Συνεντεύξεις

Θεανώ Φωτίου: Με το ΚΕΑ προσπαθούμε να δώσουμε ευκαιρίες απεγκλωβισμού

Τη συνέντευξη πήραν οι Τζέλα Αλιπραντή και Παύλος Κλαυδιανός

To νομοσχέδιο που εισήγαγε το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) είχε την τύχη ή την ατυχία να συμπεριλαμβάνει την τροπολογία για το βοήθημα των χαμηλοσυνταξιούχων και να εμπλακεί έτσι σε μια πολιτική σύγκρουση.

Τύχη ήταν, όχι ατυχία για δυο λόγους. Πρώτον, γιατί η κυβέρνηση επέδειξε ότι πράγματι εννοούσε αυτό που είχε πει μετά το 3ο Μνημόνιο. Ότι δηλαδή, παρά τις δυσκολίες, κάθε οικονομική δυνατότητα θα την αξιοποιούσε υπέρ των αδυνάτων. Με την υπεραπόδοση εσόδων που διαπιστώθηκε, το κάναμε αμέσως πράξη αυτό, αποδεικνύοντας την πολιτική ειλικρίνειά μας, παρά τις δυσκολίες. Δεύτερον, διότι αποκαλύφθηκε η ΝΔ.

Πώς εγκλωβίστηκε σ’ αυτή την αρνητική θέση η ΝΔ; Ήταν ένας ακόμη πολιτικός ανορθολογισμός;

Δεν ήταν ανορθολογισμός, είναι η θέση της. Υποθέτω, ότι αυτό δεν θα συνέβαινε με μια άλλη ηγετική σύνθεση της ΝΔ. Αλλά υπό την ηγεσία του κ. Μητσοτάκη, εν μέρει, ήταν αναμενόμενο, διότι αυτή η ηγεσία είναι η ακραιφνής έκφραση του νεοφιλελευθερισμού. Είναι το αυθεντικό πολιτικό ρεφλέξ του κ. Μητσοτάκη και όταν πιέζεται, αυτό αποκαλύπτεται. Συνέτειναν και άλλες παράμετροι, φυσικά, γι’ αυτή την αποκάλυψη. Πρώτον, η διαπραγμάτευση ακροβατεί, άρα ο κ. Μητσοτάκης επιχειρεί, με πιο ανανεωμένη ορμή, την έφοδο στην εξουσία. Δεύτερον, σ’ αυτή την έφοδο προς την εξουσία πρέπει, εκτός των άλλων, να εξασφαλίσει και το δακτυλίδι του αρραβώνα απ’ έξω. Όταν λοιπόν ο κ. Σόιμπλε τοποθετήθηκε αρνητικά και αυστηρά, ο κ. Μητσοτάκης έσπευσε να λάβει παράλληλη θέση. Βιάζεται, θεωρεί ότι η εξουσία είναι κοντά, και βέβαια σκοντάφτει. Όμως ο κόσμος της ΝΔ δεν αντέδρασε θετικά, κι αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον.

Αποφύγαμε σαρωτικές αλλαγές στα επιδόματα

Να έλθουμε όμως τώρα στο ΚΕΑ. Γιατί μετονομάσατε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα σε Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης;

Η αλλαγή της ονομασίας σε Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης έχει το νόημά της. Ο όρος ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα καταργείται σήμερα και στην υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση, φεύγει το «εγγυημένο», όχι τυχαία, και μένει το «ελάχιστο». Η νεοφιλελεύθερη πολιτική δεν αστειεύεται. Εμείς λέμε Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και είναι αυτό που μπορούμε να δώσουμε σήμερα σαν στοιχειώδη βοήθεια στην ακραία φτώχεια χωρίς πομπώδεις όρους.

