Το υπουργείο Δικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων και ο Συνήγορος του Πολίτη υπέγραψαν προγραμματική συμφωνία.
Φυλακές ανοιχτές στους εξωτερικούς ελέγχους από ανεξάρτητους μηχανισμούς ώστε να παρακολουθούνται συστηματικά οι όροι διαβίωσης και οι έγκλειστοι να συναντήσουν την αναγκαία υποστήριξη, βρίσκοντας βήμα έκφρασης και δικαιοσύνης. Με αυτό το σκεπτικό το υπουργείο Δικαιοσύνης, ∆ιαφάνειας και Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων και ο Συνήγορος του Πολίτη υπέγραψαν προγραµµατική συµφωνία συνεργασίας που στοχεύει στην αναβάθµιση της λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήµατος µε τήρηση των αρχών του κράτους δικαίου και της προστασίας των δικαιωµάτων των κρατουμένων.
Με αφορμή τη συμφωνία πραγματοποιήθηκε ημερίδα, όπου ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος, στο σύντομο χαιρετισμό του, σημείωσε ότι επιδίωξη του υπουργείου με τη συμφωνία με τον ΣτΠ είναι η διαφάνεια και τα “ανοιχτά παράθυρα” στις φυλακές με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών και την καλύτερη επανένταξη των αποφυλακισμένων στην κοινωνία.
«Βήμα ουσιαστικό και συμβολικό ώστε να μην είναι οι έγκλειστοι στο περιθώριο», χαρακτήρισε την προγραμματική συμφωνία η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της ειδικής μόνιµης επιτροπής της Βουλής για το σωφρονιστικό σύστημα και λοιπές δοµές εγκλεισµού, Βασιλική Κατριβάνου.
Ο αναπληρωτής Συνήγορος του Πολίτη Βασίλης Καρύδης τόνισε ότι βασική διαπίστωση από την ενασχόληση της ανεξάρτητης αρχής με το σωφρονιστικό σύστημα, από την έναρξη λειτουργίας της το 1998, είναι ότι τα δικαιώματα των διοικητικά εγκλείστων σε φυλακές, αστυνομικά κρατητήρια και κέντρα κράτησης που προβλέπονται στο θεσμικό πλαίσιο απέχουν πολύ από την ουσιαστική πραγμάτωσή τους στο πεδίο της καθημερινής πραγματικότητας. «Βασικές θεμελιακές αρχές του κράτους δικαίου τίθενται συνεχώς υπό διαπραγμάτευση κατά την καθημερινή πρακτική τω μηχανισμών ελέγχου και καταστολής», πρόσθεσε.
Ο γενικός γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ευτύχης Φυτράκης σημείωσε ότι πολλές επιμέρους δράσεις που εφαρμόζονται πιλοτικά, το τελευταίο διάστημα, σε διάφορες φυλακές (π.χ. «επισκεπτήριο» μέσω Skype) «δημιουργούν μια άλλη πραγματικότητα και για τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους και για τους κρατούμενους». Ο ίδιος τόνισε την αναγκαιότητα ύπαρξης εξωτερικών ελέγχων του σωφρονιστικού συστήματος, ιδίως από ανεξάρτητες αρχές, ενώ ανακοίνωσε ότι σύντομα θα ενισχυθεί με προσωπικό το Σώμα Επιθεώρησης και Ελέγχου Καταστημάτων Κράτησης, επικεφαλής του οποίου θα τοποθετηθεί σε λίγες ημέρες ο αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου ε.τ. Σταύρος Μαντακιοζίδης.
Με τον νόμο για την αποσυμφόρηση των φυλακών που ψηφίστηκε πέρυσι αποφυλακίστηκαν 3.500 κρατούμενοι με αποτέλεσμα η εικόνα σχετικά με την ποιότητα διαβίωσης να είναι σημαντικά βελτιωμένη, υπογράμμισε η Φωτεινή Παντελίδου, ειδική επιστήμονας στον Συνήγορο του Πολίτη και συντονίστρια της Ομάδας του Εθνικού Μηχανισμού Πρόληψης. «Πλέον δεν βλέπουμε κρατούμενους να κοιμούνται στο πάτωμα των κελιών ή μέσα στις τουαλέτες!», συμπλήρωσε.
