Ο Πούτιν, αφού αποκατέστησε τις σταθερές των γεωπολιτικών ισορροπιών της Ρωσίας, επιχειρεί να επιβάλει σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα εσωτερική σταθερότητα και προβλεψιμότητα στην αχανή ευρασιατική επικράτεια της οποίας ηγείται.
Οι γεωπολιτικές σταθερές της Ρωσίας διαμορφώθηκαν τον 18ο αιώνα, από τον Μέγα Πέτρο και τη Μεγάλη Αικατερίνη, που έδωσαν στη χώρα πρόσβαση στη Βαλτική και στη Μαύρη Θάλασσα. Ετσι, από περίκλειστη χερσαία επικράτεια στις παρυφές της Ευρώπης, η Ρωσία έγινε βαρύνουσα συνιστώσα της ισορροπίας δυνάμεων της Γηραιάς Ηπείρου.
Στη διάρκεια της εικοσαετούς θητείας του Πούτιν στην εξουσία πιστοποιήθηκε και ανανεώθηκε η αντοχή της Ειδικής Σχέσης Μόσχας-Βερολίνου και θεμελιώθηκε μια δυναμική παρόμοιας βαρύτητας συνεργασίας με την Αγκυρα.
Σε μεγάλο βαθμό αποκαταστάθηκαν οι διαχρονικές ισορροπίες που είχαν διαταραχθεί με την ασύντακτη διάλυση του Ανατολικού Μπλοκ και της ΕΣΣΔ την περίοδο 1989-91.
Ετσι απομακρύνθηκε η απειλή, για τη Ρωσία, μιας μακράς διάρκειας περιθωριοποίησης, παρόμοιας αν όχι χειρότερης με αυτήν που γνώρισε η χώρα στην περίοδο 1856-1876, δηλαδή από το τέλος του Κριμαϊκού Πολέμου μέχρι την έναρξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου.
Το στοίχημα της παλινόρθωσης της ρωσικής ισχύος από τον Πούτιν παραμένει ημιτελές, καθώς παραμένει ζητούμενη μια θεσμικά προσδιορισμένη εσωτερική σταθερότητα που να εγγυάται ότι δεν θα επαναληφθεί μια άλλη διαχρονική παράδοση της ιστορίας της χώρας: Μια αυταρχική σταθερότητα που δεν μπορεί να εκτονωθεί μέσω διαδικασιών θεσμικής δημοκρατικής πολιτικής ζωής, συσσωρεύει τις εντάσεις και οδηγεί σε ανεξέλεγκτες ανατροπές που άλλοτε έχουν τη μορφή ηφαιστειακής έκρηξης, άλλοτε σύντηξης, με συνέπεια να βραχυκυκλώνουν τη διεθνή παρουσία της χώρας. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η εικοσαετής αυταρχική σταθερότητα του Μπρέζνιεφ που κατέστησε αδύνατη τη μεταρρύθμιση του συστήματος και οδήγησε σε διάλυση την ΕΣΣΔ.
Η απόφαση του Πούτιν να διαμηνύσει -μέσω κυβερνητικής αλλαγής και συνταγματικής μεταρρύθμισης- ότι θα είναι παρών και μετά τη λήξη της δεύτερης εξαετούς θητείας του το 2024 δεν αρκεί για να απαντήσει στη μεγάλη πρόκληση της κοινωνικής και πολιτικής σταθεροποίησης της χώρας.
Γιώργος Καπόπουλος
Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών
