–Κύριε Ξανθέ, ύστερα από 16 μήνες, επιστρέφουν στα καθήκοντά τους οι υγειονομικοί που δεν είχαν εμβολιαστεί κατά του κορωνοϊού καθώς το ΣτΕ, έκρινε παράνομη και αντισυνταγματική την παράταση του υποχρεωτικού εμβολιασμού των εργαζομένων σε δομές υγείας. Η κυβέρνηση διαχειρίστηκε σωστά το ζήτημα; Μετά από τόσες θυσίες είναι δυνατόν να δίνεται δικαστική διέξοδος σε μια κατηγορία εργαζομένων που αρνήθηκε να συμμορφωθεί μ’ ένα θέμα «ζωής και θανάτου»;
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί σοβαρή πολιτική ήττα για την κυβέρνηση και προσωπικά για τον Υπουργό Υγείας κ. Πλεύρη, ο οποίος επέμεινε για 1,5 χρόνο σε μια ακραία και τιμωρητική επιλογή που δεν είχε κανένα ουσιαστικό όφελος για τη Δημόσια Υγεία.
Εμείς δεν υπερασπιστήκαμε το «δικαίωμα» τους στο μη εμβολιασμό, τον οποίο θεωρούσαμε και θεωρούμε ως την κρισιμότερη προληπτική παρέμβαση έναντι της covid-19 , αλλά το θεμελιώδες δικαίωμα στην εργασία και στην αξιοπρεπή επιβίωση.
Η επιστροφή ήρθε με τραγική καθυστέρηση με βάση την απόφαση του ΣτΕ, ενώ το θέμα μπορούσε να λυθεί με πολιτική απόφαση , αξιολογώντας έγκαιρα τα νέα επιδημιολογικά δεδομένα. Δεν μπορεί να έχει καταργηθεί κάθε περιοριστικό μέτρο και μην τηρούνται πουθενά τα standards ασφαλείας από την άνοιξη του 2022, και οι εργαζόμενοι σε αναστολή να επανέρχονται 9 μήνες μετά επειδή ο Υπουργός Υγείας έχει ακροδεξιά κουλτούρα αυταρχισμού και «σιδηράς πυγμής» .
–Πριν από λίγες ημέρες δηλώσατε ότι το ΕΣΥ έχει βρεθεί στο όριο της λειτουργικής κατάρρευσης με πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης και ότι οι ελλείψεις φαρμάκων ευρείας κατανάλωσης αποτελούν «κανονικότητα». Τι θα κάνατε στη θέση του κ. Πλεύρη για να αναστρέψετε την εικόνα που καταγγέλλετε;
Κατ’ αρχάς δεν θα νομοθετούσαμε την οριστική διάλυση και ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ με την κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών, στην οποία προχώρησε το Υπουργείο Υγείας για να ευνοήσει τους κλινικάρχες και τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Επίσης θα αναβαθμίζαμε σοβαρά τις αποδοχές των γιατρών ΕΣΥ (στην πρόταση που παρουσίασε ο Α.Τσίπρας στη ΔΕΘ προβλέπεται αύξηση 60% στο ειδικό ιατρικό μισθολόγιο ) και του υπόλοιπου υγειονομικού προσωπικού, θα θεσμοθετούσαμε την ένταξη των εργαζομένων του ΕΣΥ στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και θα δρομολογούσαμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις για να αντιμετωπιστεί δραστικά το brain drain και η κρίση στελέχωσης των δημόσιων δομών υγείας (μηχανισμός αυτόματης προκήρυξης των κενών θέσεων λόγω συνταξιοδότησης, μόνιμη παραμονή των συμβασιούχων στο σύστημα, 15.000 στοχευμένες προσλήψεις σε τομείς που ανεπαρκεί διαχρονικά το ΕΣΥ κλπ).
Και όσον αφορά τις ελλείψεις στα φάρμακα, έχουμε τονίσει ότι η διεθνής διάσταση του προβλήματος δεν «αθωώνει» την κυβέρνηση, η οποία έχει τεράστια πολιτική ευθύνη για τα καθυστερημένα και ανεπαρκή αντανακλαστικά της.
Γιατί δεν είναι μόνο νεοφιλελεύθερη και εμμονικά εναντίον της κρατικής παρέμβασης στην αγορά , αλλά και γιατί ανέχεται συστηματικά την κερδοσκοπία στο χώρο του φαρμάκου, σε βάρος της Δημόσιας Υγείας.
Σήμερα, πέρα από την αυτονόητη και επ’ αόριστον απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών, είναι ζωτικής σημασίας ο συνεχής έλεγχος των αποθεμάτων των φαρμακαποθηκών και ο real time έλεγχος των πωλήσεων τους από τον ΕΟΦ, η αυστηρή τήρηση της υποχρέωσης των φαρμακευτικών εταιρειών και των φαρμακαποθηκών για αποθέματα τρίμηνης διάρκειας η δημιουργία «εθνικού αποθέματος» σε ζωτικής σημασίας φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά, τα αναλγητικά , τα αντιφυματικά κλπ, καθώς και η δημιουργία Παρατηρητηρίου ελλείψεων και έγκαιρης παρέμβασης στην αγορά, όπως πρότεινε ο Ηλίας Μόσιαλος.