Βελτίωση των συνθηκών κράτησης ζητούν επιτακτικά δύο ομάδες κρατουμένων που εμφανίστηκαν τα τελευταία χρόνια στις ελληνικές φυλακές, ανέφερε ο Νίκος Κουλούρης, επίκουρος καθηγητής Σωφρονιστικής Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Η πρώτη είναι οι πολιτικοί και οι επιχειρηματίες και η δεύτερη τα μέλη ομάδων ένοπλης βίας, εξήγησε ο καθηγητής, ο οποίος κατείχε επί χρόνια θέση εγκληματολόγου στις φυλακές Κορυδαλλού.
Τη μετονομασία των σωφρονιστικών ιδρυμάτων σε «άσυλα για φτωχούς» «πρότεινε» ο Βιτσέντζο Ρουγκιέρο διότι, όπως εξήγησε, αυτή η πληθυσμιακή ομάδα στοχοποιείται διαχρονικά από το ποινικό σύστημα των ευρωπαϊκών χωρών. Ο καθηγητής Κοινωνιολογίας στο πανεπιστήμιο Middlesex του Λονδίνου παρουσίασε τις πολιτικές κράτησης στην Ευρώπη, παρατηρώντας ότι τα τελευταία χρόνια στις περισσότερες χώρες καταγράφεται αυστηροποίηση των ποινών και αποδυνάμωση των φιλοσοφιών που σχετίζονται με την επανένταξη κρατουμένων στον κοινωνικό ιστό.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, ο κ. Ρουγκιέρο σημείωσε ότι ενώ η οικονομική κρίση και τα μέτρα λιτότητας έχουν προκαλέσει αύξηση σε ανεργία, φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό, το διεθνές κλίμα ενθαρρύνει τη θέσπιση τόσο αυταρχικών ποινικών πολιτικών, όσο και φιλελεύθερων με αποτέλεσμα η μηδενική ανοχή, οι μαζικές φυλακίσεις και οι εξευτελιστικές συνθήκες κράτησης να συνυπάρχουν με τις προσπάθειες ανάπτυξης των εναλλακτικών μορφών έκτισης ποινών και τον εξανθρωπισμό των συνθηκών εγκλεισμού.
Η συμφωνία υπουργείου – Συνηγόρου του Πολίτη, όπως την παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής Σωφρονιστικής Πολιτικής του υπουργείου Δικαιοσύνης, Ιωάννης Σταλίκας, περιλαµβάνει τους παρακάτω άξονες:
- υποστήριξη από το υπουργείο του έργου του Συνηγόρου κατά την άσκηση των αρµοδιοτήτων του εντός των Καταστηµάτων Κράτησης και υποστήριξη από πλευράς ΣτΠ του έργου του υπουργείου µε τη παροχή απόψεων σχετικά µε σωφρονιστικά θέµατα,
- ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραµµάτων για το προσωπικό των καταστηµάτων κράτησης και έκδοση σχετικού υλικού
- εφαρµογή πιλοτικών δράσεων,
- δυνατότητα προηγούµενης ενηµέρωσης του Συνηγόρου και ανταλλαγής απόψεων επί σχεδίων νόµου που αφορούν τα δικαιώµατα των κρατουµένων,
- ορισµός προσώπων αναφοράς για την άµεση επαφή µεταξύ των δυο φορέων,
- ειδική µέριµνα για την δυνατότητα από κοινού συµµετοχής των δύο φορέων σε συναντήσεις µε διεθνή όργανα, µε προοπτική την από κοινού ενδυνάµωση των δράσεων κατά της κακοµεταχείρισης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