Όταν άρχισε η διαπραγμάτευση, οι δανειστές απαιτούσαν σαρωτικές περικοπές επιδομάτων. Αυτό ήταν από τις πολιτικά πιο ευαίσθητες πτυχές της διαπραγμάτευσης. Το αποφύγαμε;

Ναι το αποφύγαμε, αυτό είναι η αλήθεια. Υπήρξε αρχικά η απαίτηση το 0,5% του ΑΕΠ που θα χρηματοδοτήσει το ΚΕΑ να προέρχεται από προνοιακά επιδόματα. Δηλαδή θα κόβονταν όλα. Στην πρώτη συνάντηση και μετά από πολύ διάλογο έγινε αποδεκτό να διευρυνθεί το «καλάθι» δαπανών που θα περικόπτονταν με άλλες, για να σωθούν τα επιδόματα. Αυτό έγινε αποδεκτό, προς στιγμήν. Η έκθεση, ωστόσο, της Διεθνούς Τράπεζας, άθροισε τα υπάρχοντα επιδόματα, ύψους 850 εκ. ευρώ, και τα έφερνε στο τραπέζι ως πόρους για το ΚΕΑ! Αυτό που κερδίσαμε είναι, τελικά, αυτό το 0,5% του ΑΕΠ να φύγει και να γίνει αποδεκτό ότι το 2017 και το 2018 θα εξοικονομηθεί από πόρους της κυβέρνησης Γι’ αυτό εγγράφηκαν στον Προϋπολογισμό 760 εκ. για το ΚΕΑ. Κόπηκαν τελικά κάπου 8 εκ. από επιδόματα για το 2017, τα οποία ενσωματώθηκαν στο ΚΕΑ. Αυτό, όντως, ήταν μια μεγάλη επιτυχία με κοινωνικό εκτόπισμα διότι τα επιδόματα, πολύ περιορισμένα στην Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες χώρες, τα παίρνουν πολύ ευαίσθητες ομάδες όπως πχ ΑΜΕΑ, πολύτεκνοι κ.ά.

Οι τρεις άξονες του ΚΕΑ

Ας έλθουμε τώρα στο περιεχόμενο του ΚΕΑ. Ποιοι είναι οι άξονές του, οι στόχοι του;

Υπάρχουν τρεις άξονες αλληλένδετοι μεταξύ τους. Ο πρώτος είναι ο εισοδηματικός, δηλαδή ότι μια τετραμελής οικογένεια π.χ. θα παίρνει 400 ευρώ το μήνα. Το 50% των χρημάτων πιστώνεται στο λογαριασμό κάθε δικαιούχου και το υπόλοιπο 50% σε προπληρωμένη κάρτα αγορών -και με αυτό είχαμε προβλήματα με τους δανειστές. Ο δεύτερος άξονας είναι οι υπηρεσίες που απολαμβάνει ο δικαιούχος. Από τη στιγμή που γίνεσαι δικαιούχος του ΚΕΑ αυτόματα παίρνεις δωρεάν ιατροφαρμακευτική κάλυψη (χωρίς συμμετοχή), παροχή σχολικών γευμάτων, παραπομπή και ένταξη σε δομές και υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και υποστήριξης, ένταξη σε προγράμματα και κοινωνικές δομές φτώχειας, ένταξη σε προγράμματα που υλοποιούνται στο πλαίσιο ταμείου οικονομικής βοήθειας προς απόρους (τρόφιμα, φρούτα κτλ). Ταυτόχρονα έχεις κοινωνικό τιμολόγιο ηλεκτρικού και ύδρευσης.

Ένα 10% των ανέργων δικαιούχων θα εντάσσονται, μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, σε θέσεις εργασίας. Πώς θα γίνεται αυτό;

Είναι ο τρίτος άξονας και ένα ακόμη στοιχείο που απομακρύνει το ΚΕΑ από κλασικό ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Το 10% των άνεργων δικαιούχων θα βρίσκουν δουλειά, θα τους εντάσσουμε σε τρέχοντα προγράμματα του ΟΑΕΔ, ή άλλα εξειδικευμένα για την περίπτωση. Οι δικαιούχοι του ΚΕΑ θα έχουν αυξημένη μοριοδότηση και στα άλλα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας κτλ, αλλά θα έχουμε και ειδικά προγράμματα, με βάση τις δεξιότητες. Το 50%, όπως είδαμε από το πιλοτικό πρόγραμμα των 30 Δήμων, είχαν μηδενικό μηνιαίο εισόδημα.

