Συνεντεύξεις

Η Ροζάβα σήμερα, το κουρδικό ζήτημα και οι σχέσεις με την Ελλάδα: συνέντευξη του εκπροσώπου του PYD, Ιμπραήμ Μουσλίμ

Τη συνέντευξη πήρε ο Τάσος Γιαννόπουλος

Για τις εξελίξεις στη Συρία

Με αφορμή την προέλαση του συριακού στρατού στο Χαλέπι, ο Ιμπραήμ Μουσλίμ  σχολιάζει πώς υπήρξε, όπως φαίνεται, συμφωνία μεταξύ του καθεστώτος Άσαντ, της Τουρκίας και της Ρωσίας, «συμφωνία με βάση την οποία οι Τούρκοι μπήκαν ως κατοχική δύναμη στη Συρία με αντάλλαγμα να κάνουν τα στραβά μάτια για το Χαλέπι που ισοπεδώνεται από τις δυνάμεις του συριακού στρατού». Με βάση την πολιτική συμφωνία, εκτιμά ο συνομιλητής μας, το Χαλέπι θα περάσει στον έλεγχο του καθεστώτος Άσαντ.

Πολλοί άμαχοι, μετά τις τελευταίες συγκρούσεις στο Χαλέπι, προτιμούν να καταφύγουν στις συνοικίες του Χαλεπιού που ελέγχονται από τον συριακό δημοκρατικό στρατό (SDF – Syrian Democratic Forces) και στις οποίες οι Κούρδοι είναι πλειοψηφία. «Εμείς τους δεχόμαστε όλους, όπως και στη Ροζάβα, ανεξαρτήτως θρησκείας και εθνικότητας».

«Ο πόλεμος στη Συρία», σημειώνει ο Ιμπραήμ Μουσλίμ, «δεν έχει να κάνει μόνο με τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας αλλά είναι και αγώνας για δημοκρατία και ελευθερία και αφορά όλες τις εθνότητες της χώρας. Οι λαοί δεν έχουν μεταξύ τους πρόβλημα, το πρόβλημα το δημιουργεί ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων. Σαν κόμμα, το PYD αλλά και το κουρδικό κίνημα γενικά, και φυσικά το HDP στην Τουρκία, ενθαρρύνουμε τους λαούς να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους ώστε να φτιάξουμε τη Μέση Ανατολή των λαών.Είμαστε αντίθετοι στη δημιουργία μικρών χωρών-προτεκτοράτων και παλεύουμε για ισχυρές χώρες (σ.σ.: πρόταγμα του PYD είναι η Ομοσπονδία της Συρίας με σχετική αυτονομία για τις περιοχές των Κούρδων) με δημοκρατικό σύνταγμα, άμεση δημοκρατία ενώ οι περιφερειακές δυνάμεις είναι αυτές που θέλουν να αλλάξουν τα σύνορα. Για παράδειγμα, η Τουρκία είναι αυτή που δεν αναγνωρίζει τα σύνορα στην Κύπρο, έχει στρατεύματα στο βόρειο Ιράκ και τώρα μπήκε και στη Συρία, την ώρα που κατηγορεί τους Κούρδους για αποσχιστικές τάσεις» (σ.σ.: αναλυτικά παρακάτω η θέση του PYD για το σενάριο δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους). «Ο Ερντογάν μπήκε τώρα στη Συρία γιατί είδε ότι χάνει o ISIS και κερδίζουν έδαφος οι συριακές δημοκρατικές δυνάμεις ενώ, την ίδια στιγμή, όλο και περισσότεροι ακολουθούν το κίνημα που έχει ως πρότυπο της Ροζάβα». Στόχος του είναι οι Κούρδοι και, ως εκ τούτου, «η προαναφερθείσα συμφωνία με τον Άσαντ είναι σε βάρος της Ροζάβα».

