Έχουν γραφτεί πολλά για το νομοσχέδιο Χρυσοχοΐδη για τον περιορισμό των συγκεντρώσεων. Είναι ένα νομοσχέδιο αντικοινωνικό, που καταφέρεται εναντίον όλων των κοινωνικών ομάδων που θέλουν να διαμαρτυρηθούν και όχι μόνο του κόσμου της εργασίας. Αντισυνταγματικό, γιατί επιχειρεί να περιορίσει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Βεβιασμένο, που δείχνει τον πανικό της κυβέρνησης μπροστά στην αυξανόμενη ανησυχία του κόσμου για τις οικονομικές συνθήκες που η ίδια δημιούργησε και που ξέρει ότι σύντομα θα μετατραπεί σε θυμό. Ασαφές ως προς τον τρόπο εφαρμογής του. Είναι ένα νομοσχέδιο τελικά ανεφάρμοστο. Ποια κυβέρνηση θα πάρει το ρίσκο να διαλύσει με τη βία μεγάλες διαδηλώσεις με χιλιάδες κόσμο;
Το καταργηθέν άρθρο περί ιδιώνυμου αδικήματος, με το οποίο μπορούσε να τιμωρηθεί κάποιος με ένα χρόνο φυλάκιση επειδή συμμετείχε σε μη αδειοδοτημένη διαδήλωση, έμοιαζε κι αυτό κενό περιεχομένου. Ποιος θα μπορούσε να συλλάβει και να φυλακίσει εκατοντάδες ή χιλιάδες κόσμο που κατέβηκαν σε διαδήλωση; Πώς η κυβέρνηση θα αναλάμβανε το κόστος πολιτικών φυλακίσεων, την ίδια στιγμή που ένας πακτωλός κρατικού χρήματος διοχετεύεται σε ελληνικά και ξένα ΜΜΕ για να χτίσει την εικόνα του Μητσοτάκη ως κεντροδεξιού, φιλελεύθερου πολιτικού;
Ποιος μπορεί να κλείσει τον δρόμο;
Το νομοσχέδιο Χρυσοχοΐδη δεν φιλοδοξεί να εφαρμοστεί. Επιχειρεί να διαμορφώσει ένα αφήγημα, θέτοντας ένα απλό ερώτημα: Ποιος μπορεί να κλείσει τον δρόμο; Μπορούν “πενήντα άνθρωποι” να κλείσουν τον δρόμο και να ταλαιπωρούν μια ολόκληρη πόλη; Ελάχιστοι αναφέρουν ότι, από το 2013 ακόμα, πενήντα άνθρωποι δεν μπορούν να κλείσουν τον δρόμο, αφού η αστυνομία έχει δικαίωμα να περιορίσει τη συγκέντρωση σε συγκεκριμένο χώρο. Η υποτίμηση που βρίσκεται πίσω από τον αριθμό αυτόν δεν είναι τυχαία. Το λαβωμένο και αποσυσπειρωμένο συνδικαλιστικό κίνημα -που δεν είναι άμοιρο ευθυνών παρ’ όλα αυτά- παρουσιάζεται έτσι ως μια γραφικότητα και, μαζί με αυτό, τα αιτήματά του.
Την ίδια στιγμή που η κοινή γνώμη διά μπουκωμένου στόματος ΜΜΕ εκφράζει τον αποτροπιασμό της για τους πενήντα γραφικούς που κλείνουν τον δρόμο, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης περιορίζει χωρίς καμία διαβούλευση την κυκλοφορία στον κεντρικό άξονα της πόλης, την οδό Πανεπιστημίου. Αντιφατικό; Καθόλου. Γιατί αυτός ο δρόμος κλείνει για καλό σκοπό. Κλείνει για περίπατο, αναψυχή, χαρά. Κανένας δεν διαμαρτύρεται όταν ο δρόμος κλείνει για κάτι ευχάριστο, για ποδηλατοδρομία με Αη-Βασίληδες, ας πούμε, ή σουίνγκ στους δρόμους με ρούχα εποχής. Έτσι, μέσα από την γκροτέσκα αισθητική αντίθεση του άπλυτου συνδικαλιστή / αντιεξουσιαστή / αναρχικού, από τη μία, και του πεντακάθαρου και στυλάτου περιπατητή, από την άλλη, δημιουργείται ένα ακόμα δίπολο δικαιωμάτων. Το συλλογικό δικαίωμα της διεκδίκησης απέναντι στο ατομικό δικαίωμα της αναψυχής. Το ένα ποινικοποιείται, η ριζοσπαστικοποίηση ταυτίζεται με τη βία και την καταστροφή, το κράτος πρέπει επιτέλους να βάλει μια τάξη. Το άλλο χρηματοδοτείται με 50 εκατομμύρια, ώστε να πάρει την ανάπλαση που του αξίζει. Νά γιατί η συζήτηση για τον δημόσιο χώρο και η κοινωνική απεύθυνση της ανάπλασης απουσιάζει εντελώς από τη δημόσια σφαίρα. Η πόλη ανήκει ατομικά στους περαστικούς ή τους τουρίστες που θέλουν να κάνουν βόλτα, να πιουν τον καφέ τους, να χαρούν. Τελικά, το κεντρικό ερώτημα είναι “σε ποιον ανήκει ο δρόμος;”.
Νομοσχέδιο βαθιά αντιδραστικό
Το νομοσχέδιο Χρυσοχοΐδη δεν επιχειρεί την καταστολή – ή τουλάχιστον μόνο δευτερευόντως. Επιχειρεί την ηγεμονία. Είναι βαθιά πολιτικό και αντιδραστικό. Η υπεράσπιση του συλλογικού δικαιώματος δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Προϋποθέτει την αυτοκάθαρση του συνδικαλιστικού κινήματος, τον εκσυγχρονισμό του, αλλά κυρίως την επεξεργασία απαντήσεων σε μια σειρά ζητήματα κοινωνικής και εργασιακής φύσεως που φέρνουν τα νέα μοντέλα εργασίας. Η Αριστερά πρέπει να φτιάξει ένα πειστικό και σύγχρονο αφήγημα για τα δικαιώματα έχοντας να αντιμετωπίσει δύο προκλήσεις: τη σαλαμοποίηση των δικαιωμάτων που προσπαθεί να υποβαθμίσει τα πιο “επικίνδυνα” για τον νεοφιλελευθερισμό και τη συνεχή μετατόπιση του συλλογικού στο ατομικό. Χρειάζεται ολοκληρωμένο σχέδιο ηγεμονίας και το χρειάζεται άμεσα.
Μαργαρίτα Συγγενιώτου
Πηγή: Η Αυγή
