Συνεντεύξεις

Μιχάλης Υδραίος: Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μόνο η δεξιά ή η ακροδεξιά

Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μόνο η δεξιά ή η ακροδεξιά.

Τη συνέντευξη πήρε η Ιωάννα Διαλεισμά

Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η χώρα πέρασε τον κάβο;
Τον κάβο της αξιολόγησης, προφανώς ναι, ωστόσο ούτε αυτός ήταν αναίμακτος. Υπήρξαν μέτρα, σαφώς υφεσιακά, δύσκολα, αλλά μπορούμε βάσιμα να ισχυριστούμε ότι υπάρχει αυτή η πρώτη ανάσα, που μας δίνει τη δυνατότητα να ασκήσουμε επιτέλους πολιτική.

Δηλαδή;
Όταν λέω πολιτική, εννοώ αριστερή πολιτική. Δε είναι αυτονόητο, ούτε δεδομένο. Νομίζω ότι θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες. Κυρίως, όμως, από την αποφασιστικότητα που θα δείξει η κυβέρνηση. Πιστεύω βαθιά ότι έχουμε περιθώριο άσκησης αριστερής πολιτικής. Αρκεί να είναι στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδίου, που να περιέχει επεξεργασμένες προτάσεις, ρήξεις, ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα. Εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να φοβηθούμε τους εργαζόμενους. Ο κόσμος έχει δίκιο να αντιδρά και σε αυτό το σημείο, φυσικά, δεν αναφέρομαι σε γραφειοκρατικές συνδικαλιστικές ηγεσίες, που την κρίσιμη περίοδο είχαν ταχθεί υπέρ του «ναι» και σήμερα υποκριτικά, προφανώς, υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ανθρώπων.  Ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι απλώς κατανοεί, αλλά συμμερίζεται τις ανησυχίες, τις αγωνίες, ακόμα και την οργή των λαϊκών ανθρώπων, των ανέργων, των επισφαλώς εργαζόμενων.

Δεν πανηγυρίζουμε, δεν αναθεματίζουμε

Η αξιολόγηση έχει θετικό ή αρνητικό πρόσημο, τελικά;
Δεν πανηγυρίζουμε, δεν αναθεματίζουμε. Η συμφωνία είχε μεγάλες δυσκολίες. Οφείλουμε, όμως, να αναγνωρίσουμε ότι η διαπραγματευτική μας ομάδα έκανε το καλύτερο δυνατό. Η κυβέρνηση, με τη συνδρομή του κόμματος, προσπάθησε και με το φορολογικό και με το ασφαλιστικό και στα επιμέρους ζητήματα, που δεν ήταν ακριβώς επιμέρους, ακόμα και στις ιδιωτικοποιήσεις, να απαλύνει τις συνέπειες εφαρμογής των μνημονιακών μέτρων προστατεύοντας τα πιο αδύναμα στρώματα της κοινωνίας. Υπήρξαν, βεβαίως, αιχμηρά αγκάθια, που συζητήθηκαν πολύ και στην κοινωνία και στο κόμμα, όπως για παράδειγμα ο «κόφτης». Νομίζω ότι ο απολογισμός μας πρέπει να γίνει με ψύχραιμο τρόπο. Δείτε το ζήτημα της προστασίας των εργασιακών σχέσεων στα δύο μεγάλα λιμάνια της χώρας. Στο πλαίσιο μιας αρνητικής εξέλιξης, όπως είναι η ιδιωτικοποίηση τους, εν μέσω δίκαιων κινητοποιήσεων των εργαζομένων, τα συναρμόδια υπουργεία προσπάθησαν και πέτυχαν να διατηρήσουν ένα πλαίσιο προστασίας της εργασίας, όχι στο βαθμό που θα επιθυμούσαμε, αλλά ικανοποιητικό.

Τα εργασιακά, όμως, έρχονται με αφορμή την αξιολόγηση του φθινοπώρου.
Πολύ σωστά.  Θα δοθεί μια μεγάλη μάχη. Όχι μόνο από τη δική μας πλευρά, αλλά και από τους εργαζόμενους. Η μάχη αυτή έχει ιδιαιτερότητες. Η αριστερά έχει στο DNA της τα ζητήματα της εργασίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Και αυτό δεν είναι ιδεολογική εμμονή, αλλά αναγκαιότητα, αν θέλουμε να μην κυριαρχήσει η εργασιακή ζούγκλα. Συνεπώς, η στάση μας δεν μπορεί παρά να κυριαρχείται από απόλυτη ταξική μεροληψία. Θα είναι μια μεγάλη μάχη και σε αυτήν θα αξιοποιήσουμε όλες τις αντιφάσεις του συστήματος, όλες τις μικρές ρωγμές, φυσικά και τη γαλλική εμπειρία.

