Με το «43%+1» του νομοσχεδίου δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι παραβιάζεται κατάφωρα η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου με το επιχείρημα της διοικητικής αποτελεσματικότητας, η οποία βεβαίως διασφαλιζόταν με το σύστημα του «50%+1». Και βέβαια, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η δραστική μείωση της δημοκρατικής νομιμοποίησης του δημάρχου και του περιφερειάρχη, που απ’ ό,τι φαίνεται για κάποιους δεν είναι το ζητούμενο, αφού επιτρέπουν στην πρώτη παράταξη να καταλαμβάνει το 60% των μελών του δημοτικού συμβουλίου.
Συνειδητά αποτρέπεται η συμμετοχή μικρότερων παρατάξεων με πλαφόν εισόδου το 3%. Αποκλείεται δηλαδή η πολυφωνία, ο πλουραλισμός και η δημοκρατία, ενώ δεν υπάρχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, όπως το κεντρικό πολιτικό σκηνικό.
Η απόφαση ενίσχυσης της πρώτης παράταξης αποδυναμώνοντας τα συμβούλια και ενισχύοντας υπέρμετρα την παρουσία της στην Οικονομική Επιτροπή και στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής συνιστά παραβίαση του χάρτη της τοπικής αυτονομίας. Έχουμε, δηλαδή, ολοκλήρωση των νομοθετικών παρεμβάσεων «Θεοδωρικάκου», που σκόπιμα απέτρεψε την υλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου του συστήματος της απλής αναλογικής του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να θεωρηθεί αποτυχημένο μέσω της μη-υλοποίησής του.
Με τον αναχρονιστικό αυτό νόμο οπισθοδρομούμε στο 2006, στην γκρίζα εποχή του πλειοψηφικού νομοθετήματος της Νέας Δημοκρατίας. Τη σκιερή εκείνη εποχή που η αρχή της δημοκρατίας υποτιμούνταν συστηματικά στα χέρια μικροκομματικών συμφερόντων. Τότε, που η τοπική αυτοδιοίκηση, πλήρως συγχρωτισμένη με την κεντρική διοίκηση της Κυβέρνησης, υποτάσσονταν και εξαρτιόταν από αυτήν.
Και το χειρότερο, με την κατάργηση των αυτόνομων ψηφοδελτίων και ξεχωριστής κάλπης, αποδυναμώνεται συνειδητά η αυτοτελής λειτουργία των τοπικών κοινοτήτων. Επρόκειτο για ένα απολύτως πετυχημένο μέτρο της νομοθέτησης του ΣΥΡΙΖΑ δίπλα στον δημότη, ομολογημένο από όλους και απ’ όλες τις παρατάξεις, ως ανάγκη και απαίτηση των τοπικών κοινωνιών. Στελεχώθηκε και υπηρετήθηκε από νέους ανθρώπους που ενεργοποιήθηκαν και ασχολήθηκαν με τα κοινά, χωρίς εξαρτήσεις από το κεντρικό ψηφοδέλτιο.
Με τον ψηφισθέντα νόμο χάνεται η κουλτούρα της αποκεντρωμένης διοίκησης και η έννοια της συλλογικότητας. Παραβλέπεται ο ευρωπαϊκός χάρτης της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπου για πολλά χρόνια και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες το ισχύει το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής: ένα αποκεντρωμένο σύστημα, με την εκλογή των δημάρχων από τα δημοτικά συμβούλια προς την κατεύθυνση μιας δημόσιας διοίκησης πλήρως αποκομματικοποιημένης.
Αντί να προωθηθούν οι αρμοδιότητες μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης (Δήμοι, Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη), η κυβέρνηση της ΝΔ έφτιαξε ένα πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα και νομοθέτησε τη μείωση των συμβούλων αναιτιολόγητα, ενώ παράλληλα αύξησε τους υποψήφιους για να δυσκολέψει την κατάρτιση ανεξάρτητων ψηφοδελτίων.