«Λύση για τη Συρία δεν είναι ούτε να φτιάξουμε ξανά το παλιό κράτος αποκαθιστώντας το παλιό καθεστώς ούτε να επικρατήσει η πλευρά των ισλαμιστών. Η μοναδική πρόταση, όπως προαναφέραμε, είναι από εμάς και κανείς δεν δηλώνει ότι είναι εναντίον. Και η Ρωσία αλλά και οι ΗΠΑ, άλλωστε, είναι ομοσπονδιακές χώρες. Οι Ρώσοι έχουν εκφράσει πιο ανοιχτά τη στήριξή τους σε μια ομοσπονδιακή λύση αλλά το ίδιο θα κάνουν σιγά σιγά και οι Αμερικάνοι. Ο Άσαντ παίζει διάφορα παιχνίδια, όπως αποδεικνύει και η τωρινή συμφωνία με την Τουρκία, δεν παίρνει αποφάσεις μόνος του, έχει το Ιράν από πίσω του. Ο Άσαντ δεν μπορεί να μείνει αλλά εμείς δε βάζουμε όρους ότι δεν θα σταματήσουμε τον πόλεμο αν δεν φύγει ο ένας ή ο άλλος, δεν συνδέουμε την ειρήνη στη Συρία με αυτό. Σκοπός μας είναι να μειώσουμε τα θύματα, ακόμα και μια ζωή για εμάς αξίζει».

(με κίτρινο χρώμα στον χάρτη οι περιοχές που ελέγχονται από τις δυνάμεις των Κούρδων στη Συρία)

Για το κοινωνικό πείραμα της Ροζάβα που συμπληρώνει 4 χρόνια ύπαρξης

«Το έθνος-κράτος είναι δημιούργημα της εξουσίας και του ιμπεριαλισμού για να καταδυναστεύει τους λαούς, εμείς δεν μπορούμε να πολεμάμε για το ίδιο μοντέλο με τους καπιταλιστές. Η Μέση Ανατολή, η Μεσοποταμία, είναι μωσαϊκό, οι λαοί μπορούν και θέλουν να ζουν μαζί με κατοχυρωμένη αυτήν την πολυμορφία», υπογραμμίζει. «Μέσα σε πολύ δύσκολες καταστάσεις άνθισε το κουρδικό όνειρο αλλά και όνειρο των λαών της βόρειας Συρίας για μια καλύτερη ζωή και μια καλύτερη οργάνωση της καθημερινότητας. Αφού καταφέραμε να ελευθερώσουμε τις περιοχές μας από το καθεστώς του Άσαντ δημιουργήσαμε το σύστημα των καντονίων και τη δημοκρατική αυτοδιοίκηση η οποία λειτουργεί πολύ καλά και μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για όλη την περιοχή».

YPG fighters near Kobane (file photo)

«Έχουμε καταφέρει να αλλάξουμε το εκπαιδευτικό σύστημα ακυρώνοντας αυτό του καθεστώτος Άσαντ. Το καινούργιο σύστημα βασίζεται στις αξίες της συμβίωσης, της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Κάθε παιδί σπουδάζει στη μητρική του γλώσσα, οι Κούρδοι στα κουρδικά (που είναι και η βασική γλώσσα), οι Άραβες στα αραβικά κ.ο.κ. Έχουμε δημιουργήσει και κάποια πανεπιστήμια όπως αυτό της Ροζάβα, γεγονός πολύ σημαντικό. Την ώρα που άλλοι πουλάνε τις γυναίκες στα σκλαβοπάζαρα (σ.σ.: οι τζιχαντιστές), σε εμάς η γυναίκα είναι ηγέτης, είναι αρχηγός, πολεμάει. Αυτό είναι το μεγαλύτερο χτύπημα στους ισλαμιστές και την ιδεολογία τους. Αποδεικνύουμε ότι ισχύει το αντίθετο από αυτό που πάνε να επιβάλουν, νικάμε με αυτόν τον τρόπο, για εμάς είναι πολύ σημαντική η ελευθερία της γυναίκας, δεν μπορεί να είναι ελεύθερη μια κοινωνία χωρίς αυτό το στοιχείο.

