Micro

Ο κόλπος των Χοίρων: Η χειρότερη ήττα των ΗΠΑ από το 1812

Αποβιβάστηκαν εκεί που περίμενα. Θα τους διαλύσουμε.”

Η παρακάτω μετάφραση είναι η επίσημη θέση της Granma για την 55η επέτειο της μεγαλειώδους νίκης του λαού της Κούβας απέναντι στην πολεμική μηχανή του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.

Στις 17 Απριλίου του 1961, μία ταξιαρχία μισθοφόρων εξοπλισμένη, εκπαιδευμένη και μεταφερμένη από τη CIA αποβιβάστηκε στον Κόλπο των Χοίρων της Πλάγια Χιρόν, όντας μέρος των σχεδίων της Ουάσινγκτον για την κατάπνιξη της εκκολαπτόμενης Κουβανικής Επανάστασης. Ο ένστολος λαός, με τον Φιντέλ στη πρώτη γραμμή, επικράτησε της απόβασης σε λιγότερο από 72 ώρες.

Ο Στρατηγός Λόρις Νόρσταντ, επικεφαλής των Συμμαχικών Δυνάμεων στην Ευρώπη (1956-1963), έγραψε στην ανάλυση του για την αποτυχημένη απόβαση της Αμερικανικής κυβέρνησης στην Πλάγια Χιρόν: «Ο Κόλπος των Χοίρων είναι η χειρότερη στρατιωτική ήττα των ΗΠΑ από τον πόλεμο του 1812.»

Ο πόλεμος του 1812 ήταν η πρώτη προσπάθεια των 13 πολιτειών που συγκροτούσαν τότε την χώρα, να επεκταθούν πέρα από τα σύνορα τους. Εξαπολύθηκε κατά του Καναδά και κατέληξε σε ήττα.

Μόλις απελευθερώθηκαν από τους Άγγλους, κάποιοι από τους πατέρες του νεογέννητου έθνους διακήρυξαν πως είχαν επιλεγεί από τον Θεό για να καθοδηγήσουν τον υπόλοιπο κόσμο, επεκτείνοντας τα δυτικά και νότια σύνορα τους.

Η Πλάγια Χιρόν σχετίζεται με πολλά από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών των Τζον και Ρομπερτ Κέννεντυ, της Κρίσης των Πυραύλων στη Κούβα, την συμμαχία του Τσόρτσιλ με τον Τρούμαν, την Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, την CIA, τον αντικομμουνισμό, τον Ψυχρό Πόλεμο, τον Μακαρθισμό, τον Νεοφιλελευθερισμό και την ανάπτυξη του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος. Ο Κόλπος των Χοίρων συνδέεται επίσης με τους πολέμους στο Βιετνάμ, τη Μέση Ανατολή (Παλαιστίνη, Ιράκ, Συρία) το Αφγανιστάν, την Ουκρανία και τον μυστηριώδη θάνατο του Φρανκλιν Ντ. Ρούσβελτ – δεδομένων και των απόψεων του για τη χρήση της ατομικής βόμβας. Συνδέεται επίσης με την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ αλλά και τον ίδιο τον Τσόρτσιλ.

Όταν οι «υδραυλικοί» του Δημοκρατικού Κόμματος ανακάλυψαν στο διαμέρισμα του στο Ουότεργκεητ την συνενοχή του Νίξον, ο ίδιος ήταν τρομοκρατημένος και ο τότε Πρόεδρος δήλωνε πως «αυτό ξεδιάλυνε όλο το ζήτημα γύρω από τα γεγονότα στον Κόλπο των Χοίρων».

Ο Μπιενβενίδο Πέρεζ Σαλαζάρ βίωσε την απόβαση στο πλευρό του Φιντέλ. Είχε συνηθίσει σε τέτοιο βαθμό τους ανθρώπους να τον αποκαλούν Τσίτσο (Chicho) που πλέον δεν απαντούσε καν στο πραγματικό του όνομα. Ο Μπιενβενίδο ήταν επικεφαλής της προσωπικής φρουράς του Φιντέλ και είχε υπηρεσία στο κτήριο της 11ης Οδού στην γειτονιά Βεδάδο της Αβάνα, όπου ζούσε ο Φιντέλ.