Η υποδομή υποδοχής του εισοδήματος αλληλεγγύης

Με τι μηχανισμό θα υποδεχθούμε όλον αυτό τον κόσμο που δικαιούται ΚΕΑ;

Έχουμε δημιουργήσει έναν εθνικό μηχανισμό, έχουμε μελετήσει ένα σύστημα πάρα πολύ φιλικό στον άνθρωπο, καθόλου περίπλοκο, καινοτόμο. Έχει, καταρχάς, μια ηλεκτρονική πλατφόρμα (www.keaprogram.gr) μπαίνεις αμέσως στην πλατφόρμα για να δηλώσεις ότι θέλεις να γίνεις δικαιούχος. Δηλώνεις, αν έχεις, τα εισοδήματά σου των τελευταίων έξι μηνών και αν είναι κάτω από το οριζόμενο κατώφλι, δηλαδή κάτω από τα 400 ευρώ για τετραμελή ή κάτω από 200 ευρώ το ένα άτομο, τότε δικαιούσαι ΚΕΑ. Αν δεν ξέρεις, πας στον Δήμο ή στο ΚΕΠ. Όταν μπεις στην Πλατφόρμα, σε μια από τις τρεις «πύλες εισόδου», έρχονται όλα τα στοιχεία σου προσυμπληρωμένα. Να διευκρινίσουμε το «όλα»: Η πλατφόρμα έχει συνδεθεί με το taxis, με την Εργάνη, με τον Ήλιο κτλ. Αν μας προκύπτει ένα λάθος, πχ, αριθμός παιδιών, αμέσως του ζητείται το πιστοποιητικό και διορθώνεται. Δεν είναι πρόγραμμα που ανοίγει και κλείνει, είναι συνεχώς ανοιχτό. Αν το τελευταίο εξάμηνο άλλαξε η εισοδηματική σου κατάσταση, μπορείς να μπεις στο ΚΕΑ. Τα στοιχεία ψηφιοποιούνται και είναι εύκολες οι μεταβολές ή συμπληρώσεις, όποτε απαιτούνται. Είναι, χωρίς υπερβολή, ένα πρωτότυπο πρόγραμμα και έτσι το χαρακτήρισε και η Διεθνής Τράπεζα. Αν είσαι δικαιούχος, αυτό προκύπτει αμέσως, δεν περιμένεις, δεν παρεμβαίνει κανένας για να σε κρίνει κι έτσι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να γίνει το ΚΕΑ πεδίο εκλογικής πελατείας.

Πώς θα το πληροφορηθεί ο πιθανός δικαιούχος για να προσεγγίσει τις δομές υποδοχής;

Έχει γίνει ήδη γνωστό ευρύτερα. Όμως, έχουμε βγάλει ένα πολύ καλαίσθητο φυλλαδιάκι, σε εκατομμύρια, το οποίο μοιράζεται μέσω των ΕΛΤΑ, σε όλες τις πολυκατοικίες και τα σπίτια. Θα υπάρξουν spots που θα λένε ότι ανοίγει η πλατφόρμα εντός Ιανουαρίου. Όπως είπα, η πλατφόρμα ανοίγει και δεν κλείνει ξανά. Δεν το έμαθες τον Ιανουάριο; Θα μπεις τον Φεβρουάριο, τον Μάρτιο. Αφορά, όπως συνάγεται από το πιλοτικό, περίπου 800.000 ανθρώπους. Πόροι 760 εκ. ευρώ που θα διατεθούν στους πιο αδύναμους πολίτες, με πολύ ευρύτερους στόχους απ’ ό,τι στο πιλοτικό που είχε ξεκινήσει επί ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Να σημειωθεί ότι στη Θεσσαλονίκη ο κ. Μητσοτάκης, είπε ότι θα το εφαρμόσει σε δυο χρόνια μετά την εκλογή του! Ο αριθμός των δικαιούχων, μπορεί και να αποδειχθεί μεγαλύτερος, Το πρόβλημα είναι η μαύρη εργασία. Βάλαμε γι’ αυτό διάφορες δικλείδες για να την αποκαλύπτουν ή να την αποτρέπουν. Το 10% που πρέπει να μπει στην αγορά εργασίας, πχ, είναι υποχρεωτικό. Όλοι οι άνεργοι δικαιούχοι, είναι υποχρεωμένοι να εγγραφούν στον ΟΑΕΔ. Κάθε μήνα πρέπει να πηγαίνει ο δικαιούχος στο Κέντρο Κοινότητας, να λέει ποιες είναι οι ανάγκες του, να ενημερώνει για τη δραστηριότητά του, τι θέλει παραπάνω ως υπηρεσία κτλ. Στόχος μας είναι να βγει από το σπίτι, από το κλίμα της ανεργίας..