Ακόμα, έχουμε κατοχυρώσει τη θρησκευτική ελευθερία, την εθνική και, ακόμα πιο σημαντικό, όλοι συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων, οι αποφάσεις ξεκινούν από κάτω προς τα πάνω και όχι το αντίθετο. Ενθαρρύνουμε όλες τις ομάδες, τους συλλόγους, τις οργανώσεις να συμμετέχουν και να είναι ενεργοί πολίτες. Το μοντέλο που εφαρμόζουμε εμείς έχει μεγάλη ανταπόκριση και στον κουρδικό λαό αλλά και σε άλλους λαούς. Στην περιοχή Σιντζάρ, για παράδειγμα, που ζουν κυρίως Κούρδοι Γιεζίντι, έχουν ήδη αυτοοργανωθεί, δημιούργησαν τη δική τους Άμυνα (τις Μονάδες Προστασίας των Γιεζίντι, κατά το πρότυπο του YPG) και σύντομα μπορεί να γίνει και η περιοχή αυτή καντόνι.

Βασικό εμπόδιο είναι το οικονομικό καθώς η Ροζάβα είναι αποκλεισμένη (υφίσταται εμπάργκο) από την Τουρκία, το καθεστώς Άσαντ, τους τζιχαντιστές και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις αλλά και το ιρακινό Κουρδιστάν (σ.σ.: διαβάστε παρακάτω για τις σχέσεις μεταξύ των Κούρδων της Συρίας και του Ιράκ). Ανθεί το λαθρεμπόριο και οι τιμές σε βασικά αγαθά είναι πολύ υψηλές καθώς δεν υπάρχει νόμιμη δίοδος για τη Ροζάβα η οποία, κατά τα άλλα είναι πλούσια περιοχή και έχει όλους τους βασικούς πόρους (σιτάρι, αγροτική παραγωγή κ.α.), υδάτινες πηγές ενώ το πετρέλαιο στη Ροζάβα είναι το πιο φθηνό σε όλο τον κόσμο. Ο λαός είναι αποφασισμένος να επιβιώσει και το εμπάργκο είναι μέσο πίεσης αφού αντέξαμε στις επιθέσεις, όπως αυτές του ISIS και του τουρκικού κράτους».

 

Για τις σχέσεις με την ελληνική κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ

Με αφορμή και την πρόσφατη παρουσία του Σάλεχ Μουσλίμ, συμπρόεδρου του YPD και επικηρυγμένου από τις τουρκικές αρχές αλλά και του Σαλαχεντίν Ντερμιτάς,στο 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, ο Ιμπραήμ Μουσλίμ αναφέρει: «Η παρουσία των δύο ηγετών στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν σαφώς μιαδιπλωματική αναγνώριση από πλευράς ελληνικής κυβέρνησης. Εμείς, σαν κόμμα και πολιτικό κίνημα, έχουμε γενικά καλή σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ από παλιά και φυσικά σήμερα. Θα θέλαμε η ελληνική κυβέρνηση να παίξει έναν ενεργό ρόλο στο συριακό και το κουρδικό γενικά.

