Σύμφωνα με την δημοσιογράφο Φρανσουάζ Ντεγκουά, οι Γάλλοι θέλησαν να εκλέξουν ως πρόεδρό τους το 2017, κάποιον καταρτισμένο τεχνοκράτη, νέο ηλικιακά, με αξιόλoγη εμπειρία σε κυβερνητικά πόστα που θα μπορούσε να διαχειριστεί την οικονομική κρίση. Παράλληλα, η υψηλή δημοφιλία του, λόγω της μετριοπαθούς εικόνας που εβγαζε προς τα έξω, τον βοήθησε να εξασφαλίσει την ανοχή τμημάτων της γαλλικής κοινωνίας, κυρίως αυτών που δεν επιθυμούσαν την άνοδο της Mαρίν Λεπέν και του Εθνικού Μετώπου στην εξουσία.
Τα πραγματα όμως δεν εξελίχθηκαν έτσι ακριβώς. Ο Μακρόν κυβέρνησε σα να ήταν επικεφαλής μιας start up εταιρίας, σε μια πενταετία που σημαδεύτηκε απο οικονομική και κοινωνική κρίση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων που, για δύο χρόνια, διαδήλωνε με αίτημα να ζήσουν αξιοπρεπώς. Σε πολλά ρεπορτάζ τόνιζαν πως οι λαϊκές και εργατικές τάξεις δεν μπορούσαν πια να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους το τελεταίο δεκαήμερο του μήνα. Από τη άλλη, η μη αντίδραση του προέδρου Μακρόν σε σκληρές εικόνες καταστολής των διαδηλώσεων, με αποκορύφωμα αυτές, όπου διαδηλωτές έχαναν το μάτι τους από βολές όπλων τύπου flash ball, έδειξαν ένα άλλο προφίλ από αυτό που περίμεναν οι γάλλοι πολίτες.
Η Μαρίν Λεπέν του Εθνικού Συναγερμού (μετονομασία του Εθνικού Μετώπου), πέρα από τη προσπάθεια να μεταλλάξει την ακροδεξιά ταυτότητα του κόμματος σε ένα συντηρητικό κόμμα του πατριωτικού χώρου, όπου κυρίαρχο ρόλο καταλαμβάνει το μεταναστευτικό και η δήθεν διάσωση της γαλλικής ταυτότητας και τρόπου ζωής, δεν έδειξε ενδιαφέρον για στήριξη των μικρομεσαίων και των εργατικών τάξεων, αυτών που οι Γάλλοι ονομάζουν les classes populaires. Η οικονομική κρίση, η ποιότητα ζωής, η φτωχοποίηση και η αγοραστική δυναμη ηταν στο επίκεντρο της προεκλογικής περιόδου. Ωστόσο, η Μαρίν Λεπέν δεν πρότεινε παρά μόνο μόνο τη μειώση των εισφορών, ώστε να αυξηθεί το μηνιαίο εισόδημα δίχως καμία αύξηση του κατώτατου μισθού, αίτημα μεγάλου ποσστού των εργαζομένων. Ειναι επίσης υπέρ της αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης και δεν πρότεινε μέτρα κατά της αύξησης των τιμών σε αγαθά πρώτης ανάγκης.
Η Ανυπότακτη Γαλλία και ο Μελανσόν
Κατά τα λεγόμενα του Ζαν Λυκ Μελανσόν, το πρόγραμμα του Μακρόν ενσαρκώνει, όπως τόνισε στην προεκλογική του ομιλία στην Μασσαλία, τη βαθιά περιφρόνηση των λαικών στρωμάτων (le mépris des classes) και αυτό της Μαρίν Λεπέν την περιφρόνηση των πολιτών διαφορετικής καταγωγής και τους μετανάστες (le mépris des races). Κεντρική ιδεολογική θέση στο πρόγραμμα του Ζαν Λυκ Μελανσόν κατέχει η αρμονική συμβίωση των ανθρώπων στις διάφορες κοινωνίες και παράλληλα, ο σεβασμός και η αρμονική συμβίωση με τη Φύση.