Τα σχολικά γεύματα στις δραστηριότητές σας, πώς εξελίσσονται;

Η κυβέρνηση ρίχνει βάρος σ’ αυτό, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της, όπως είδατε και από τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού πριν από λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη. Εμείς από πέρυσι οργανώσαμε 3.500 σχολικά γεύματα στο Πέραμα. Μιλάμε για μεγάλους αριθμούς εφόσον σε 150 μέρες λειτουργίας του σχολείου παρέχονται περίπου 600.000 γεύματα. Από τον Ιανουάριο μπαίνουν στο πρόγραμμα τα Τρίκαλα. Οργανώνουμε ήδη 11.000 μαθητικά γεύματα στη Θεσσαλονίκη και 20.000 στην Αθήνα. Αυτοί οι 30.000 μαθητές με τα εκατομμύρια γεύματα είναι μια πολύ σπουδαία υπόθεση. Φανταστείτε αυτό να επεκταθεί βαθμιαία σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Μαζί με το ολοήμερο, αλλάζουν ριζικά την πραγματικότητα στο σχολείο. Επίσης, 45.000 παιδιά φτωχών οικογενειών που μπαίνουν στους παιδικούς σταθμούς προέρχονται από δικαιούχους του ΚΕΑ. Δεν θα παίρνει voucher για παιδικό σταθμό μόνο η εργαζόμενη γυναίκα, όπως μέχρι πέρυσι, αλλά και η άνεργη ή άπορη γυναίκα. Αυτό θεωρούμε εμείς αριστερή πολιτική.

Τι μένει από το παλιό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης;

Τίποτε. Ενσωματώνεται στο ΚΕΑ. Αξιοποιούμε όλη την εμπειρία που αποκτήσαμε από αυτό. Προσπαθούμε το ΚΕΑ να είναι ενεργό, όχι παθητικό. Όχι μόνο επιδόματα. Το δίχτυ ασφαλείας να μην μετατρέπεται σε δίχτυ του ψαρά, δηλαδή να εγκλωβίζει μέσα στην αδράνεια τον επιδοματούχο, στην ακραία φτώχεια και στη μαύρη αγορά εργασίας. Εμείς προσπαθούμε να δώσουμε ευκαιρίες απεγκλωβισμού. Γι’ αυτό προβλέπουμε να παρέχονται περισσότερες υπηρεσίες. Να παίρνουν το παιδί του δικαιούχου στον παιδικό σταθμό δωρεάν, να έχει γιατρό και φάρμακα δωρεάν, όταν μπορούμε να δίνουμε σχολικά γεύματα, κι έτσι το επίδομα πολλαπλασιάζεται. Αν και το 10% προσεγγίζει την εργασία τότε το ΚΕΑ είναι κάτι διαφορετικό. Η αριστερή μας οπτική μας οδηγεί σε έναν συνολικότερο σχεδιασμό.

Σχεδιάζουμε ένα νέο προνοιακό κράτος

Έχεις πει σε άλλη ευκαιρία ότι το ελληνικό κράτος δεν είχε ουσιαστικά προνοιακή πολιτική. Όπως και η Αριστερά δεν είχε επεξεργασμένη. Πώς θεμελιώνεται τώρα;

Το λεγόμενο προνοιακό κράτος ήταν επιδοματικό και ιδρυματικό. Δεν χρειαζόταν, λοιπόν, έναν ισχυρό δημόσιο βραχίονα πρόνοιας. Όλες οι υπηρεσίες μας εδώ στηρίζονται σε 54 υπαλλήλους, για να ασχολούνται με την πρόνοια όλου του κράτους! Σε αντιπαράθεση έχουμε 64 δημόσια ιδρύματα που παρέχουν προνοιακές υπηρεσίες και πάνω από 1.500 νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, τουλάχιστον, τα οποία υποτίθεται ότι κάνουν την ίδια δουλειά. Δηλαδή, αυτά κληρονόμησαν μεγάλες περιουσίες, πχ το Άσυλο Ανιάτων, το Γηροκομείο Αθηνών, φιλανθρωπικά ιδρύματα κτλ. Με πολλά ακίνητα ακόμη, και 500, 1.000 το καθένα. Οι διοικήσεις των ιδρυμάτων πολλές φορές αντιλαμβάνονται ότι η εντολή του διαθέτη αποσκοπεί στο συμφέρον του ιδρύματος ή και στο προσωπικό τους συμφέρον και όχι στο δημόσιο συμφέρον. Υπάρχουν ατασθαλίες, κακοδιαχείριση, παρανομίες. Θα έρθουν όλα στο φως. Φυσικά υπάρχουν και ιδρύματα που λειτουργούν καλά και προσφέρουν σωστές υπηρεσίες.