Την νύχτα της 16ης Απριλίου, ο Κομαντάντε είχε πάει στο κρεβάτι για να κοιμηθεί λίγο, καθώς δεν είχε κλείσει μάτι από τις αεροπορικές επιθέσεις της 15ης Απριλίου , όταν βομβαρδίστηκαν τα αεροδρόμια του Σαν Αντόνιο, Σιουδαδ Λιμπερταδ και Σαντιάγο ντε Κούβα. Είχε θάψει τους νεκρούς των επιθέσεων και είχε εκφωνήσει τον λόγο που διακήρυττε τον σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Κουβανικής Επανάστασης.

Όλα ήταν ήσυχα όταν ξαφνικά, κοντά στα μεσάνυχτα, ο Φιντέλ σηκώθηκε και άρχισε να επικοινωνεί τηλεφωνικά με διάφορους στρατιωτικούς αξιωματούχους. Βημάτιζε με μεγάλα βήματα στο διάδρομο λέγοντας «Αποβιβάστηκαν εκεί που περίμενα. Θα τους διαλύσουμε.»

O Μπιενβενίδο αναφέρει: “Βημάτιζε συνεχώς, και τοποθέτησε τα χέρια του στον τοίχο σαν να μετατοπιζόταν από τη μία μεριά του διαδρόμου στην άλλη, ενώ απήγγειλε στίχους του εθνικού μας ύμνου. Ξαφνικά σταμάτησε και φώναξε δυνατά: Ζήτω η Ελεύθερη Κούβα! (Viva Cuba Libre!). Έκανε μία χειρονομία με το χέρι του και είπε: Πάμε. Κατέβηκε τις σκάλες με μεγάλες δρασκελιές, κοντοστάθηκε στο πεζοδρόμιο για κάποια δευτερόλεπτα και επανέλαβε: Θα τους διαλύσουμε».

Ο Φιντέλ μπήκε στη μαύρη Oldsmobile 1960 που χρησιμοποιούσε. Ο προσωπικός του βοηθός, Λοχαγός Αλφρεδό Χαμονάλ που μόλις είχε αφήσει τη δουλειά του σε ένα μαγαζί, κάθισε στο μπροστινό κάθισμα. Ο Χεσούς Λόπες Μοντεαβαρο πήρε το τιμόνι και η υπόλοιπη συνοδεία μοιράστηκε σε αυτό και σε άλλα δύο αυτοκίνητα. Ακολούθησαν την 12η Οδό προς την 36η στο Κόελι, όπου βρίσκονταν οι Γενικοί Επιτελείς, ένα μέρος που ήταν γνωστό σαν Σημείο Ένα. Εκεί, ο επικεφαλής της διοίκησης Διοικητής Σέρχιο ντελ Βάλλε, ακολούθησε τον Φιντέλ στην ταχύρρυθμη οργάνωση των λόχων, ταγμάτων και αξιωματικών που θα απέκρουαν την εισβολή.

O Κομαντάντε επικοινώνησε με το εργοστάσιο ζάχαρης Αυστραλία στις 3:29 πμ, και επιβεβαίωσε την αποβίβαση στρατευμάτων στην Πλάγια Λάρχα και Πλάγια Χιρόν, στον Κόλπο των Χοίρων, δίπλα στη χερσόνησο Ζαπάτα στο Ματάνθας όπου ήδη εξελίσσονταν συμπλοκές. Διέταξε το 339ο τάγμα να προωθηθεί στην Πλάγια Λάρχα από την Αυστραλία, και τη Σχολή Αξιωματικών της Πολιτοφυλακής της Ματάνθας με επικεφαλής τον Λοχαγό Χοσέ Ρ. Φερνάντεζ να αναχωρήσει με κατεύθυνση την Πλάγια Λάρχα και την Αχουάδα ντε Πασαχέρος, να καταλάβει το Παλπίτε και να αποτρέψει τον εχθρό από το να εγκαταστήσει προγεφύρωμα, το οποίο αποτελούσε και τον στρατηγικό τους στόχο. Διέταξε τους πολιτοφύλακες στο Ματάνθας να βαδίσουν αμέσως προς το Τζοβελλάνος.