Η Ελλάδα υποφέρει από την προσφυγική κρίση και πρέπει να πάρει πολιτικές πρωτοβουλίες για δημοκρατικές λύσεις και ειρήνη στην περιοχή. Πιστεύω ότι η Ελλάδα είναι ικανή να το κάνει γιατί και σαν γεωπολιτική θέση αλλά και σαν λαός μπορεί να παίξει ρόλο και να είναι καλοδεχούμενη από τους υπόλοιπους. Είναι προς το συμφέρον της δίπλα της να έχει δημοκρατικές χώρες, μια δημοκρατική Τουρκία, μια δημοκρατική Συρία. Σε γενικές γραμμές, η ελληνική κυβέρνηση συμφωνεί με τις προτάσεις μας και η Ελλάδα, ειδικά η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος είναι αδελφό κόμμα με το HDP, μπορεί να παίξει ενεργό ρόλο διπλωματικά. Δεν μπορεί να είναι στη φυλακή της Τουρκίας το τρίτο κόμμα! Δημιουργείται ένα ισλαμικό κράτος στην Τουρκία, ένα θεοκρατικό καθεστώς, πράγμα πολύ επικίνδυνο για την Ελλάδα και όλη την Ευρώπη, σε μια εποχή μάλιστα τρομοκρατικών επιθέσεων από τζιχαντιστές. Αυτές οι ιδέες (σ.σ.: των ακραίων ισλαμιστών) πρέπει να σταματήσουν».

«Πιο συγκεκριμένα, για να συμβάλει στην προσπάθεια της Ροζάβα και τη μάχη ενάντια στον ISIS, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε αφενός να βοηθάει στην περίθαλψη μαχητών των δυνάμεών μας και, αφετέρου, να δέχεται Κούρδους φοιτητές με ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα και υποτροφίες», συμπληρώνει ο συνομιλητής μας.

Για το προσφυγικό

«Εμείς δεχτήκαμε περίπου 1 εκατομμύριο πρόσφυγες, πολλοί είναι στους καταυλισμούς και θα έμεναν στην περιοχή της βόρειας Συρίας αν υπήρχαν καλύτερες συνθήκες. Οι καταυλισμοί που βρίσκονται στην περιοχή των Κούρδων της Συρίας δεν δέχονται βοήθεια από οργανώσεις (ΜΚΟ). Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αν ήθελε πραγματικά να αντιμετωπίσει το προσφυγικό, θα είχε βοηθήσει τη Ροζάβα οικονομικά, νομικά και ανθρωπιστικά καθώς είναι μια περιοχή με σταθερότητα, αρκετά μεγάλη (πάνω από 35.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα), η ζωή στις πόλεις είναι ασφαλής σε σχέση με την υπόλοιπη Συρία. Αν υπήρχε στήριξη, αρκετοί Σύριοι θα προτιμούσαν να μείνουν εκεί παρά να κινδυνεύουν και να πνίγονται στο Αιγαίο . Αυτό θα ήταν λύση για το προσφυγικό, λύση που θα μείωνε αρκετά και τις προσφυγικές ροές (σ.σ.: εδώ αναλυτικά η σχετική πρωτοβουλία του PYD). Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν, σαν τραμπούκος, εκβιάζει. Η Ελλάδα δεν θα τον απειλήσει αλλά θα πρέπει να ζητήσει ειρήνη και δημοκρατία. Ήδη η Ελλάδα έχει βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό και έχει κάνει πολλά πράγματα για τους πρόσφυγες. Ο ελληνικός λαός δεν μπορεί να υποφέρει άλλο, τα ελληνικά νησιά έχουν προσφέρει πολλά».