Και, φυσικά, απαιτούνται διεθνείς πρωτοβουλίες της χώρας για μια πανευρωπαϊκή ρύθμιση στο πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων. Ζούμε τη χρεωκοπία του παγκόσμιου συστήματος παραγωγής και διάθεσης φαρμάκων και χρειαζόμαστε νέο βιώσιμο πλαίσιο σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα εγγυάται την ισότιμη πρόσβαση όλων των ανθρώπων τόσο στα παλιά και αποτελεσματικά φάρμακα , όσο και στη φαρμακευτική καινοτομία.
–Ο κ. Τσακαλώτος εξέδωσε ένα βιβλίο με τίτλο «Με την πλάτη στον τοίχο», παρουσιάζοντας το έργο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Θα ήθελα να επισημάνω ότι κατά την παρουσίαση – όπου ήσασταν ομιλητής – δεν έγινε αναφορά στη συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ, αλλά και στην συναίνεση σας για την δημιουργία του υπερταμείου με όλες της συνέπειες αυτής της απόφασης. Το ερώτημα είναι: Οι άλλες κυβερνήσεις από το 2009 έως το 2015 δεν ήταν «με την πλάτη στο τοίχο» ή ήταν μόνο «μνημονιακές», όπως καταγγέλλατε;
Ο ισχυρισμός του βιβλίου του κ.Τσακαλώτου είναι ότι στο ίδιο μνημονιακό πλαίσιο υπήρξαν διαφορετικές πολιτικές ιεραρχήσεις και επιλογές μεταξύ των κυβερνήσεων ΝΔ-ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Γιατί ήταν διαφορετικές οι αξιακές αφετηρίες και οι κοινωνικές προτεραιότητες των κυβερνητικών σχημάτων.
Στην 1η φάση ( ΝΔ-ΚΙΝΑΛ) προτεραιότητα ήταν, με πρόσχημα τις μνημονιακές υποχρεώσεις , η υλοποίηση του σχεδιασμού της εγχώριας επιχειρηματικής ελίτ για ανατροπές στο εργασιακό τοπίο, συρρίκνωση δικαιωμάτων και ολιγοπωλιακή αναδιάρθρωση της αγοράς. Ενώ στη δική μας διακυβέρνηση, προτεραιότητα ήταν η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και της υγειονομικής φτώχειας και η στήριξη του Κοινωνικού Κράτους.
Με άλλα λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν «εντός και εναντίον του Μνημονίου».
Υπήρξε μια νέα «συλλογική πυξίδα» με βάση τις αξίες της Αριστεράς, την Ισότητα, την Αλληλεγγύη και την Κοινωνική Δικαιοσύνη, υπήρξε με μετρήσιμο τρόπο «μεροληψία» υπέρ του κόσμου της εργασίας, υπέρ των συλλογικών αγαθών, του Κράτους Πρόνοιας και του δημοσίου συμφέροντος .
Ειδικά στην Υγεία, καταφέραμε να αφήσουμε ένα ευδιάκριτο και απολύτως υπερασπίσιμο «αποτύπωμα» έντιμης διαχείρισης, ενδυνάμωσης του ΕΣΥ και σημαντικών μεταρρυθμίσεων ( ΠΦΥ-Επείγουσα Ιατρική- Φάρμακο- ΕΟΔΥ). Σε μια χώρα με 2,5 περίπου εκατομμύρια ανασφάλιστους πολίτες, εγγυηθήκαμε την υγειονομική τους φροντίδα και αποδείξαμε στην πράξη ότι η Υγεία είναι ένα ανθρώπινο και κοινωνικό δικαίωμα που κάθε ευνομούμενη Πολιτεία οφείλει να εξασφαλίζει σε όλους τους πολίτες, ανεξάρτητα από εργασία, ασφάλιση, εισόδημα, εθνικότητα κλπ.
Η παρέμβαση αυτή μείωσε δραστικά την «υγειονομική φτώχεια» και τις ανισότητες στη χώρα (ο δείκτης των ακάλυπτων υγειονομικών αναγκών από 14,5% το 2015 πήγε στο 8,5% το 2019) και άρα ήταν μια πολιτική με αριστερό και προοδευτικό πρόσημο μέσα σε συνθήκες Μνημονίων και λιτότητας. Δυστυχώς οι άλλες μνημονιακές κυβερνήσεις ήταν «με την πλάτη στην κοινωνία» και στις ανάγκες της.