Ο Φιντέλ έθεσε σε επιφυλακή την Ειδική Φάλαγγα Χοσέ Μαρτί 1 στην Κοχιμάρ, την οποία είχε οργανώσει ο ίδιος. Οι αξιωματικοί Χαρόλντο Φερρέρ και Λεοπόλδο Τσίντρα Φρίας, αρχηγοί του πεζικού και του πυροβολικού αντίστοιχα, ήταν επικεφαλής. Εθεσε σε επιφυλακή τα εφεδρικά τάγματα, τοποθέτησε μία φάλαγγα στο εργοστάσιο ζάχαρης Κοβαντόνγκα, έστειλε μία αντιαρματική μονάδα εκεί, καθώς και μία στη Χιρόν, και άλλη μία φάλαγγα στη Καγιο Ραμόνα. Μετακίνησε 120 εκτοξευτήρες όλμων στη Χιρόν.

Η απόβαση των εχθρών πραγματοποιήθηκε σε ένα μέρος το οποίο ήταν δύσκολο να ανακτηθεί, καθώς οι δρόμοι που οδηγούσαν προς τα εκεί διέσχιζαν πολλά χιλιόμετρα βαλτότοπων στους οποίους οι στρατιωτικοί ελιγμοί ήταν αδύνατοι. Οι εισβολείς έριξαν 3 αερομεταφερόμενες διμοιρίες στους λασπώδεις υγρότοπους, και προσπάθησαν να φράξουν τον δρόμο μεταξύ της Πλάγια Λάργα και της Αυστραλίας, αλλά η αντίσταση των πολιτοφυλάκων πρακτικά τους εξαφάνισε.

Ο Φιντέλ βρισκόταν σε διαρκή επικοινωνία με τους διοικητές Ραούλ Κάστρο, επικεφαλής της άμυνας στις ανατολικές περιοχές ˙ Χουάν Αλμεϊδα και Ερνέστο Τσε Γκεβάρα στις κεντρικές και δυτικές περιοχές αντίστοιχα. Διέταξε τον Αλμεϊδα να στείλει κάποια τάγματα ανατολικά της Χιρόν για να περικυκλώσει τον εχθρό˙ και τον Λοχαγό Οσμάνι Τσιενφουέγος, επικεφαλής της αμυντικής μονάδας Τομέας 4 της Αβάνα όπου περιελάμβανε τον βόρεια ακτή από την πόλη μέχρι το Μαριέλ, να θέσει σε επιχειρησιακή ετοιμότητα όλα του τα τάγματα. Τοποθέτησε επίσης τον  Ουνιβέρσο Σάντζεζ με τέσσερις αντιαρματικές μονάδες νότια του Πινάρ ντελ Ρίο.

Η πολιτική και στρατιωτική προετοιμασία της εισβολής

Ο Τόμος 10 του ΕΣΗΠ (συλλογή εγγράφων «Εξωτερικές Σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών») για τη Κούβα(1961-1962), δημοσιευμένο από το Υπουργείο Εξωτερικών, μαζί με τον Τόμο 6 του Υπουργείου για το 1958-1960, περιέχουν πολλές πληροφορίες που αποκαλύπτουν το επιθετικό πρόσωπο των ΗΠΑ κατά την προετοιμασία αλλά και κατά την διάρκεια της εισβολής, την οποία παρουσίασαν ως αποκύημα της φαντασίας της Κούβας. Τα σχέδια της CIA για την συντριβή της Επανάστασης είχαν σαν βασικό τους άξονα την δολοφονία του Φιντέλ.

O Ρίτσαρντ Μπίσσελ, αναπληρωτής διευθυντής της CIA και στενός συνεργάτης του Αλεν Νταλς, συναντήθηκε με τον Συνταγματάρχη Σεφιλντ Εντουαρντς, επικεφαλής του γραφείου ασφαλείας της Υπηρεσίας, το πρωινό της 18ης Αυγούστου 1960. Ο Μπίσσελ είπε στον Εντουαρντς ότι είχε κατηγορηματικές εντολές να δολοφονήσει τον Φιντέλ. Η απόφαση είχε εγκριθεί και από τον Αϊζενχάουερ.

