Τάσος Τρίκκας

01
04

Ο Τάσος Τρίκκας αποχαιρετά τον Μανώλη Γλέζο

Ο Μανώλης Γλέζος με τίμησε με την φιλία του. Προτιμώ να μιλήσω σε πρώτο πρόσωπο σε αυτές τις λίγες γραμμές, γιατί μόνο η Ιστορία θα μπορεί να σταθεί απρόσωπα, αμερόληπτα απέναντι στο μέγεθος της εμβληματικής του μορφής, κρίνοντάς τον από την δική της οπτική, αποφεύγοντας εύκολες δοξολογήσεις, ή δονούμενος από τη γενική συγκίνηση που προκαλεί η εκδημία του. Προσωπικά διακατέχομαι από μεγάλη συγκίνηση. Ήταν μεγάλο δώρο η τύχη μου να τον γνωρίσω από πολύ κοντά, ιδίως το τελευταίο διάστημα, εδώ στο ερημητήριο του Ωρωπού τόπο ιστορικής μνήμης του Λαού και του Έθνους. Ο Μανώλης Γλέζος ήταν άνθρωπος σπάνιος. Τον χαρακτήριζε ένας εξαιρετικός συνδυασμός αξιών της Αριστεράς και πολύτιμών αρετών και προτερημάτων, που απλώνονταν σε ένα ευρύτατο φάσμα – από τη σχέση του με την Ποίηση ως την ενασχόλησή του με την ορυκτολογία, την υδρονομία, την γλωσσολογία. Η παλικαριά του στην πρώτη πράξη Αντίστασης στον χιτλερισμό, το κατέβασμα της ναζιστικής σημαίας από την Ακρόπολη ήταν σύμφυτη με την παλλόμενη ανθρωπιά στάση του απέναντι στους συναγωνιστές του. Αδύνατο να λησμονήσω την αγαλλίαση που έδειξε ξαφνικά η όψη του, όταν του ζήτησα να σταματήσουμε τη φιλονικία μας γύρω από την πολιτική της Αριστεράς για τα μνημόνια – επειδή, του είπα– δεν θέλω να μαλώνουμε γιατί τον αγαπώ. Η στάση του δεν έπαυε να είναι βαθύτατα πολιτική, ακόμα και όταν ορισμένες ενέργειές του μαρτυρούσαν κάποιο επιμέρους «αβαθές» πολιτικό κριτήριο, όπως η συμμετοχή του σε σχήματα που δεν του ταίριαζαν. Το στίγμα της πολιτικής του διαδρομής, ασχέτως αυτών, καθορίζει η ιδιότητα του μέλους και του στελέχους του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας. Η πεποίθησή του στην αξία της Δημοκρατίας ήταν αξεπέραστη – από αυτήν απέρρεαν και οι ιδέες του για την άμεση Δημοκρατία. Ο Μανώλης Γλέζος θα στέκεται πάντα δίπλα μας στο δρόμο της Πάλης για την έξοδο από τους σκοτεινούς καιρούς, προς ένα φωτεινό μέλλον. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει.
09
10

Τάσος Τρίκκας: Ψηφιακό μέλλον

Προς το παρόν ο ψηφιακός μετασχηματισμός, κατά τις διακηρύξεις των παραγόντων που τον ελέγχουν, συνίσταται στον επανασχεδιασμό του συστήματος σύνδεσης των ανθρώπων, των διάφορων δεδομένων και διαδικασιών με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης και των «έξυπνων» συσκευών. Οι ένθερμοι οπαδοί του υποστηρίζουν ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός αυξάνει εντυπωσιακά την παραγωγικότητα και αναβαθμίζει τη συνεργασία στην παραγωγική διαδικασία ανάμεσα σε άτομα και κοινωνικές τάξεις. Η άποψη γίνεται δεκτή και από τμήματα του προοδευτικού χώρου με το επιχείρημα ότι “αν δε μπορείς να ανατρέψεις τον καπιταλισμό, πρέπει να εργαστείς για μια νέα θεσμική ισορροπία, ευνοϊκότερη για τους εργαζομένους, μέσα στο πλαίσιο του καπιταλισμού”. Με την πρώτη ματιά γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για την καθόλου πρωτότυπη ιδέα της αναζήτησης εναλλακτικών στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Το μετασχηματιστικό σχέδιο σε συνδυασμό με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης θα τροποποιήσει τις κοινωνικές σχέσεις κεφαλαίου-εργασίας, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί ώς τώρα. Στο ζεύγος καπιταλιστές - εργατική τάξη οι εργάτες είναι απαραίτητοι για τους καπιταλιστές, που απομυζούν από αυτούς την υπεραξία. Όταν οι εργάτες υποκατασταθούν από τα ρομπότ, το κεφάλαιο θα τους χρειάζεται μόνο ως καταναλωτές. Νέες μορφές στυγνής καταπίεσης θα τους περιμένουν.
22
09

Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τη δική του ιστορία. Είναι σάρκα και πνεύμα της Αριστεράς, εκείνης που έχει τις μακρινές, βαθιές ρίζες της στο παλλαϊκό κίνημα της Εθνικής Αντίστασης. Της Αριστεράς που συνειδητοποίησε το αδιέξοδο του Εμφυλίου στο οποίο είχε παγιδευτεί. Και που επέλεξε τον δρόμο του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία, που εμπλουτίστηκε στην πορεία της με στοιχεία από άλλα συγγενικά ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα. Αλλά η παράδοση τής σοσιαλδημοκρατίας τής ήταν και της είναι ξένη, όπως της είναι ξένο και το διάλειμμα της “πράσινης αλλαγής”. Η διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ, η συμπόρευσή του με την πλατιά δημοκρατική συμμαχία θα προχωρήσει, αλλά δεν είναι δυνατόν να μεταβάλει τον χαρακτήρα του που έχει καθοριστεί από το συνέδριο και το καταστατικό του.
25
05

«Με λογισμό και μ’ όνειρο»

Απαράβατος στόχος θα πρέπει να είναι να αποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ φορέα ενότητας της Αριστεράς. Να ξεπεραστούν οι φυγόκεντρες και διχαστικές καταστάσεις και να επανέλθουν στην ενιαία κοίτη οι αριστερές δυνάμεις, που οι, θεμιτές ενδεχομένως, διαφωνίες τους δεν δικαιολογούν ωστόσο την αποστασιοποίηση και, πολύ περισσότερο, την εχθρική στάση τους απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερη προσοχή επιβάλλεται να δοθεί στα ζητήματα της συλλογικότητας και των δημοκρατικών διαδικασιών στη λειτουργία του κόμματος. Της σωστής ισορροπίας ανάμεσα στις κομματικές και τις κυβερνητικές δομές, καθώς και στην καταπολέμηση εξουσιαστικών και αυταρχικών ροπών που ενδημούν στην Αριστερά. Είναι ανάγκη τα μέλη και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να έχουν πλήρη επίγνωση των ευθυνών τους. Χωρίς αλαζονεία, με πνεύμα αφειδώλευτης προσφοράς, να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της κοινωνίας, που προσβλέπει με πολλές, αυξημένες προσδοκίες στον ΣΥΡΙΖΑ.
19
03

Ο λαϊκισμός της Δεξιάς

Μία είναι η Δεξιά, η παράταξη της συντήρησης, της ολιγαρχίας του πλούτου, του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας, της θεοποίησης της αγοράς που διεισδύει ώς τις παρυφές της προοδευτικής παράταξης. Μια είναι η Δεξιά, με πολλά πρόσωπα και διαφορετικές ιδεολογίες. Η Κεντροδεξιά του Μητσοτάκη, η «ακραιφνής Δεξιά» του Βορίδη και του Γεωργιάδη και η Χρυσή Αυγή. Διαφέρουν ιδεολογικά, έχουν όμως το ίδιο στοιχείο, την κοινή στρατηγική πρόσβασης στην εξουσία. Τον δεξιό λαϊκισμό. Γιατί περί αυτού πρόκειται: ο πολυσυζητημένος λαϊκισμός δεν είναι ιδεολογία (ούτε σχολή σκέψης, ούτε ύφος πολιτικής -ακούστηκαν και αυτά). Είναι ο λαϊκισμός της Δεξιάς, ο ξενόφοβος, αντιπροσφυγικός, αντικομμουνιστικός λαϊκισμός.
31
10