Στην επικοινωνία και την επαφή μας με τις κοινότητες που γεννηθήκαμε ή καταγόμαστε, διαφαίνεται η ειδική σχέση των αιρετών με τα χωριά τους. Η καθημερινότητα του χωριού, τα προβλήματα της κοινότητας είναι και δικά τους και επιλέγουν να συμμετάσχουν στα κοινά για το καλό του τόπου τους. Αυτοί είναι εκείνοι, που διεκδικούν την ξεχωριστή κάλπη και την ανεξάρτητη φωνή και έκφραση, αφού θεωρούν ότι μπορεί τα μεγάλα παραταξιακά ψηφοδέλτια να «στραγγαλίσουν» την ανεξαρτησία της τοπικής και ιδιαίτερης φωνής της κοινότητας.
Για παράδειγμα, στον Νομό Ιωαννίνων έχουμε 370 Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οκτώ δήμους. Οι 112 κοινότητες έχουν περισσότερους από 300 κατοίκους και οι υπόλοιπες έχουν όριο κάτω από 300 κατοίκους. Με τους περιορισμούς του νομοσχεδίου, είναι ορατός ο κίνδυνος μεγάλες ακριτικές και ιστορικές κοινότητες να εκπροσωπούνται μόνο μονοπρόσωπα στα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι Καλαρρύτες, οι Ασπράγγελοι, η Καρίτσα, οι Λιγκιάδες, η Πυρσόγιαννη, το Βοτονόσι και τα Κτίσματα είναι μερικά από αυτά τα χωριά.
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ δόθηκαν χρήματα μέσα από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και υλοποιήθηκαν προγράμματα, όπως το «ΦιλόΔημος», που έδωσαν τη δυνατότητα σε δήμους και κοινότητες να κάνουν σημαντικά έργα για τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Παράλληλα, έγιναν και 8.500 μόνιμοι διορισμοί στην τοπική αυτοδιοίκηση. Τώρα, για τις προτεραιότητες θα αποφασίζει το ΤΑΙΠΕΔ αδιαφανώς και προκλητικά.
Στα χέρια της κυβέρνησης, η Δημοκρατία πάσχει και υποφέρει. Και όχι μόνο στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η ροπή προς τον αυταρχισμό είναι έκδηλη σε όλα τα νομοθετήματα και τις προγραμματικές δηλώσεις. Το κυρίαρχο πρόταγμα της Μεταπολίτευσης για περισσότερη δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη αντικαθίσταται από την αστυνομοκρατία, τον αυταρχισμό και την πειθαρχία στον «νόμο και την τάξη».
Στο ίδιο πλαίσιο, το νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα «Μητσοτάκη» παραδίδει τα πάντα στους ιδιώτες, διαλύει το εργατικό κίνημα, πνίγει τα εργασιακά δικαιώματα, μειώνει το εισόδημα των εργαζομένων και θεσμοθετεί την πληρωμή με… ρεπό. Με τον τρόπο αυτό, η ΝΔ υλοποιεί ένα βαθιά αντικοινωνικό πολιτικό πρόγραμμα, στραγγαλίζοντας τη δημοκρατία σε όλα τα επίπεδα. Στην τοπική αυτοδιοίκηση θεσπίζει το πιο αντιδημοκρατικό σύστημα σε όλη την Ευρώπη.
Ωστόσο, πρωταρχικός στόχος κάθε κυβέρνησης που σέβεται το δημοκρατικό πολίτευμα, αλλά και τον εαυτό της, θα πρέπει να είναι η αφοσίωση στη Δημοκρατία και στις αρχές της. Δυστυχώς η ΝΔ ως υπέρμαχος του εξουσιαστικού ελέγχου των πάντων και της καταστολής, αδυνατεί να την υπηρετήσει.
H Μερόπη Τζούφη είναι βουλευτής Ιωαννίνων, αναπληρώτρια τομεάρχης Παιδείας (ΣΥΡΙΖΑ) και αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιατρικής του πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Πηγή: Ηπειρωτικός Αγών