Τι σχεδιάζετε ως προς αυτό;

Σχεδιάζουμε ένα νέο προνοιακό κράτος, το οποίο κατ’ αρχήν να στηρίζεται σ’ έναν ισχυρό δημόσιο τομέα. Ιδρύσαμε ένα γεωπληροφοριακό σύστημα με τρία μητρώα -ωφελουμένων, ιδρυμάτων και προγραμμάτων- σαν ραχοκοκαλιά όλου του συστήματος σε τρία επίπεδα: Κυβέρνηση, Περιφέρειες, Δήμοι. Σχεδιάστηκε εδώ με δικά μας μέσα, δεν το δώσαμε, όπως γινόταν συνήθως, έξω αντί αδράς αμοιβής. Σε αυτό το πληροφοριακό σύστημα καταγράφονται οι ωφελούμενοι με επιδόματα πάσης φύσεως από όλο το κράτος. Υπάρχουν 17 πηγές που δίνουν συνολικά 125 επιδόματα. Πάνω από 700.000 οικογένειες παίρνουν οικογενειακό επίδομα. Με νόμο ορίσαμε, από πέρυσι, κάθε φορέας της κυβέρνησης που δίνει επιδόματα, κάθε 10 του μηνός να τα προωθεί υποχρεωτικά στο δικό μας πληροφοριακό σύστημα, με τα ΑΦΜ των δικαιούχων. Έχουμε, λοιπόν, το αρχείο επιδοματούχων και γνωρίζουμε πόσα επιδόματα παίρνει ο καθένας. Επίσης, κάναμε ένα αρχείο με όλα τα ιδρύματα και όλα τα δεδομένα τους: αριθμό κλινών, εργαζομένων, τροφίμων, τι ειδικότητες έχουν κτλ. Το τρίτο αρχείο συμπεριλαμβάνει όλα τα προγράμματα: από ΕΣΠΑ, Ευρωπαϊκά ταμεία, από τα κρατικά χρήματα κ.ά. Αυτό είναι το πλήρες σύστημα. Δύο νέες διευθύνσεις στο Υπουργείο θα διευθύνουν το όλο έργο. Φανταστείτε μία πλατφόρμα μέσα στο Υπουργείο, μία σε κάθε Περιφέρεια και μία σε 254 Κέντρα Κοινότητας που ιδρύονται από το Υπουργείο. Η ΕΕ μας επιχορήγησε με 49 εκ. ευρώ για αυτά και θα προσλάβουν 750 υπαλλήλους με διαδικασία ΑΣΕΠ. Ο ενδιαφερόμενος πολίτης πηγαίνει στο Κέντρο Κοινότητος που θα είναι μέσα στον Δήμο και απευθύνεται με το ΑΦΜ του στην/στον υπάλληλο που τον ενημερώνει αμέσως για τα επιδόματα που δικαιούται. Μπορεί να κάνει αίτηση επιτόπου, εκείνη τη στιγμή. Μπορούν να τον συνδέσουν αμέσως με το αρχείο του ΟΑΕΔ, του λένε να πάει εκεί για να φτιάξει τον φάκελό του. Το ίδιο ισχύει και αν ένας πολίτης ζητήσει μια θέση π.χ. για ηλικιωμένο συγγενή του, οπότε αμέσως μέσω του συστήματος βλέπει ο υπάλληλος πού υπάρχει κενό και τον κατευθύνει. Κόβουμε κάθε δυνατότητα πελατειακών σχέσεων. Σημειωτέον ότι σε αυτή την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα του προνοιακού κράτους το ΚΚΕ ψήφισε παρών.

