Όταν τον περασμένο Σεπτέμβριο γίνονταν συζήτηση για το αν και πώς θα ανοίξουν τα πανεπιστήμια είχα υποστηρίξει όσο πιο εμφατικά μπορούσα ότι τα ΑΕΙ πρέπει ανυπερθέτως να ανοίξουν και ότι αυτό είναι ευθύνη και ημών των διδασκόντων.
Και τούτο, μολονότι τη στιγμή της έναρξης της ακαδημαϊκής χρονιάς, το Υπουργείο Παιδείας δεν είχε ακόμη επεξεργαστεί ένα υγειονομικό πρωτόκολλο το οποίο θα μπορούσε να είναι ο μπούσουλάς μας. Θεωρούσα και θεωρώ ότι όποιες κι αν είναι οι κυβερνητικές ευθύνες τότε, κατεξοχήν ευθύνη έχουμε κι εμείς τα μέλη ΔΕΠ: όρθιο πανεπιστήμιο είναι το ανοιχτό πανεπιστήμιο. Αυτό μας αφορά πρωτίστως και υπεκφυγές δεν συγχωρούνται. Ούτε ιδιοτελείς σκέψεις που αφορούν την προσωπική μας υγεία: και εμείς οι καθηγητές πανεπιστήμιου στο ίδιο καζάνι με τον υπόλοιπο κόσμο βράζουμε. Και αφού το καζάνι είναι επικίνδυνο θα κινδυνέψουμε και του λόγου μας. Δεν πάει αλλιώς.
Τα πανεπιστήμια ανοίξανε και κατά γενική ομολογία τα καταφέραμε. Για το Πάντειο είμαι περήφανος και θα κάνω προσωπική μνεία στην πρύτανη Χριστίνα Κουλούρη διότι τον σχεδιασμό αυτή τον πιστώνεται. Και τα μαθήματα έγιναν με μεγαλύτερα ποσοστά παρακολούθησης από το σύνηθες, και φοιτητές, διοικητικοί, υγειονομικοί και διδάσκοντες δείξανε περισσό ζήλο και αποτελεσματικότητα ώστε να κάνουμε τη δουλειά μας. Υπήρξαν στιγμές που το κλίμα ήταν, πιστέψτε με, συγκινητικό και το εισέπραττες από τα πρόσωπα των φοιτητών μας.
Για τρεις μήνες τα πανεπιστήμια ζήσανε καλές στιγμές. Τα παιδιά παρακολουθούσαν με ζέση τα μαθήματα – διέξοδο στην βαρεμάρα ενάμιση χρόνου καραντίνας – και όλοι δείξανε τον καλύτερο τους εαυτό για να βγει σε πέρας το δύσκολο έργο.
Οι συνθήκες σήμερα, ωστόσο, δεν είναι ίδιες. Κι αυτό δεν χρειάζεται τεκμηρίωση. Αύριο ξεκινάνε τα μαθήματα στο pεαk του επιδημικού κύματος και τα πανεπιστήμια ανοίγουν χωρίς κάποια στοιχειώδη προετοιμασία ή πρόβλεψη που θα μπορέσει να αποτρέψει τα χειρότερα στο μέλλον και με ένα υγειονομικό πρωτόκολλο που δεν ανταποκρίνεται στα δεδομένα της στιγμής. Διαβάστε την ανακοίνωση της Συγκλήτου μας στο Πάντειο ώστε να καταλάβετε τι ακριβώς συμβαίνει: https://www.panteion.gr/…/01/apofasi-sygklitou-07-01-2022/
“Οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, ωστόσο, στην έναρξη του 2022 μας καλούν επιτακτικά να επανεκτιμήσουμε τα δεδομένα με ευθύνη, επίγνωση της δυσκολίας αλλά και της ανάγκης να σταθμίζουμε με σωφροσύνη τα επίμαχα της συγκυρίας. Όπως ακριβώς πράξαμε το φθινόπωρο για να κρατήσουμε το Πανεπιστήμιο ανοικτό.”
Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς έχουν στο μυαλό τους οι κρατούντες και ανοίγουν τα ΑΕΙ αύριο χωρίς μια πρόβλεψη που θα λαμβάνει υπόψη της την υγειονομικά πρωτοφανή κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στη χώρα κατά τη διάρκεια των γιορτών. Το να ελέγχουμε αύριο στις εισόδους του Πανεπιστημίου πιστοποιητικά εμβολιασμού εν είδει υγειονομικής προστασίας είναι δηλαδή πλέον ανέκδοτο. Πώς να το κάνουμε δηλαδή;
Ως το Δεκέμβριο έμπαινα σε αίθουσα ή αμφιθέατρο με περισσότερους από 100 – 120 φοιτητές. Αν αυτό επαναληφθεί από αύριο, απλώς θα συμβάλλουμε ώστε η κορύφωση του κύματος να επιτείνεται. Το αποτέλεσμα θα είναι πως πιθανώς να τεθεί σε κίνδυνο όχι απλώς η εξεταστική του Φλεβάρη, αλλά – το χειρότερο – το εαρινό εξάμηνο που πρέπει ανυπερθέτως να ξεκινήσει κανονικά. Επαναλαμβάνω: προτεραιότητα έχει να ξεκινήσει το εαρινό εξάμηνο δια ζώσης.