Από το 1975, υπάρχουν διαθέσιμες λεπτομέρειες σχετικά με αυτή τη συνάντηση σε μία αναφορά της Ειδικής Επιτροπής της Γερουσίας  με επικεφαλής τον Γερουσιαστή Φρανκ Τσερτς, η οποία αναφέρει πως τον Αύγουστο του 1960, η CIA επικοινώνησε με τα κεφάλια της μαφίας Τζον Ροσέλι, Σαντος Τραφικάντε και Σαμ Μπιανκανα, ώστε να διευθύνουν την δολοφονία και να καταστρώσουν διάφορα σχέδια για κάθε περίπτωση. Το περιοδικό US News and World Report κάλεσε την κυβέρνηση να δράσει γρήγορα, καθώς η Κουβανική Επανάσταση γινόταν ισχυρότερη κάθε μέρα που περνούσε.

Ένας άλλος στρατηγικός στόχος του Νταλς ήταν να ωθήσει την Κούβα σε στενότερους δεσμούς με το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, ώστε αυτοί οι δεσμοί να χρησιμοποιηθούν ως «δικαιολογία» για τις επιθετικές κινήσεις των ΗΠΑ.

Όλα φαίνονταν καλοσχεδιασμένα. Αεροπορικές επιδρομές θα προηγούνταν της απόβασης ώστε να καταστρέψουν η να ακινητοποιήσουν τα Κουβανικά αεροπλάνα. Οι εισβολείς είχαν ως κύριο στόχο τους την κατάληψη και την υπεράσπιση μιας μικρής περιοχής – ένα προγεφύρωμα- που στην καλύτερη πιθανή περίπτωση θα περιελάμβανε ένα αεροδρόμιο και πρόσβαση στη θάλασσα, ώστε να γίνει δυνατή η υλικοτεχνική υποστήριξη της επιχείρησης. Το σχέδιο ήταν να εγκαθιδρύσουν μία «προσωρινή κυβέρνηση» στην περιοχή ελέγχου τους, η οποία θα μπορούσε να αναγνωριστεί και να λάβει άμεση στρατιωτική υποστήριξη από τις Αμερικανικές, και άλλες, ένοπλες δυνάμεις. Ο δρόμος έτσι θα ήταν ανοιχτός για μία στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ και την ανατροπή της επαναστατικής κυβέρνησης.

 

Να ο Φιντέλ!

O Φιντέλ έδινε συνεχώς εντολές στο τηλέφωνο και ενημερωνόταν για το πώς αυτές εκτελούνταν. Ο στόχος του ήταν να ματαιώσει τα σχέδια των εισβολέων μέσα σε 72 ώρες ώστε να αποτρέψει τις οργανωμένες και χρηματοδοτημένες από τη CIA δυνάμεις να εγκατασταθούν και να ζητήσουν άμεση παρέμβαση των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ.

Στις 3 μ.μ. ο Φιντέλ μαζί με τους Διοικητές Φλάβιο Μπράβο και Ρενέ Βαγιέχο, τους Λοχαγούς Χαμονάλ και Ευγένιο Τερουέλ, βοηθό του Ραούλ Κάστρο, και τα υπόλοιπα μέλη της συνοδείας αναχωρούσαν για την περιοχή των μαχών. Στο δρόμο για την Ζαπάτα είδαν ολόκληρο το λαό να έχει κινητοποιηθεί. Κάθε φορά που κάποιος διέκρινε τον Φιντέλ στο αμάξι φώναζε δυνατά «Να ο Φιντέλ! Κοιτάξτε, νάτος ο άνθρωπος!»