Χρέος της Αριστεράς

Πώς άκουσες τις αιτιάσεις εκπροσώπων των δανειστών να αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση την ιδιοκτησία του προγράμματος;
Δεν ζήτησαν μόνο αυτό, αλλά και να αποδεχτεί η κοινωνία τα μέτρα σε μια, άκουσον άκουσον, συμμετοχική διαδικασία. Αν δεν είναι θράσος ή κακόγουστο αστείο, είναι πολιτικός κυνισμός, που έχει ως στόχο την εξόντωση της αριστεράς, την αφομοίωσή της και την κοινωνία παροπλισμένη. Εμείς, και μιλάω τώρα ως 53+,  είχαμε τονίσει εξ αρχής ότι το μνημόνιο δεν είναι δικό μας, υπογράψαμε με το πιστόλι στον κρόταφο. Το δικό μας χρέος είναι να εξαντλούμε όλα τα πιθανά ρήγματα και τις σχετικές δυνατότητες, ώστε να προστατεύονται τα πιο αδύναμα στρώματα της κοινωνίας. Πρόκειται για παράλληλη διαδικασία, ανταγωνιστική με τις μνημονιακές δεσμεύσεις, δύσβατη, με πολλά εμπόδια, αλλά μονόδρομος για μας, για μια αριστερά που δεν θέλει να χάσει τη ψυχή της και που ταυτόχρονα δεν είναι διατεθειμένη να εγκαταλείψει τη μάχη. Χρειάζεται, να έχουμε όρθιες τις κεραίες μας, ώστε να αξιοποιήσουμε οποιαδήποτε δυνατότητα απεμπλοκής από τα μνημόνια, έχοντας υπόψη την αντιφατική και σύνθετη κατάσταση που επικρατεί στην Ευρώπη. Ασφαλώς, δεν εννοώ μια παθητική στάση παρακολούθησης των όποιων εξελίξεων, αλλά ενεργή συμμετοχή στην προσπάθεια αλλαγής των συσχετισμών στην Ευρώπη και επιπλέον, ένα σχέδιο τομών και ρήξεων, στο πλαίσιο του παράλληλου προγράμματος, της αξιοποίησης των ρηγμάτων, που όλα μαζί θα υπονομεύουν το νεοφιλελεύθερο μνημονιακό σχέδιο και θα συμβάλουν σε μια πορεία απεγκλωβισμού, από επιτροπεία και μνημόνια.

Να γυρίσουμε στο Brexit. Σε ενθαρρύνει ή όχι;
Το αποτέλεσμα είναι νωπό. Δεν πρέπει να βιαζόμαστε. Άλλωστε υπάρχουν εσωτερικές παράμετροι, που θα καθορίσουν τις εξελίξεις. Αναφέρομαι στη συζήτηση που διεξάγεται στην Σκωτία και τη Βόρεια Ιρλανδία, στις ζυμώσεις εντός των κομμάτων κ.λπ. Είναι, όμως, γεγονός ότι το Brexit κυριάρχησε στις πιο φτωχές περιοχές της Μ. Βρετανίας, που εδώ και δεκαετίες θίγονται από τις ακραίες θατσερικές επιλογές. Δυστυχώς, η διαμαρτυρία είχε ανάμεσα σε άλλα και το στοιχείο της εθνικής αναδίπλωσης. Δεν είναι κάτι που μας ικανοποιεί. Δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό, άλλωστε. Η ακροδεξιά ενισχύεται σε μια σειρά χώρες της Ευρώπης. Είναι αποτέλεσμα της κυριαρχίας μιας νεοφιλελεύθερης ελίτ, που προφανώς ευθύνεται για το γενικευμένο κοινωνικό αποκλεισμό και το φαινόμενο της φτώχειας. Η Ευρώπη ή θα υπάρξει ως μια δημοκρατική, αλληλέγγυα ένωση, με ενισχυμένες κοινωνικές δομές ή είναι νομοτέλεια ότι θα οδηγηθεί σε διάλυση. Παρά τις δυσκολίες, που δημιουργεί η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού, για μας, η Ευρώπη παραμένει πεδίο των κοινωνικών και ταξικών συγκρούσεων.
Η Γαλλία, το Βέλγιο και οι δυναμικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων είναι ενθαρρυντικά στοιχεία, με σοβαρές πολιτικές προεκτάσεις. Περιμένουμε με αγωνία το αποτέλεσμα των εκλογών στην Ισπανία. Είναι η άλλη όψη. Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μόνο η δεξιά ή η ακροδεξιά, αλλά και οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, των Πράσινων, των κοινωνικών κινημάτων, αλλά και τμημάτων της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, που διαφοροποιούνται με πειστικό τρόπο από τη νεοφιλελεύθερη αφήγηση της ηγεσίας του ευρωπαϊκού σοσιαλιστικού κόμματος.
Το 2ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να επεξεργαστεί σχέδιο καλύτερου συντονισμού και αντεπίθεσης των παραπάνω δυνάμεων.

Για το συνέδριο

Τι μπορεί να περιμένει κανείς από το συνέδριο;
Το συνέδριο  γίνεται μετά από πολλές αναβολές και αυτό  δεν είναι καλό. Αλλά έτσι και αλλιώς, χρειάζεται να κάνουμε συζήτηση για την ανασυγκρότηση του κόμματος. Ανασυγκρότηση, που δεν μπορεί να  γίνει εάν δεν υπάρξει ένα σχέδιο επικαιροποίησης της σχέσης του ΣΥΡΙΖΑ με τα στρώματα που φιλοδοξεί να εκπροσωπήσει. Το συνέδριο καλείται να διαμορφώσει την πολιτική γραμμή του κόμματος, να προτάξει τους βασικούς άξονες της πολιτικής του. Φαντάζομαι ότι τα θέματα της φθινοπωρινής αξιολόγησης, με βασικό θέμα τα εργασιακά θα είναι στο επίκεντρο της συζήτησης, όπως και το πώς θα συνδεθούμε με τα κοινωνικά κινήματα, πως θα αναβαθμίσουμε τον ρόλο του κόμματος, πως θα διαμορφώσουμε ένα ενιαίο πολιτικό κέντρο κυβέρνησης και κόμματος διατηρώντας ταυτόχρονα την αυτονομία τους. Χρειαζόμαστε ένα μαζικό κόμμα, πολιτικά και οργανωτικά συνεκτικό, που θα είναι η αριστερή συνείδηση της κυβέρνησης.

Πηγή: Εποχή