Πώς θα βελτιωθεί η λειτουργία και το έργο των ιδρυμάτων;

Σχεδιάζουμε δύο νόμους. Ο ένας θα αφορά την αναδοχή και την υιοθεσία. Στόχος του είναι η αποϊδρυματοποίηση. Δεν επιτρέπεται να κρατάμε τα παιδιά στα ορφανοτροφεία την ίδια ώρα που πολλά ζευγάρια αγωνιούν και προσπαθούν να να υιοθετήσουν ή να γίνουν ανάδοχοι γονείς. Ο άλλος νόμος θα αφορά τα ιδρύματα. Το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά ψήφισε ένα νόμο περί εξυγίανσης των ιδρυμάτων που, τελικά, έβλαπτε το δημόσιο συμφέρον. Μια ιδιωτική εταιρεία θα έκανε ένα σχέδιο εξυγίανσης ενός ιδρύματος και εμείς ως κράτος θα ήμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε τις προτάσεις τους. Οι πρώτοι που ήλθαν ήταν του Ασύλου Ανιάτων, με την πρόταση «εξυγίανσης» έτοιμη. Να το υπογράψουμε. Αν δεν το υπογράφαμε, είπαν, θα έβγαζαν τους τροφίμους στον δρόμο! Τροποποιήσαμε τον νόμο και τους απαντήσαμε ότι δεν είχαν δικαίωμα να βγάλουν τους τροφίμους στον δρόμο, διότι τότε θα παρενέβαινε ο Εισαγγελέας. Ο πρώτος νόμος που τροποποιήσαμε ήταν αυτός.

Τα παιδιά της Μόριας ήδη μεταφέρονται

Πώς εξελίσσεται η φιλοξενία των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων; Κάποια παιδιά βρίσκονται ακόμα εγκλωβισμένα σε απαράδεκτες συνθήκες, όπως στο κέντρο της Μόριας.

Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο θέμα αυτό. Τα λίγα παιδιά που έχουν απομείνει στη Μόρια έχουν ήδη αρχίσει και μεταφέρονται σε άλλες κατάλληλες δομές φιλοξενίας. Τα ασυνόδευτα ανήλικα που βρίσκονται στη Μόρια έχουν μια σχετική ροή. Δεν είναι διαρκώς τα ίδια παιδιά. Υπάρχουν παιδιά μέσα στα κέντρα καταγραφής των νησιών, πχ στη Σάμο και στη Χίο, αλλά με το που ανοίγουν θέσεις σε ξενώνες, είναι τα πρώτα που μεταφέρονται, καθώς βρίσκονται σε προτεραιότητα. Όπως μεταφέρθηκαν όλα τα ασυνόδευτα ανήλικα από τα αστυνομικά τμήματα το προηγούμενο διάστημα. Όμως, μπορεί να ξαναβρεθούν εκεί. Αλλά τα παιδιά δεν παραμένουν πια στα τμήματα για μεγάλο διάστημα, έτσι γίνεται τώρα και με τα κέντρα καταγραφής. Από την άλλη, πράγματι μέσα στα κέντρα, ή και τριγύρω, που βρίσκονται αυτά τα παιδιά, δεν υπάρχει καλή επίβλεψη και γι’ αυτό πολλές φορές παρατηρείται αργοπορία στην τοποθέτησή τους σε άλλη δομή, γιατί αργούν να τα εντοπίσουν ή κάποιες φορές φεύγουν και από μόνα τους.

Τι προβλέπεται για το μέλλον των ασυνόδευτων ανηλίκων;

Τα παιδιά μένουν στους ξενώνες μέχρι να γίνει οικογενειακή επανένωση ή μετεγκατάσταση, ανάλογα με την κατάσταση του κάθε παιδιού. Υπάρχουν και παιδιά που δεν έχουν καθόλου ζωντανούς συγγενείς, οπότε θα ξεκινήσουμε στο μέλλον και διαδικασίες αναδοχής. Αυτό, βέβαια, δεν είναι απλό, γιατί μιλάμε για εφήβους, 13 ετών και άνω. Παρόλα αυτά και στις υπόλοιπες χώρες βρέθηκαν ανάδοχοι γονείς για αυτές τις περιπτώσεις, κυρίως από τις εθνικές κοινότητες, και το ίδιο πιστεύουμε ότι θα γίνει και εδώ.