Ο πρώτος άνθρωπος που τον είδε, σε μία στάση λεωφορείου στη γωνία έκανε γνωστή τη παρουσία του, ώστε και οι άλλοι να δουν μόνοι τους, και η φράση επαναλαμβανόταν συνεχώς, «Να ο Φιντέλ»

Η εικόνα του Φιντέλ να παίρνει τη θέση του στο πεδίο της μάχης γέμισε τον λαό με γενναιότητα και αυτοπεποίθηση.

Γύρω στις 4 μ.μ. έφτασαν στο εργοστάσιο ζάχαρης Αυστραλία όπου ο Φερνάντεζ είχε εγκαταστήσει ένα Διοικητικό Σταθμό. Ανέφερε πως εχθρικά αεροσκάφη με Κουβανικά διακριτικά είχαν ξεγελάσει τους στρατιώτες κάνοντας φιλικές κινήσεις με τα φτερά τους και τους προκάλεσαν βαριές απώλειες πολυβολώντας τους. Ο Φιντέλ ανέφερε πως οι ενισχύσεις ήταν στο δρόμο και αναδιοργάνωσε  την μάχη στην Πλάγια Λάρχα που ακόμα δεν είχε ανακτηθεί.

Διέταξε τους αρχηγούς της αεροπορίας να οργανώσουν 2 σμήνη που περιελάμβαναν 2 αεροπλάνα Sea Fury, ένα B-26 και ένα Τ-33. Όταν ο Φιντέλ ρώτησε για τα σμήνη, ένας πιλότος, ο Σμηναγός Ενρίκε Καρέρας κλήθηκε να απαντήσει στο τηλέφωνο. Ο Καρέρας μνημόνευε αργότερα, σε διάφορες συνεντεύξεις που έδωσε, ότι ο Φιντέλ επισκεπτόταν συχνά την βάση του πριν τις αεροπορικές επιδρομές και επέμενε τα λίγα αεροσκάφη που είχαν διαθέσιμα να είναι σε καλή κατάσταση και διασκορπισμένα ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή τους από εχθρικές δυνάμεις. Το γεγονός πως ήταν κρυμμένα σε διάφορα σημεία, έκανε το Πεντάγωνο να πιστέψει πως η περιορισμένη αεροπορική δύναμη της Κούβας, είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά. Η διάσωση των ελάχιστων αεροπλάνων που ήταν ανεπτυγμένα στο Κόλπο των Χοίρων αποδείχθηκε καθοριστική.

Ο Φιντέλ διέταξε τον Καρρέρας να επιτεθεί στα εχθρικά πλοία και αυτός επιτέθηκε στο γεμάτο με στρατιώτες και πολεμοφόδια USS Houston. Οι αντιαεροπορικές άμυνες του πλοίου ήταν ισχυρές˙Δεκάδες πολυβόλα και εκτοξευτήρες επέστρεψαν τα πυρά. Ο Καρρέρας εκτόξευσε τους πυραύλους του, και προς μεγάλη του έκπληξη πέτυχε το στόχο του και το USS Houston άρχισε να βυθίζεται. Προκάλεσε ζημιές σε ένα άλλο πλοίο και κατέρριψε ένα B-26.

O Φιντέλ επέμενε πως ήταν πιο σημαντικό να βυθίσουν τα πλοία που μετέφεραν στρατιώτες, παρά να χτυπήσουν το τμήμα του στρατού που είχε ήδη αποβιβαστεί. Αυτά ήταν που κουβαλούσαν τις ενισχύσεις, τον στρατιωτικό εξοπλισμό, φαγητό και προμήθειες που θα επέτρεπαν την επιβίωση της εισβολής.

Το περίσσιο κουράγιο που επέδειξε ο Κουβανικός λαός, η καθοδήγηση, οι διαταγές του Φιντέλ και η άμεση επαφή με τις μάχιμες μονάδες, ιδιαίτερα η επιμονή του να επικρατήσουν μέσα στις πρώτες 72 ώρες ώστε να εκμηδενίσουν την πιθανότητα παρέμβασης των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, ήταν τα στοιχεία που επέτρεψαν τον θρίαμβο και την επιβίωση της Κουβανικής Επανάστασης.

Gabriel Molina Franchossi

Πηγή: Νόστιμον Ήμαρ από Granma