Για το κουρδικό ζήτημα σήμερα και τις σχέσεις με τους Κούρδους του Ιράκ

Αναφορικά με το σενάριο δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους (εν προκειμένω ανεξαρτητοποίησης του ιρακινού Κουρδιστάν), τονίζει: «Όπως προείπαμε, σχέδιο πολλών παγκόσμιων και περιφερειακών δυνάμεων είναι ο διαμελισμός των κρατών και η δημιουργία μικρότερων (σ.σ.: προτεκτοράτων). Το δικό μας σχέδιο δεν είναι να δημιουργήσουμε ένα εθνικό κράτος. Το σχέδιό μας είναι μια Ομοσπονδία για την περιοχή. Ο καθένας θέλει το δικό του Κουρδιστάν: Η Αμερική θέλει το δικό της Κουρδιστάν, η Ρωσία άλλο Κουρδιστάν, το Ισραήλ άλλο, η ΕΕ άλλο, ακόμα και η Τουρκία θέλει ένα Κουρδιστάν με τους δικούς της, βέβαια, όρους. Η Συρία, μην ξεχνάτε, ήταν εθνικό κράτος και είδατε τα αποτελέσματα. Η καταστροφή που έφερε το συριακό καθεστώς έναντι των ίδιων των πολιτών του είναι απείρως μεγαλύτερη από αυτή που προξένησε το Ισραήλ ή οποιοσδήποτε άλλος. Εμείς δεν επιμένουμε σε αυτό (σ.σ.: στη συγκρότηση ανεξάρτητου Κουρδιστάν). Βέβαια, δεν θα είμαστε αντίθετοι αν τα αδέρφια μας του Ιρακινού Κουρδιστάν το ανακοινώσουν. Αλλά εμείς θα συνεχίσουμε το μοντέλο που εφαρμόζουμε και θα αγωνιζόμαστε για μία ομοσπονδία (σ.σ.: στη Συρία) και τελικά μία συνομοσπονδία μεταξύ όλων των λαών. Για εμάς αυτό είναι ιδεολογικό ζήτημα, δεν είναι ζήτημα πολιτικής τακτικής.

Kurdish-inhabited region - map

(οι περιοχές σε Τουρκία, Συρία, Ιράκ και Ιράν με έντονο ή πλειοψηφικό το κουρδικο στοιχείο)

Στη Ροζάβα, το μοντέλο αυτό έχει αποδείξει ότι προχωράει, πολλοί μουσουλμάνοι έσωσαν χριστιανικές εκκλησίες, πολλοί χριστιανοί έσωσαν τζαμιά, πολλοί Κούρδοι σκοτώθηκαν για τους Άραβες και το αντίστροφο. Ο λαός είναι μαζί, γιατί να τους χωρίσουμε; Σαφώς έχουμε διαφορές με τους Κούρδους του Ιράκ ως προς αυτό το ζήτημα, είμαστε ένας λαός αλλά δεν είμαστε καθεστώς ώστε να εξαλείψουμε κάθε διαφορά, είναι φυσιολογικό να υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Πιστεύω ότι το μοντέλο που προτείνουμε εμείς έχει μεγάλη ανταπόκριση και στον κουρδικό λαό αλλά και σε άλλους λαούς. Για παράδειγμα, το σύγχρονο κουρδικό κίνημα, το PKK δεν έγινε μόνο από τους Κούρδους, ήταν και Τούρκοι μέσα, ο πρώτος μάρτυρας που έδωσε το PKK ήταν Τούρκος. Αδικείς το κίνημα αυτό όταν το εθνικοποείς, όταν μένεις στο εθνικό ζήτημα».

Αξίζει να αναφέρουμε ότι, όπως υπενθυμίζει ο συνομιλητής μας, τα περισσότερα κόμματα (όπως η Πατριωτική Ένωση Κουρδιστάν) του ιρακινού Κουρδιστάν βοήθησαν και στήριξαν τη Ροζάβα εκτός από το Δημοκρατικό Κόμμα (η κυβέρνηση του οποίου συμμετέχει, κάτω από την τουρκική πίεση, στο εμπάργκο σε βάρος της Ροζάβα). Το τελευταίο έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία η οποία προσπαθεί να δημιουργήσει ενδοκουρδικό εμφύλιο αλλά “εμείς δεν θα της κάνουμε τη χάρη, θα λύσουμε όλα τα προβλήματα με διάλογο και δημοκρατία”.

iraq civil war map isil isis kurds ypg

(με κίτρινο χρώμα οι περιοχές του ιρακινού Κουρδιστάν)