Με σεβασμό και φροντίδα για τον πολίτη

Το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της αστεγίας πώς προχωράει;

Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα ταμείο ακινήτων του δημοσίου -δεν θα είναι απαραίτητα ανεξάρτητος φορέας, μπορεί να ανήκει στο υπουργείο. Θα συγκεντρώσει όλη την ακίνητη περιουσία που δεν ενδιαφέρει κάποιον επενδυτή, ένα αντι-ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή, διαμερίσματα μικρά, ακίνητα μικρής αξίας κτλ. Υπάρχει μεγάλη περιουσία σε ακίνητα, από κληρονομιές που δεν διεκδικήθηκαν, από οφειλές, δωρεές κτλ. Στόχος μας είναι κάποια από αυτά να ανακαινισθούν, ίσως από ΚΟΙΝΣΕΠ, ώστε να παίξει το ρόλο της και η κοινωνική οικονομία, και να δοθούν σε ευάλωτες ομάδες, μέσα σε αυτούς προφανώς και σε αστέγους. Μια κοινωνική κατοικία για αστέγους, απόρους, αποφυλακισμένους, αποϊδρυματοποιημένους κτλ. Ακόμη, θα μπορεί το Ταμείο να εκμεταλλεύεται τέτοια ακίνητα και τα έσοδα να πηγαίνουν σε δράσεις για αστέγους.

Πολύ θετικά και απαραίτητα σχέδια, δεν τα βλέπουμε όμως να έρχονται τόσο γρήγορα ως νομοσχέδια στη Βουλή; Πώς θα αλλάξει αυτό;

Η δουλειά που είχαμε να κάνουμε ήταν πάρα πολλή. Το ότι παραλάβαμε καμένη γη, μπορεί να ακούγεται κοινότοπο, αλλά είναι η πραγματικότητα, ιδίως στον τομέα της κοινωνικής προστασίας και της πρόνοιας, που στην ουσία είχε παραμείνει στην τυπολογία της φιλανθρωπίας που έστησε η Φρειδερίκη. Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι έχουμε και μια συνεχή διαπραγμάτευση που δεν μας αφήνει πολλά περιθώρια. Αν σκεφτεί, λοιπόν, κανείς τι κάναμε, πρόγραμμα αντιμετώπισης ανθρωπιστικής κρίσης, μηχανισμός παρακολούθησης και αξιολόγησης, ΚΕΑ, αλλαγή διοικήσεων κτλ, θα δείτε ότι δεν έχουμε πραγματικά αργοπορία, κάναμε πολλά για να αλλάξουμε το προνοιακό κράτος. Όσον αφορά το συντονισμό του κυβερνητικού έργου, υπάρχει μια εντατικοποίηση το τελευταίο διάστημα, μετά από πρωτοβουλία του υπ. Επικρατείας, Χριστόφορου Βερναρδάκη. Κάθε εβδομάδα, συνάντηση με τους επικεφαλής των υπουργικών γραφείων, βλέπουμε κάθε φορά τι πρέπει να κάνουμε μαζί.

Είναι δυνατόν να φτιαχτούν τώρα μόνιμες κρατικές δομές πρόνοιας, ώστε να σταματήσει να είναι έδαφος πελατείας ή μπάλωμα των ανισοτήτων του καπιταλισμού;

Τόσα χρόνια ερχόταν ο κάθε υπουργός και έδινε και από ένα επίδομα σε κάποια ομάδα που πίεζε. Το ζήτημα της πρόνοιας, όμως, είναι οι υπηρεσίες. Ο ευάλωτος συμπολίτης μας δεν πρέπει να παίρνει απλώς επιδόματα. Χρειάζεται ένα αξιοπρεπές κοινωνικό εισόδημα ίσως και κάποια άλλα απαραίτητα επιδόματα, αλλά θα πρέπει κυρίως να πλαισιωθεί από υπηρεσίες του κράτους, γιατί πολλές από τις ανάγκες του δεν θα μπορεί να τις καλύψει με αυτά. Π.χ. για κάποιον ανάπηρο το κόστος ζωής γίνεται αναγκαστικά ακριβότερο, αλλά στηρίζοντάς τον με υπηρεσίες, θα είναι δυνατόν να καλύψει αυτά τα κενά. Στόχος μας είναι η διαφάνεια, ώστε ο πολίτης να πηγαίνει στο δήμο και να μαθαίνει, με αξιοπρέπεια, τα δικαιώματά του. Με αυτό τον τρόπο ο κάθε πολίτης θα έχει δίπλα του ένα κράτος που θα τον σέβεται και θα τον φροντίζει. Αυτό, η δική μας Αριστερά μπορεί να το υποσχεθεί και να το κάνει ακόμη και στις εποχές των μνημονίων.

Πηγή: Η Εποχή