–Υποκλοπές, ενεργειακή κρίση, ακρίβεια, οικονομία. Πως ιεραρχεί ο ΣΥΡΙΖΑ τα προβλήματα των πολιτών;
Οι πολίτες ιεραρχούν τα προβλήματα με βάση τις δυσκολίες της καθημερινότητας και το διαθέσιμο εισόδημα τους. Γι’ αυτό πρώτο στις σχετικές έρευνες της κοινής γνώμης έρχεται το πρόβλημα της ακρίβειας στα τρόφιμα, στο ρεύμα και στα καύσιμα και η συνακόλουθη οικονομική αβεβαιότητα. Είναι ενδιαφέρον ότι στις τελευταίες μετρήσεις , στη δεύτερη θέση είναι τα προβλήματα του συστήματος υγείας και η ανασφάλεια για αξιόπιστη περίθαλψη.
Η ιεράρχηση αυτή πιστοποιεί την αποτυχία της κυβέρνησης να διαχειριστεί με αποτελεσματικό τρόπο τις επάλληλες κρίσεις της περιόδου (υγειονομική, ενεργειακή, πληθωριστική), ενισχύοντας την ανασφάλεια της κοινωνίας και ειδικά των πιο ευάλωτων στρωμάτων .
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι πολίτες υποτιμούν τη σημασία προβλημάτων όπως οι υποκλοπές , η υποχώρηση του Κράτους Δικαίου και οι σκανδαλώδεις συμπεριφορές κυβερνητικών βουλευτών .
Προφανώς προέχει ο αγώνας των απλών ανθρώπων για επιβίωση και αυτό το παίρνει υπόψη του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ασκώντας σκληρή κριτική στη νεοφιλελεύθερες επιλογές της κυβέρνησης που υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή και ευνοούν συγκεκριμένα επιχειρηματικά συμφέροντα, αλλά και καταθέτοντας εναλλακτικές προτάσεις επίλυσης των προβλημάτων.
Την ίδια στιγμή όμως, έχουμε υποχρέωση να αναδεικνύουμε τον κίνδυνο για τη Δημοκρατία που συνιστά η παραβίαση των συνταγματικών κανόνων και η αυθαιρεσία ενός σκληρού και αδίστακτου συστήματος εξουσίας , όπως το σύστημα Μητσοτάκη.
–Καθώς σε λίγους μήνες θα γίνουν εκλογές, οι πολίτες γιατί να επιλέξουν τον ΣΥΡΙΖΑ και όχι την ΝΔ; Και τα δύο κόμματα για διαφορετικούς λόγους, κατά τη θητεία τους στην κυβέρνηση επέλεξαν να ακολουθήσουν «επιδοματική» πολιτική. Τι διαφορετικό θα κάνετε στο πλαίσιο μιας προοδευτικής διακυβέρνησης;
Το πραγματικό πολιτικό δίλημμα στις επόμενες εκλογές θα είναι ανισότητες και αδικίες ή δικαιοσύνη παντού; Ο τρόπος αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων αποτελεί τη διαχωριστική γραμμή της προοδευτικής και της συντηρητικής πολιτικής.
Στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ και παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, όλοι οι δείκτες της ανισότητας μειώθηκαν. Στα τελευταία 3,5 χρόνια και παρά τη δημοσιονομική χαλάρωση και τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία (Ταμείο Ανάκαμψης), οι ανισότητες αυξήθηκαν δραματικά και μάλιστα, λόγω της αποδιοργάνωσης του ΕΣΥ, οι υγειονομικές ανισότητες τριπλασιάστηκαν.
Η προοδευτική διακυβέρνηση θα αλλάξει τη στοχοθεσία , με προτεραιότητα σε πολιτικές ισότητας, κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής και όχι ανοχής στη αισχροκέρδεια και ολιγοπωλιακής αναδιάρθρωσης της αγοράς, όπως κάνει συστηματικά η ΝΔ.
–Μια τελευταία ερώτηση. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ παραμείνει στην αξιωματική αντιπολίτευση, τι πρέπει να γίνει; Πως θα πρέπει να διαχειριστεί την ήττα; Σας ρωτώ γιατί πρόκειται για ένα σενάριο που με βάση τις δημοσκοπήσεις είναι πιθανό.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλη φθορά της κυβέρνησης και οριακή όντως ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με συνεχή όμως μείωση της διαφοράς. Όσο πλησιάζουμε προς τις εκλογές, η αίσθηση του «ντέρμπι» θα ενισχύεται και η παράσταση νίκης δεν θα έχει καμιά σχέση με τα σημερινά δεδομένα. Όσοι προεξοφλούν ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κινδυνεύουν να διαψευστούν οικτρά. Ας μην κάνουμε λοιπόν υποθέσεις και σενάρια μετεκλογικών εξελίξεων και ας περιμένουμε να δούμε στην κάλπη την πραγματική πολιτική επιλογή των πολιτών.
Χρόνης Διαμαντόπουλος