Σοσιαλισμός με δημοκρατία

Η εκατοστή επέτειος της Οκτωβριανής Επανάστασης αναζωπύρωσε τις συζητήσεις για τα συγκλονιστικά γεγονότα του 1989-1991 στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη. Παρ’ όλη τη δυσκολία του διαχωρισμού, σύμφωνα με το πνεύμα της σύγχρονης εποχής (επιστροφή της γεωπολιτικής, παγκοσμιοποίηση, χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός), η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και τα συναφή ζητήματα, όπως της οργάνωσης της σοβιετικής οικονομίας και του κράτους και, κατ’ επέκταση, η κρίση του μαρξισμού, ταξινομούνται και εξετάζονται ως ιδιαίτερα, αυτοτελή προβλήματα -που, βέβαια, δεν είναι.
04
09

Συνταγματικότητα και Δημοκρατία

Εκείνο που χρειάζεται η χώρα είναι ένα νέο πραγματικά Σύνταγμα, που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες, θα είναι απαλλαγμένο από τις αντιδραστικές σκωρίες του παρελθόντος και θα διαπερνάται από τη δυναμική που οδήγησε στον σχηματισμό της "κυβέρνησης με αριστερό πρόσημο". Το βάρος της λαϊκής συμπαράστασης στο εγχείρημα μιας παρόμοιας αναθεώρησης θα αποτελέσει εγγύηση για την επιτυχία του.
07
08

Το πρόταγμα

Η υπόθεση της ανάδειξης του αριστερού προσήμου, η υπόθεση της συνέπειας ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις της Αριστεράς, εξυπηρετείται από την προσθήκη και την προβολή στο πρόγραμμα των άμεσων διεκδικήσεων, αιτημάτων και στόχων πέρα από τη συστημική καθημερινότητα. Αυτά θα προκαλέσουν έντονες ζυμώσεις, αλλά και θα αποτελέσουν αρχή εκτέλεσης, με την πιλοτική εφαρμογή τους όπου αυτή είναι εφικτή. Δεν μπορούμε απλώς «να εξαγοράζωμεν τον καιρόν», κατά την ευαγγελική ρήση. Παράλληλα, η συνέπεια προς το αριστερό πρόσημο απαιτεί εγρήγορση και συγκρουσιακή ετοιμότητα απέναντι στα κέντρα ισχύος του αντιπάλου, που προσβλέπουν στην «αριστερή παρένθεση». «Φωλεές» του αντιπάλου, που έχουν ριζώσει σ’ ένα «βαθύ κράτος», απαιτούν την κατάλληλη αντιμετώπιση για την εκρίζωσή τους. Ανάμεσά τους προέχουσα θέση στο «βαθύ κράτος» έχουν, στην παρούσα φάση «φωλεές» ορισμένων δικαστικών λειτουργών.
02
03

Το μέλλον της σοσιαλδημοκρατίας

Στην ιστορία του εργατικού μας κινήματος είναι εμφανής η απουσία, το κενό της σοσιαλδημοκρατικής παράδοσης. Υπάρχουν βέβαια ομάδες που μάταια προσπάθησαν να αποκτήσουν ένα σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο. Υπάρχουν και τα υπολείμματα του ΠΑΣΟΚ, υβριδικού κόμματος ξένου επίσης προς την αυθεντική σοσιαλδημοκρατία της Δύσης. Γι’ αυτό το λόγο και η υποκριτική από ένα σημείο και μετά κάλυψή του υπό τον μανδύα της κεντροαριστεράς. Αλλά η λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού, στον οποίο έσπευσε να προσχωρήσει αυτός ο χώρος προκάλεσε βαθιά μετάλλαξή του μη αναστρέψιμη.
06
10

H γεωπολιτική στην υπηρεσία του ιμπεριαλισμού

Ύστερα από ένα πολύ μακρό χρονικό διάστημα παραμερισμού της, η γεωπολιτική έχει επανέλθει στο προσκήνιο. Η αναβίωσή της συνδέεται άμεσα με τη διεθνή συγκυρία: Με την ένταση στη σχέση ανάμεσα στην παγκοσμιοποίηση, ενιαία οικονομική, οικουμενική διαδικασία, από τη μιά και την κατακερματισμένη σε 250 περίπου κρατικές οντότητες πολιτική εξουσία στη διεθνή κοινότητα, από την άλλη.
  • 1
  • 2