Ας μου συγχωρεθεί το πρωθύστερο του κειμένου, ωστόσο θα ήθελα να ξεκινήσω με μια ευχή: Εύχομαι από τα βάθη της ψυχής μου λοιπόν, ώσπου να δημοσιευτούν αυτές οι γραμμές, να έχουν εκλείψει οι λόγοι που οδήγησαν σε απεργία πείνας (από τις 21 Απριλίου) και δίψας (από τις 27 Απριλίου) τον Βασίλη Δημάκη και να έχει επιστρέψει στις σπουδές του μέσα από τη φυλακή. Ο αγώνας του για αξιοπρέπεια και περηφάνια είναι τιτάνιος. Και μαζί ένα μάθημα της αστείρευτης ζωής μπροστά στον θάνατο. Εύχομαι, λοιπόν, όχι μόνο να κερδίσει, αλλά και να διδαχθούν πολλοί από το μάθημά του ειδικά στις δύσκολες μέρες που περνάνε και στις άλλες που έρχονται.
«Μια κοινωνία», έγραφε ο Ντοστογιέφσκι, «κρίνεται από το πώς φέρεται στους εγκληματίες». Συνεπώς κρινόμαστε όλοι από τη στάση μας απέναντι στην περίπτωση του Βασίλη Δημάκη. Ενός ανθρώπου που βρέθηκε στη φυλακή για σοβαρά ποινικά αδικήματα, υποτροπίασε, κι όμως κάτω από τις απίστευτα σκληρές συνθήκες του ποινικού εγκλεισμού στάθηκε όρθιος απέναντι στον ίδιο του τον εαυτό και τα κατάφερε. Πρόκειται για νίκη ενάντια σε θεούς και δαίμονες, ενάντια στον σκληρότατο «θεό» ενός ποινικού συστήματος για το οποίο κάποτε η κοινωνία θα ντρέπεται, ενάντια στον χειρότερο -γιατί είναι ανίκητος σχεδόν πάντα- εχθρό που είναι ο εαυτός μας. Γι’ αυτό το «σχεδόν» που καταφέρνουν οι μεγαλειώδεις νίκες, ώστε να μην μας πνίξει η απελπισία του συμπαγούς «πάντα», αξίζει τον έπαινο ο Βασίλης Δημάκης. Αντ’ αυτού βρίσκεται αντιμέτωπος με μια άτυπη καταδίκη σε θάνατο, διεκδικώντας με το κορμί του τα αυτονόητα: το δικαίωμα στη ζωή του, που την έβαλε σε κίνηση με απίστευτο κόπο. Ηθικό, πνευματικό και σωματικό, καταφέρνοντας να γίνει ο ίδιος η υπεραξία του εαυτού του. Μια υπεραξία που κινδυνεύει να κατασπαραχτεί από τον θάνατο, γιατί ο Βασίλης Δημάκης δεν έχει άλλο «χρήμα» γα να μετρήσει τη συμμετοχή του στον κόσμο, παρά μονάχα με το κορμί του.
Μ’ αυτό το κορμί, με απεργία πείνας δηλαδή, κέρδισε το δικαίωμα να σπουδάζει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ. Αριστούχος φοιτητής και υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Άριστος και με και χωρίς εισαγωγικά. Σημειώνω εδώ ότι σ’ αυτό το τμήμα είχε περάσει και ο νυν πρωθυπουργός, «μ’ ένα σωρό δασκάλους από πάνω του», αντίθετα από τον Βασίλη Δημάκη, που «με δικιά του και μόνο θέληση, επιμονή και επιλογή και βάσανα, έγινε αυτό που έγινε» (Γ. Ρίτσος). Ποιος είναι ο άριστος και ποιος όχι;
Βεβαίως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν φοίτησε ποτέ στο ΕΚΠΑ. Βλέπεις, τον περίμενε η χρυσοπληρωμένη αριστεία των Κολάμπια και των Χάρβαρντ, όπου περισσεύει το γονίδιο της κληρονομικής ευφυϊας, που έχει άλλες επιδόσεις και άλλες αποδόσεις στην αγορά του αφύσικου που λέγεται εξουσία. Κλείνει η παρένθεση. Ή μάλλον όχι. Η πόρτα της φυλακής κλείνει. Προς τα έξω για κατάδικους τύπου Βασίλη Δημάκη για να μην αφήσει να σπουδάσουν. Κλείνει όμως και προς τα μέσα. Για να μην μπουν πλείστοι όσοι φίλοι του Κυριάκου Μητσοτάκη με δεκάδες έτη καταδίκης στην πλάτη τους που μια ακατανόητη εν τη αριστεία της νομική δικαιοσύνη αφήνει να περιφέρονται μολύνοντας την κοινωνία. Όσο για εκείνους που μένουν όχι μόνο ατιμώρητοι, αλλά χωρίς καν να κατηγορηθούν, ας μην το συζητήσουμε καλύτερα.
Στο μεταξύ ο Βασίλης Δημάκης έβαλε πάλι το σώμα του μπροστά και βγήκε «με το μόνο πράγμα που του έχει απομείνει»: το κορμί του. «Με πάνου ώς κάτου απλωμένη την αφοβιά σα σημαία». Γιατί τον εμποδίζουν να σπουδάσει. Τον μετήγαγαν βίαια στις φυλακές Γρεβενών, χωρίς καν τα προσωπικά του αντικείμενα. Αυτό και μόνο, σε συνθήκες εγκλεισμού, συνιστά βασανιστήριο. Η επίσημη αιτιολογία κάτι σχολαστικό ψελλίζει λόγω του κορωνοϊού, που δεν το καταδέχεται ούτε η κυρία Πρωτοψάλτη και όλος ο παραβατικός εσμός (του πρωθυπουργού συμπεριλαμβανομένου) του μουσικοχορευτικού event στο Μαξίμου. Έτσι, η μόνη λογική εικασία που απομένει είναι πως τον εκδικούνται επειδή διαμαρτυρήθηκε ειρηνικά για μέτρα υγιεινής, ασφάλισης και αποσυμφόρησης των φυλακών σε συνθήκες πανδημίας.
Δεν τον εκδικούνται όμως γιατί μίλησε. Τον εκδικούνται γιατί έχει τον σεβασμό όλων. Γιατί είναι ένας άνθρωπος κύρους, δηλαδή ένας άνθρωπος που έχει κυρώσει τη ζωή του μέσα στην κοινωνία. Κι αυτοί θέλουν να ακυρώσουν τη ζωή. Να ακυρώσουν την κοινωνία. Ο Βασίλης Δημάκης ανέλαβε την ατομική του ευθύνη απέναντι στην κοινωνία. Δεν την έκλεισε στην απομόνωση του φόβου. Πρέπει να νικήσει. Είναι κυριολεκτικώς ζήτημα ζωής και θανάτου. Όλων. Τουλάχιστον εκείνων που δεν βλέπουν τον εαυτό τους μέσα στους «συμπολίτες» του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Κώστας Καναβούρης
Πηγή: Η Αυγή