να γίνει στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μέσα στη φουρτουνιασμένη πραγματικότητα της εκλογικής του συντριβής κατά 600.000 ψήφους ή της απώλειας 12 μονάδων από το εκλογικό ποσοστό των προηγούμενων εκλογών, με αποτέλεσμα την πρωτιά της Ν.Δ. κατά 20 μονάδες.
Ανθράκευση εν πλω, ανάλυση εν κινήσει, κριτική και αυτοκριτική (με συναίσθηση όρων και ορίων) σε συνθήκες αυξημένης ταχύτητας. Τι δεν έγινε σωστά αλλά και τι έγινε σωστά. Μέχρι τις επόμενες εκλογές δεν υπάρχει καιρός για καθυστερήσεις, για αμηχανίες, για νευρόσπαστες κινήσεις που μοιραία θα οδηγήσουν σε καινούργια λάθη. Ίσα-ίσα που μέρος της όλης προσπάθειας είναι να διερευνηθούν οι εσώτερες διαστάσεις του χρόνου, οι απαραίτητες ποιοτικές «βραδύτητες», ώστε να μην μείνει ανεκμετάλλευτο και το ελάχιστο δευτερόλεπτο.
Είμαστε η Αριστερά. Και έχουμε μαζί μας πείρα από χιλιάδες ώρες πλεύσης. Την πείρα από χιλιάδες ναυμαχίες – άλλες χαμένες, άλλες κερδισμένες. Είμαστε όμως η Αριστερά αυτής της στιγμής. Δεν κάνουμε οπισθοπορεία για να βρούμε τα αίτια της συντριβής. Ούτε αφήνουμε το πηδάλιο να γυρίζει τρελά με την ελπίδα πως θα γυρίσει το πλοίο μόνο του όρτσα στον καιρό. Για να έχεις όρτσα τον καιρό, ο απόλυτος κανόνας είναι να ξέρεις προς τα πού και για ποιον λόγο πηγαίνεις. Κι αν αυτό χάθηκε, πρέπει απαραιτήτως να ανακτηθεί. Εν κινήσει. Εν στάσει το πλοίο μπατάρει.
Εν κινήσει, με ακρίβεια και χωρίς πανικό. Χωρίς καπεταναίικους βοναπαρτισμούς, χωρίς καπετανάτα διαφορετικών παραγγελμάτων, χωρίς ατομικά γιουρούσια στο πουθενά του τύπου «μόνος μου και όλοι τους». Αν θέλαμε να είμαστε μόνοι, θα καθόμασταν στο σπίτι να βλέπουμε τηλεόραση και τις αναμονές μας, τις εύνοιες και τις μεροληψίες μας θα τις διαμόρφωναν οι άπνοιες, το στάσιμο νερό της μικρής τετράγωνης λίμνης που λέγεται τηλεόραση. Όμως, κατά πώς λέει και ο Ουίλιαμ Μπλέικ, «από το στάσιμο νερό να περιμένεις δηλητήριο». Το «δηλητήριο» που σε εμποδίζει να δεις καθαρά, να νιώσεις ακέραια και να κατανοήσεις βαθιά.
Και μαζί να μην ξεχάσουμε ότι το δηλητήριο δεν επιδρά μόνο στους άλλους. Επιδρά και σ’ εμάς. Η αποτοξίνωση επείγει. Και πρέπει να γίνει εν κινήσει. Εν πλω. Το ταξίδι στην ανοιχτή θάλασσα της πραγματικότητας και της Ιστορίας συνεχίζεται. Και σ’ αυτό το ταξίδι σημασία έχει ο προορισμός. Αλλιώς η ομορφιά του ταξιδιού γίνεται γάγγραινα. Και ναυάγιο.
Κώστας Καναβούρης