Το χειμερινό μπορεί να τελειώσει και διαδικτυακά. Μικρότερο το κακό. Ως σήμερα, τα πανεπιστήμια έχουν ολοκληρώσει από τα 3/4 ως τα 4/5 των εκπαιδευτικών λειτουργιών του εξαμήνου – εμείς στο Πάντειοέχουμε κάνει 10 από τα 13 μαθήματα – και τυχόν πραγματοποίηση των μαθημάτων διαδικτυακά εντός Γενάρη, δεν θα έχει παρά ελάχιστο ακαδημαϊκό και παιδαγωγικό κόστος για τη διαδικασία. Βλέπω επίσης ότι και οι ίδιοι οι φοιτητές που κρεμόντουσαν σαν τσαμπιά στα αμφιθέατρα ως το Δεκέμβρη, σήμερα το προτιμούν.
Μια τέτοια λύση ελάχιστου παιδαγωγικού κόστος θα έχει σίγουρα υγειονομικό όφελος καθώς θα συμβάλλει στην ελάφρυνση του ιικού φορτίου σε μια στιγμή που η χώρα το έχει περισσότερο ανάγκη από ποτέ.
Το χειρότερο που φοβάμαι είναι πως αυτή η απερίσκεπτη ανοησία της αγέλης που φαίνεται πως επικρατεί στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς καθιστά πιο πιθανή την μετακύλιση του ενδεχόμενου να κρατηθούν κλειστά τα πανεπιστήμια αρχές Μαρτίου που όλοι ελπίζουμε να έχουμε στοιχειωδώς περάσει τον κάβο της πανδημίας.
Τέλος, είναι βέβαιο ότι καθώς σημαντικός αριθμός φοιτητών νοσεί δεν θα μπορέσει να μετάσχει κανονικά στις εξετάσεις, επομένως και γι’αυτό χρειάζεται είτε ευελιξία, είτε κάποια πρόβλεψη (που ευτυχώς μαθαίνω κυοφορείται).
Φοβούμαι τέλος πως τα παραπάνω δεν ενδιαφέρουν όσο θα έπρεπε κάποιους από τους αρμοδίους που μας κυβερνάνε: πεισμένοι ότι το ελληνικό ΑΕΙ είναι απλώς άνδρο ανομίας και χαμηλής ακαδημαϊκής ποιότητας, λίγο τους νοιάζει το να μείνει όρθιο και υγειονομικά θωρακισμένο στην κορύφωση της πανδημίας. Υπάρχουν όμως κι άλλοι, ανάμεσα σε αυτούς που κυβερνούν που (ξέρω ότι ή ελπίζω τουλάχιστον ότι ακόμη) δεν το βλέπουν έτσι. Μήπως αυτοί ήρθε η στιγμή να πούνε καμιά κουβέντα να κρατήσουμε όρθιο το πανεπιστήμιο, από το να μηρυκάζουν – Γενάρη του 2022 – μασημένες δοξασίες για την ανάγκη πανεπιστημιακής αστυνομίας;
Γνωρίζω φυσικά πως υπάρχουν σχολές που δεν μπορούν να δουλέψουν διαδικτυακά και αυτό φυσικά πρέπει – ή μάλλον θα έπρεπε να ληφθεί – υπόψη στον σχεδιασμό, είτε με υβριδικές μορφές διδασκαλίας είτε και με δια ζώσης. Αυτό είναι δεδομένο. Το χειρότερο είναι πως όλα αυτά θα αναγκαστούμε να τα κάνουμε έχοντας επιβαρύνει υγειονομικά κι άλλο την κατάσταση και μάλιστα χωρίς σοβαρό αντίκρισμα ή κέρδος.
Το ότι ανοίγουν τα πανεπιστήμια αύριο είναι αστόχαστο λάθος και αυτό το λέει κάποιος που συνηγόρησε με κάθε τρόπο ώστε να κάνουμε δια ζώσης μάθημα το Σεπτέμβρη. Κλείνοντας, θα πω – προς αποφυγή υποβολιμαίων παρεξηγήσεων – πως τα μαθήματά μου από βδομάδα θα τα κάνω κανονικά. Αυτή είναι θεσμικό μου καθήκον και επαγγελματική μου υποχρέωσή όσο κι αν ενοχλούμαι από τους κυβερνητικούς χειρισμούς.
Δεν θέλω λοιπόν τα προηγούμενα να εκληφθούν λοιπόν ως κήρυγμα πολιτικής ανυπακοής σε μια όντως απερίσκεπτη πολιτική. Θα πρέπει όμως να ληφθούν υπόψη όταν θα σταθούμε αντίκρυ μεθαύριο να αποδώσουμε τις ευθύνες που στον καθένα αναλογούν για την κατάσταση στα ελληνικά πανεπιστήμια.
Θα την έχουμε σύντομα την ευκαιρία.
Ο Δημήτρης Χριστόπουλος είναι Καθηγητής Πολιτειολογίας – Κοσμήτορας Πολιτικών Επιστημών Παντείου Πανεπιστημίου
Πηγή: ieidiseis