Σχετικά με το τελευταίο, δεν είναι μόνο απαραίτητη η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η ενθάρρυνση πράσινων πολιτικών, αλλά η εφαρμογή μιας πολιτικής με στόχο την ποιότητα των παραγόμενων προιόντων διατροφής. Δεν είναι τυχαίο ότι στην προεκλογική εκστρατεία του πολιτικού του συνασπισμού με όνομα L’Union Populaire (Λαϊκή Ενότητα) τάχτηκαν αρκετά στελέχη των Οικολόγων όπως η Κλερ Λεζέν, επικεφαλής της Νεολαίας τους καθως κι εκπρόσωποι της πτέρυγας του οικοφεμινισμού.
Παράλληλα, η Λαϊκή Ενότητα έχει στις εκλογές αυτές τη στήριξη συνδικαλιστών, εκπροσώπων οργανώσεων για τη στήριξη των υποβαθμισμένων προαστίων και αρκετών προσώπων της τέχνης και των γραμμάτων.
Ταχθηκαν στο πλευρό του Ζαν Λυκ Μελανσόν γνωστοί συγγραφείς, νικητές του Βραβείου Γκονκούρ όπως ο Ερίκ Βιγιάρ και ο Ερίκ ΛεΜετρ, καθώς επίσης ο Εντουάρ Λουί, η Αννί Ερνώ και ο φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Ντιντιέ Εριμπόν.
Aναφέρει χαρακτηριστικά ο Εντουάρ Λουί σε συνέντευξη του, στο σαιτ linsoumission.fr: «Ο Ζαν Λυκ Μελανσόν είναι ο μόνος υποψήφιος που μίλησε για τη πραγματικότητα μέσα από μια αριστερή πολιτική, φέρνοντας στο προσκήνιο την οικολογία, τον ρατσισμό, τη φτωχοποίηση και την κούραση που νιώθουν οι εργαζόμενοι. Γι’ αυτό και τον στηρίζω».
Ενα από τα πρώτα μέτρα του προγράμματος αποτελούν η αύξηση τoυ κατώτατου μισθού στα 1.400 ευρώ και η γενναία ενίσχυση της Υγείας και της Παιδείας. Μετά την κατάργηση 17.000 κλινών σε όλη τη γαλλική επικράτεια και ειδικότερα εν μέσω πανδημίας, άμεση ειναι για τον επικεφαλής της Ανυπότακτης Γαλλίας η εξολοκλήρου κάλυψη της ιατρικής περίθαλψης και θεραπειών, καθώς επίσης και η δημιουργία κέντρων παραγωγής φαρμάκων με στόχο την εξάλειψη της αισχροκέρδειας και των ελλείψεων.
Από την άλλη, στοχεύει στην ενίσχυση του δημόσιου σχολείου, μετά την απομάκρυνση 7.000 εκπαιδευτικών κατά την πενταετία Μακρόν. Επιδιώκει και την αλλαγή της νοοτροπίας που θέλησε να επιβάλλει ο Μακρόν: ο διευθυντής να μην εξελιχθεί σε μάνατζερ επιχείρησης με κυρίαρχο χαρακτηριστικό της διοίξησης τη λογική της αγοράς.
Τέλος, η κατάργηση των πυρηνικών και οι εναλλακτικές μορφές ενέργειας αποτελούν πρόκληση για μια χώρα του γεωπολιτικού βάρους και του ρόλου της Γαλλίας.
Oι προτεραιότητες στο πρόγραμμά του συνοψίζονται σ’ αυτό που είπε στο τέλος της τηλεοπτικής τoυ παρουσίας στο κανάλι TF1 και στην έκτακτη τηλεοπτική εκπομπή «Η Γαλλία απέναντι στον πόλεμο»: «Θέλω μια ρήξη μ’ αυτόν τον κόσμο. Δε γίνεται να ζούμε αρμονικά σε μια κοινωνία όπου πέντε δισεκατομμυριούχοι διαθέτουν τόσο πλούτο όσο 27 εκατομμύρια Γάλλοι, όταν όλα ιδιωτικοποιούνται και γίνονται αντικείμενο προς πώλησης κι όσο υπάρχει ο ρατσισμός και οι διακρίσεις. Να ζήσουμε σε έναν άλλο κόσμο».
Ο Στέφανος Γραβάνης είναι διδάσκων Γαλλικά Ακαδημαϊκών Σκοπών και Γαλλόφωνο Πολιτισμό στη Νομική Σχολή του ΔΠΘ