Για τις σχέσεις με τις ΗΠΑ

Το ρητό «οι μόνοι φίλοι των Κούρδων είναι τα βουνά» είναι πλατιά διαδεδομένο και έχει επιβεβαιωθεί πολλές φορές στην ιστορία, υποδηλώνοντας ότι οι συμμαχίες με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έφεραν τελικά περισσότερα δεινά στους Κούρδους. Σε ερώτηση για τη σημερινή στρατιωτική συμμαχία, με τις ΗΠΑ αλλά και την εκλογή Τραμπ ο Ιμπραήμ Μουσλίμ απαντάει: «Δεν έχουμε ξεχάσει το ρητό ότι οι μόνοι φίλοι των Κούρδων είναι τα βουνά, αυτό συνεχίζει να είναι αλήθεια. Θέλω να επισημάνω ότι εμείς δεν πήγαμε στην Αμερική, η Αμερική ήρθε σε εμάς, αυτή είναι η διαφορά. Εμείς έχουμε στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ για να πολεμήσουμε την τρομοκρατία του ISIS και τους υπόλοιπους τρομοκράτες, για αυτόν τον σκοπό είμαστε έτοιμη να συνεργαστούμε με τον οποιοδήποτε, είτε είναι οι ΗΠΑ είτε είναι η Ρωσία.

Είναι καλοδεχούμενη η βοήθειά της Αμερικής της αρκεί να σέβεται τις αξίες μας, τη θέληση των λαών. Η συνεργασία μας είναι καθαρά στρατιωτική, δε μας έχει βάλει κανέναν άλλο όρο. Δεν θα υπάρξει αλλαγή μετά την εκλογή Τραμπ, θα συνεχιστεί από την πλευρά τους ο πόλεμος κατά των τζιχαντιστών απλά εμείς αυτό που ζητάμε από την Αμερική και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να αναγνωρίσει το μοντέλο της δημοκρατικής αυτονομίας που έχουμε διαλέξει σαν λαός της Ροζάβα, να το αναγνωρίσουν σαν μοντέλο για όλη τη Συρία ώστε να υπάρξει και λύση για τη Συρία, η λύση της ομοσπονδίας που αναφέραμε νωρίτερα».

Female Troops from the Syrian Democratic Forces take up positions near the frontline on November 10, 2015 near the IS-held town of Hole

(οι συριακές δημοκρατικές δυνάμεις -SDF- μάχονται κατά του ISIS)

Για τον Ερντογάν και την ένταση του αυταρχισμού στην Τουρκία

«Η σημερινή στάση του Ερντογάν, όπως προαναφέραμε, δείχνει πόσο αδύναμος είναι και πόσο ανασφαλής αισθάνεται. Οι Κούρδοι στη βόρεια Συρία περάσαμε όλες τις “κόκκινες γραμμές” του Ερντογάν: Έλεγε ότι ο Ευφράτης είναι “κόκκινη γραμμή”, μετά το Μέμετζ είναι “κόκκινη γραμμή”, τις περάσαμε όλες. Στο Ιράκ δεν κατάφερε αυτά που ήθελε, δηλαδή να συμμετέχει στην ανακατάληψη της Μοσούλης. Η ιρακινή κυβέρνηση ήταν αυστηρή απέναντί του ενώ κουρδικές δυνάμεις που εχθρεύεται ο Ερντογάν, όχι μόνο οι Πεσμεργκά αλλά και δυνάμεις των Κούρδων Γιεζίντι που είναι ελευθεριακές σαν και τις δικές μας. Όταν βάζεις φυλακή το τρίτο κόμμα στη χώρα σου, δείχνεις αδυναμία».

 Kurdish groups, Turkey and the Islamic State

(το γράφημα του BBC με ημερομηνία 23/08/16 που σκιαγραφεί τις σχέσεις [εμπόλεμη εμπλοκή-εχθρικές σχέσεις-καλές σχέσεις] της Τουρκίας με τους Κούρδους κάθε περιοχής και πολιτικής απόχρωσης)

Πηγή: Left.gr